یک مقام ارشد آمریکایی روز پنجشنبه اول مهر گفت که ایران تا ابد برای بازگشت به مسیر مذاکرات هستهای زمان در اختیار ندارد.
این مقام آمریکایی که خبرگزاریها نام او را فاش نکردهاند، اظهار داشت هرچند هنوز فرصت احیای مذاکرات برجام با ایران وجود دارد ولی صبر آمریکا ابدی نیست.
به گفته این مقام بلندپایه آمریکایی، تهران باید نشان دهد که مایل به تجدید مذاکرات است ولی تا بهحال چنین شواهدی از سوی تهران دیده نشده است.
این مقام دولت جو بایدن ضربالاجلی برای ایران قائل نشده اما با اشاره به وجود یک «طرح جایگزین»، اظهار داشت که در صورت خودداری ایران از بازگشت به مذاکرات جدی، واشینگتن طرح «ب» را در دسترس دارد.
این مقام آمریکایی توضیحی در خصوص «طرح ب» یا «جایگزین» نداده است. اما از روی سلسله گزارشهای منتشره از سوی اسرائیل به نظر میرسد، «طرح ب» افزایش تحریمهای آمریکا علیه ایران خواهد بود.
بنی گانتز، وزیر دفاع اسرائیل، به تازگی گفته بود که کشورش «طرح ب» را با آمریکا بررسی کرده و خود اسرائیل نیز طرح «ج» را در مقابله با برنامه هستهای ایران تهیه کرده است. اشاره او به «طرح ج» یا سوم، حمله نظامی اسرائیل به سایتهای اتمی ایران بوده است.
سایت اکسیوس روز چهارشنبه به نقل از دو مقام ارشد اسرائیلی نوشته بود که این کشور در روزهای گذشته جزئیات «طرح ب» را با جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا، بررسی کرد.
به نوشته اکسیوس، ایال خولاطا، مشاور امنیت ملی در دولت اسرائیل، طرف مذاکرات با جیک سالیوان در بررسیهای محرمانه روزهای گذشته در خصوص ایران بوده است.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، نیز روز چهارشنبه در دیدار با همتایان خود از چین، فرانسه، روسیه و بریتانیا، چهار کشوری که همراه آلمان هنوز عضو باقیمانده در برجام هستند، از لزوم بازگشت دو جانبه آمریکا و ایران به تعهدات توافق هستهای سخن گفت اما به ضربالاجل یا «طرح جایگزین» در برابر ایران اشاره نکرد.
همزمان، حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه در دولت جدید ایران، که در حاشیه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل با شمار زیادی از مقامات اروپایی و بینالمللی دیدار کرده، تاکید دارد که دولت ابراهیم رئیسی «عملگرا است»، «با جدیت در حال بررسی سوابق مذاکرات است و این گفتوگوها را از سر خواهد گرفت».
آقای امیرعبداللهیان روز چهارشنبه به جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، گفت دولت ایران «نه اتلاف وقت میکند، نه رفتار غیرسازنده آمریکا را میپذیرد و نه ایران را معطل وعدههای توخالی سابقهدار خواهد کرد».
به گزارش خبرگزاری بلومبرگ، مذاکرات و دیدارهای صورت گرفته در روزهای اخیر در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در مورد احیای برجام، پیشرفتی بهدنبال نداشته است.
به نوشته بلومبرگ، هر چند آمریکا موعدی را به عنوان ضربالاجل برای بازگشت سریع ایران به مذاکرات اعلام نمیکند، اما در شرایطی که برنامه هستهای ایران کماکان پیشرفت میکند، واشینگتن «بیکار نخواهد نشست».
ششمین و آخرین دور از مذاکرات هستهای ایران و کشورهای طرف باقیمانده در برجام، که به نوعی مذاکرات غیر مستقیم میان ایران و آمریکا در وین محسوب میشد، در زمان دولت حسن روحانی، و اندکی پس از روشن شدن نتایج انتخابات ریاستجمهوری ایران، انجام شد.
در سه ماهی از که وقفه در مذاکرات وین سپری شده است، ایران به پیشرفتهای چشمگیری در مسیر اندوختن مواد لازم هستهای دست یافته که به گفته کارشناسان و بر اساس گزارشهای آژانس بینالمللی انرژی هستهای، فاصله تهران را تا یک بمب هستهای احتمالی، در صورتی که اراده کند، بسیار کوتاه کرده است.
برخی از مقامات اسرائیل، از جمله اهود باراک، نخستوزیر و وزیر دفاع پیشین، این هفته گفتند که «ایران را باید دیگر یک کشور در آستانه کامل مقطع هستهای نظامی» تلقی کرد نه کشوری که تنها در این مسیر احتمالی گام برمیدارد.