سفیر ایران در سازمان ملل میگوید که تهران برنامهای برای گفتوگو با دولت جو بایدن ندارد و منتظر است که رئیس جمهور جدید ایالات متحده گام اول را در راستای لغو تحریمها و بازگشت به توافق هستهای بردارد.
مجید تختروانچی روز دوشنبه ۶ بهمن در نخستین مصاحبه خود پس از روی کار آمدن جو بایدن در آمریکا به شبکه خبری انبیسی گفت که ایران تا این لحظه با دولت جدید ایالات متحده صحبت نکرده است.
این دیپلمات ایرانی سپس در پاسخ به این سئوال که آیا برنامهای برای گفتوگوی مستقیم با واشینگتن یا از طریق میانجی، مثلا دولت سوئیس، وجود دارد، اظهار داشت: «نه، ما قصد نداریم که پا پیش بگذاریم.»
وزارت خارجه سوئیس از آنجا که ایالات متحده سفارتخانهای در تهران ندارد و ارتباط دیلماتیک آن با ایران قطع شده است، مکاتبات مقامات دو کشور را به یکدیگر انتقال میدهد.
پیش از این محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، نیز در اظهاراتی مشابه گفته بود تا مادامی که ایالات متحده به توافق هستهای بازنگردد، تهران آمادگی آن را ندارد که حسن نیت از خود نشان بدهد یا گامی در جهت اعتمادسازی بردارد.
در این حال مجید تختروانچی هم گفت که ایران هیچ عجلهای ندارد. او اظهار داشت: «این بستگی به ایالات متحده دارد که تصمیم بگیرد دست به چه اقدامی بزند. ما عجلهای نداریم.»
اقتصاد ایران تحت فشار تحریمهای ایالات متحده که در پی تصمیم دونالد ترامپ برای خروج واشینگتن از توافق هستهای اعمال شد، به شدت دچار انقباض گشته است. این توافق که با نام برجام شناخته میشود برنامه هستهای ایران را محدود میساخت تا در ازای آن تحریمها علیه تهران لغو شود.
جو بایدن در رقابتهای انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده تاکید کرده بود که اگر ایران به تعهدات خود بر اساس برجام عمل کند، واشینگتن نیز به توافق هستهای بازخواهد گشت.
آقای تختروانچی با اشاره به این گفته آقای بایدن عنوان کرد که ایران میخواهد ببیند آیا رئیس جمهور جدید به قول خود عمل میکند و اگر چنین کند تهران نیز آماده است تا بار دیگر تعهدات هستهای خود را اجرا کند.
وی افزود: «توپ در زمین ایالات متحده است. کاملا به دولت جدید بستگی دارد. بنابراین به محض آن که آنها به تعهدات خود عمل کنند، ایران نیز همانطور که بارها گفته است، تعهدات خود را به شکل کامل اجرا میکند.»
علیرغم استدلال ایران که واشینگتن باید اولین گام را بردارد، اعضای گروه امنیت ملی جو بایدن گفتهاند که دولت جدید در صدد آن نیست که با اتخاذ یک تصمیم سریع به توافق هستهای بازگردد.
آنتونی بلینکن، گزینه جو بایدن برای وزارت خارجه ایالات متحده، به کمیته روابط خارجی سنا گفت: «ما راه درازی تا آن در پیش داریم.»
آقای بلینکن عنوان کرد که دولت جدید در وهله نخست میخواهد ارزیابی کند که آیا ایران به توافق هستهای عمل میکند یا نه. آوریل هاینز، گزینه آقای بایدن برای ریاست سازمان اطلاعات و امنیت آمریکا، نیز به سنا گفته است که هیچ تصمیم بلادرنگی درباره بازگشت به برجام گرفته نشده است.
ایران در پی خروج ایالات متحده از توافق هستهای گام به گام در جهت نقض تعهدات هستهای خود حرکت کرده و از جمله ذخیره اورانیوم غنیشده خود و درصد غنیسازی اورانیوم را افزایش داده است. کارشناسان هستهای میگویند که اگر با توافق هستهای زمان مورد نیاز ایران برای دستیابی به سلاح اتمی دوازده ماه بود، الان این زمان به سه تا چهار ماه کاهش پیدا کرده است.
با این حال مجید تختروانچی تاکید دارد که ایران در پی دستیابی به سلاح هستهای نیست و برنامه هستهای آن صرفا اهداف غیرنظامی دارد.
وی گفت که این خیلی «بیمعناست» اگر قرار باشد ایران دست به اقدام آشتیجویانه بزند در حالی که ایالات متحده با خروج از توافق هستهای آن را نقض کرده است.
سفیر ایران در سازمان ملل متحد افزود: «حرف کافی نیست. ما نیاز داریم که اقدامی از جانب ایالات متحده ببینیم.»
دولت جو بایدن اعلام کرده که در رابطه با مسئله هستهای ایران با شرکای خود از جمله سه قدرت اروپایی همکاری خواهد کرد. آلمان، بریتانیا و فرانسه مخالف تصمیم دولت دونالد ترامپ برای خروج از توافق هستهای بودند. آنها همچنین از ایران نیز خواستهاند که تعهدات خود را کامل اجرا کند.