در حالی که برخی مقامهای کشورهای مختلف روز پنجشنبه ۱۴ مرداد برای شرکت در مراسم تحلیف ابراهیم رئیسی وارد تهران شدهاند، گروهی از احزاب اپوزیسیونی ایرانی، با انتشار بیانیهای بهویژه به حضور انریکه مورا، معاون دبیرکل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا در این مراسم شدیداً انتقاد کردند.
بر اساس گزارشهایی که رسانههای ایران از حضور مقامهای کشورهای مختلف در مراسم تحلیف ابراهیم رئیسی منتشر کردهاند روسای جمهوری افغانستان و عراق و نخستوزیر الجزایر و ارمنستان بلندپایهترین مقامهایی هستند که در این مراسم شرکت میکنند.
در گزارش این رسانهها اعلام شدهاست که رئیس پارلمان روسیه همراه وزیران خارجه کشورهایی چون عمان، قطر، بوسنی و هرزگوین، بولیوی و نیکاراگوئه هم در مراسم حضور دارند.
در گزارش رسانههای ایران اشارهای به سفر مقامهایی از چین و عربستان سعودی به ایران برای شرکت در مراسم تحلیف ابراهیم رئیسی نشده است.
همچنین انریکه مورا، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برای شرکت در این مراسم به تهران سفر کرده و روز چهارشنبه با مقامهای وزارت خارجه ایران دیدار کرده است. سفر او با انتقاد فعالان سیاسی و مدنی در داخل و خارج از ایران روبهرو شده است.
روز پنجشنبه گروهی از نهادهای مخالفت جمهوری اسلامی در بیانیهای مشترک درباره سفر آقای مورا نوشتند که «اتحادیه اروپا تصمیم گرفته است یک دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا به نام انریکه مورا را برای مراسم تحلیف ابراهیم رئیسی به عنوان رئیسجمهور ایران به ایران بفرستد، ما به عنوان جنبشهای نماینده مردم و مخالفان در ایران این حرکت را درک نمیکنیم.»
این بیانیه ادامه میدهد که «اتحادیه اروپا هیچ نمایندهای برای مراسم تحلیف [الکساندر] لوکاشنکو به عنوان رئیسجمهور بلاروس نفرستاد. چرا اکنون اتحادیه اروپا نمایندهای را فرستاده تا سوگند خوردن رئیسی را به همراه دیگران جشن بگیرد؟»
این بیانیه به طور مشترک از سوی سیزده نهاد مخالف جمهوری اسلامی منتشر شده است به این ترتیب: حزب کومله کردستان ایران، حزب دمکرات کردستان ایران، حزب کومله کردستان، جنبش بلوچستان آزاد، سازمان زنان روژههلات، اتحادیه سُریانی اروپا، سازمان جهانی کردها، حزب همبستگی دموکراتیک الاحواز، حزب مردم بلوچستان، اتحادیه دموکراتیک آذربایجان – وحدت، سازمان جوانان کردستان ایران، کولبرنیوز و سازمان حقوق بشر هانا.
در ادامه متن اعتراضی این نهادها آمده است: «سؤال ما این است که آیا ما به عنوان مردمی از میانهٔ آسیا، نسبت به مردم بلاروس، از ارزش کمتری برخوردار هستیم؟ آیا اتحادیه اروپا رویکرد متفاوتی را بر اساس نژاد انتخاب کرده است؟»
این متن ادامه میدهد: «تردیدی وجود ندارد که ابراهیم رئیسی نقضکننده حقوق بشر است و رئیسجمهور یک رژیم متجاوز و سرکوبگر خواهد بود. اتحادیه اروپا به خوبی از این واقعیت آگاه است این شخص در سالهای ۱۹۸۸ و ۲۰۱۹ بر برنامه کشتار و شکنجه هزاران نفر ریاست داشت.»
بیانیه میافزاید: «این بدان معنی است که سابقه شخصی ابراهیم رئیسی در زمینه حقوق بشر بدتر از لوکاشنکا است. اتحادیه اروپا همچنین میداند که انتخاب رئیسی نیز همانند مورد لوکاشنکو، یک روند تقلبی بوده است، اما تصمیم گرفت با آن بسیار متفاوت رفتار کند.»
این احزاب مخالفت نوشتهاند: «این در شرایطی است که رژیم ایران هزاران فرد صلحجو را دستگیر میکند؛ معترضانی که چیزی کمتر از نیازها و حقوق اولیه بشری مانند آب، برق و آزادیهای اولیه نمیخواهند. امروز در ایران عرب، کرد، بلوچ، آذری، لر و فارس در خیابانهای ایران همان چیزی را مطالبه کنند که هر شهروند اروپایی حق آن را دارد. اتحادیه اروپا از این امر آگاه است اما تصمیم گرفته است آن را نادیده بگیرد.»
در بخش پایانی اطلاعیه این گروهها نیز آمده است که «این سیاست مماشات با ایران نه تنها ناقض اصول اتحادیه اروپا است بلکه در پی افزایش مهاجرت به اتحادیه اروپا، منافع این اتحادیه را هم تهدید میکند.»
سیزده حزب ایرانی نوشتهاند که «ما از اتحادیه اروپا میخواهیم که به تعهدات دموکراتیک و حقوق بشری خود در رابطه دیپلماتیک خود با جمهوری اسلامی ایران و دولت ابراهیم رئیسی عمل کند.»
این گروهها در پایان نیز گفتهاند: «ما از شما میخواهیم به جای ایستادن در کنار جنایاتکاران علیه بشریت، به جنایات علیه بشریت رسیدگی کنید. ما از اتحادیه اروپا میخواهیم که پایبند به اصول خود باشد، هم به نفع شهروندان اتحادیه اروپا و ایران و هم به سود همه مردم ستمکشیده از این رژیم.»
یک روز پیش از این نیز سیزده سازمان و تشکل سیاسی دیگر ایرانی در بیانیه مشترکی خطاب به مردم ایران نوشتهاند که از «اراده» آنها برای سرنگونی جمهوری اسلامی حمایت میکنند و اعلام کردند که «عزم خود را جزم کردهایم که این همراهی و همکاری را هر چه سریعتر به سطحی از هماهنگی سازمانیافته ارتقاء دهیم.»