گروهی از زنان در شهر مزارشریف، مرکز ولایت بلخ در شمال افغانستان، امروز (۱۵ سنبله/شهریور) در یک راهپیمایی اعتراضی خواستار برقرار ماندن حقوق و آزادیهایی شدند که در دو دهه گذشته به دست آوردهاند.
آنها با در دست داشتن پلاکاردهایی در مقابل ساختمان اداره ولایت بلخ تجمع کردند و با شعارهایی از طالبان خواستند در دولت خود حقوق زنان افغانستان را محفوظ بدارند.
یکی از شرکتکنندگان در این تجمع به بیبیسی گفت با آنکه راهپیمایی مسالمتآمیز بود، افراد طالبان آنها و خبرنگاران را تهدید به لت و کوب کردند:
“ما را فحش دادند و ناسزا گفتند و گفتند باید سریع پراکنده شویم اگر نه تا حد مرگ میزنیمتان…تا مسیری هم ما را تعقیب کردند و باز تهدید کردند که اگر فیلم بگیریم موبایلهایتان را میشکنیم و شما را هم لت میکنیم.
در ویدیوهایی که منتشر شده و به دست بیبیسی رسیده دیده میشود که در این تظاهرات یکی از نیروهای طالبان خبرنگاران را با نشانه گرفتن اسلحه خود تهدید میکند.
شاهد عینی دیگری هم به بیبیسی فارسی گفت: “نیروهای طالبان خبرنگاران را تهدید کردند و بعضی از آنها را لت و کوب کردند.”
به گفته او، نیروهای طالبان تصاویر دوربینهای خبرنگاران را هم چک کردند.
در روزهای گذشته در ولایتهای کابل، هرات و نیمروز نیز زنان تجمع اعتراضی مشابهی را راهاندازی کردند.
زنانی که دو روز قبل (شنبه، ۱۳ سنبله/شهریور) در کابل در تجمع اعتراضی شرکت داشتند گفتند طالبان پلاکاردهایشان را پاره کرده، با آنها برخورد فیزیکی کرده و از گاز اشکآور استفاده کرده است.
تصویر دستکم یکی از زنان با صورت خونآلود در شبکههای اجتماعی منتشر شده است.
در فیلمهایی منتشر شده بعضی از زنان رو به دوربین میگویند حق خودشان را میخواهند، ساکت نمینشینند و صدای همه زنان کشورشان هستند.
در همین حال ویدیویی در صفحه ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان منتشر شده است که گروهی از زنان با پوشش سیاه شعارهایی در حمایت از طالبان سر میدهند و پرچم طالبان را حمل میکنند.
آقای مجاهد در مورد این ویدیو نوشت: “خواهران با احساس و متدین در مزارشریف ضمن یک راهپیمایی خواهان امارت اسلامی و حجاب شرعی شدند.”
موضع طالبان در قبال زنان چیست؟
طالبان اخیراً همواره گفتهاند که حقوق زنان را “مطابق احکام شریعت اسلامی” رعایت میکنند اما بسیاری نگران تفسیر و تعبیر سختگیرانه طالبان از این احکام هستند و اینکه همان قوانین زمان حاکمیتشان دوباره بر زنان اعمال شود.
در دوره حاکمیت طالبان در اواخر دهه ۹۰ میلادی زنان اجازه کار و تحصیل را نداشتند.
هفته گذشته شیرمحمد عباس استانکزی، از اعضای ارشد مذاکرهکننده طالبان در دوحه به بیبیسی گفت که دولت جدید “یک دولت فراگیر” خواهد بود و زنان همچنان “نقشی” خواهند داشت اما نه در سطح وزیر و “به این شرط که با دولت تحت حمایت آمریکا” همکاری نکرده باشند.
او گفت زنان اجازه کار خواهند داشت اما باید حجاب را رعایت کنند و مطابق قوانین افغانستان عمل کنند.
سخنگوی طالبان نیز گفته است زنان اجازه تحصیل خواهند داشت اما باید حجاب اسلامی را رعایت کنند و قوانینی در این زمینه وضع خواهد شد.
به گفته منتقدان، اظهارات مقامات طالبان منعکس کننده رفتار آنان نیست و دگراندیشان هدف حمله قرار میگیرند و حقوق دختران و زنان نادیده گرفته میشود.