عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران، میگوید دولت آمریکا «هفتهها پیش» با «اهداف سیاسی» مانع از آزادی ده زندانی از جمله انوشه آشوری، زندانی دو تابعیتی ایرانی – بریتانیایی، شده است.
او در واکنش به درخواست بوریس جانسون، نخست وزیر و دومینیک راب، وزیر امور خارجه بریتانیا این موضوع را مطرح کرده و رفتار دولت بریتانیا در این پرونده را نیز «باجخواهی» توصیف کرده است.
نخست وزیر بریتانیا روز جمعه، ۲۲ مردادماه، در چهارمین سالگرد دستگیری انوشه آشوری، با غیرقانونی خواندن بازداشت این شهروند، خواستار آزادی او شده بود.
موضوع آزادی یا تبادل زندانیان دوتابعیتی در ایران در ماههای گذشته بارها مطرح شده است. روز ۱۲ مرداد، وبسایت نور نیوز، نزدیک به شورای عالی امنیت ملی ایران، بدون اشاره به نام انوشه آشوری گزارش داده بود که مذاکراتی درباره تبادل نازنین زاغری «در قبال پرداخت بدهیهای ایران در پرونده خریدهای تسلیحاتی» نیز در جریان بوده ولی تبادل زندانی با این کشور نیز متوقف شده است.
جمهوری اسلامی ایران میگوید دولت بریتانیا به دلیل تحویل ندادن تانکهای مدل چیفتن که قرارداد آن بیش از چهار دهه پیش میان حکومت پهلوی و دولت وقت بریتانیا امضا شده بود، حدود چهارصد میلیون پوند به ایران بدهکار است.
نازنین زاغری، زندانی دوتابعیتی فروردین ۹۵ در پایان سفرش به ایران که برای دیدار با خانواده رفته بود، در فرودگاه تهران به اتهام «جاسوسی» بازداشت و به پنج سال زندان محکوم شد. با وجود پایان یافتن دوران محکومیت خانم زاغری، حکومت ایران پرونده تازهای علیه او گشوده است.
انوشه انصاری، مهندس بازنشسته ۶۷ سالهای که تابعیت مضاعف بریتانیا را دارد سال ۱۳۹۶ که برای دیدار با مادرش به ایران سفر کرد بازداشت و به اتهام جاسوسی به ۱۰ سال حبس محکوم شده است.
علاوه بر زندانیان بریتانیایی، به گزارش منابع نزدیک به ایران، مذاکراتی بین ایران و آمریکا در جریان بود که «تبادل ۴ ایرانی در برابر ۴ آمریکایی به علاوه پرداخت ۷ میلیارد دلار از مطالبات بلوکه شده ایران در سایر کشورها» اجرایی شود ولی دولت آمریکا با این استدلال که پرداخت ۷ میلیارد دلار «انگیزه تهران برای تداوم حضور در مذاکرات احیای برجام را کاهش میدهد» از توافق نهایی خودداری کرده است.
باقر و سیامک نمازی، مراد طاهباز و عماد شرقی چهار زندانی هستند که دولت ایران میگوید در قبال آزادی چهار نفر از ایرانیانی که در دور زدن تحریمها نقش داشته و در آمریکا بازداشت شدهاند و همچنین گرفتن ۷ میلیارد دلار آنها را آزاد میکند.
جمهوری اسلامی ایران در تاریخ چهار دههای خود سابقه طولانی در بازداشت شهروندان دوتابعیتی یا خارجی و متهم کردن آنها به انواع اتهامات از جمله جاسوسی، برای پیشبرد اهداف خود در قبال کشورهای دیگر، داشته است.
جمشید شارمهد، شهروند ایرانی-آلمانی، احمدرضا جلالی پژوهشگر ایرانی- سوئدی، مسعود مصاحب شهروند اتریشی-آلمانی و کامران قادری شهروند ایرانی-اتریشی از دیگر زندانیان دوتابعیتی هستند که با اتهاماتی چون جاسوسی و اخلال در امنیت کشور در زندانهای ایران دوران محکومیت خود را سپری میکنند.