پس از آنکه وزیر خارجه جمهوری اسلامی اعلام کرد در سفر به نیویورک از آمریکاییها خواسته با آزاد کردن ۱۰ میلیارد دلار از اموال ایران حسن نیت خود را در موضوع برجام نشان دهند، وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد این کشور بهدنبال «بازگشت متقابل به پیروی از برجام» است.
یک سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده روز یکشنبه ۱۱ مهر به صدای آمریکا گفت این کشور «بهدنبال بازگشت متقابل به پیروی از برجام است»، اما در عین حال تأکید کرد که «در صورت درخواست بیشتر یا ارائهٔ چیز کمتری از سوی ایران، این مذاکرات با موفقیت همراه نخواهد بود».
این مقام رسانهای وزارت خارجه همچنین گفت: «ایالات متحده همچنان برای بازگشت مذاکرات و پایان گرفتن سریع آن، قبل از بستهشدن پنجرهٔ فرصت بازگشت به برجام، آماده است.»
این اظهارات واکنشی است به آنچه حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران، شامگاه شنبه دهم مهر در یک برنامه تلویزیون دولتی ایران گفت.
او گفت که در جریان سفرش به نیویورک مقامهای آمریکایی در مورد احیای برجام با او تماس گرفتهاند و او به آنها در این مورد پیامی داده است.
حسین امیرعبداللهیان دربارهٔ پیامش نیز افزود: «به یکی از کسانی که حامل پیام بود گفتم… اگر نیت واقعی دارند، بخشی از اموال ما مثلاً ۱۰ میلیارد دلار از داراییهای مربوط به خود ما را در بانکهای خارج از کشور آزاد [کنند] یا به کشور برگردانند.»
او همچنین افزوده بود که آمریکاییها «یک حرکتی کنند که ما بتوانیم بگوییم بایدن با ترامپ یک تفاوتی دارد.»
بهدلیل تحریمهای ایالات متحده بر بخشهای بانکی و انرژی ایران، جمهوری اسلامی تاکنون موفق به دستیابی به دهها میلیارد دلار از داراییهای ایران در بانکهای خارجی نشده است؛ داراییهای که عمدتاً از طریق صادرات نفت و گاز به دست آمده است.
قدرتهای غربی از ایران خواستهاند که به مذاکرات احیای برجام بازگردد و در روزهای اخیر نیز تأکید داشتهاند که زمان برای ازسرگیری این مذاکرات در حال اتمام است زیرا برنامه هستهای تهران بسیار فراتر از محدودیتهای تعیینشده در توافق پیشین در حال توسعه است.
بر اساس گزارش صدای آمریکا، مقام رسانهای وزارت خارجه ایالات متحده نیز تأکید کرده است که «همهٔ اعضای گروه ١ + ۵ بر ضرورت ازسرگیری مذاکرات در اسرع وقت و ادامه دادن آخرین دور آن که در ماه ژوئن (خرداد ماه) برگزار شده بود توافق دارند.»
بهگفتهٔ این مقام رسانهای، «بازگشت دو طرف به برجام همسو با منافع ملی آمریکاست و این بهترین گزینه برای محدود کردن برنامه هستهای ایران و فراهم کردن بستری برای رسیدگی به اقدامات بیثباتکنندهٔ ایران است.»
در سوی مقابل، حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، نیز شامگاه شنبه بار دیگر تأکید کرده بود که ایران «بهزودی» به مذاکرات متوقفشدهٔ هستهای در وین بازمیگردد،با این حال باز هم از اعلام تاریخ آن خودداری کرد.
وزیر خارجه ایران در عین حال گفت: «به آنها گفتیم دولت جدید ایران به هیچ وجه به هشت سال و پنج سال و نیم قبل و یک سال قبل باز نخواهد گشت. ما نمیآییم پای میز مذاکره که با شما قهوه بنوشیم و هر کس به پایتختهای خود برگردد و متنهایی را تفاهم کنیم. شما باید نیت و اراده واقعی خود را نشان دهید. همهچیز نیاز به مذاکره ندارد.»
تاکنون شش دور از مذاکرات احیای برجام در وین برگزار شده است، اما بهدنبال پیروزی ابراهیم رئیسی در انتخابات ریاستجمهوری، این مذاکرات به درخواست تهران متوقف شده و هنوز از سر گرفته نشده است.
آنتونی بلینکن و دیگر مقامهای آمریکایی از تعلل دولت تازهٔ ایران و کاهش جدی همکاری تهران و آژانس بارها اظهار نارضایتی کردهاند. این در حالی است که مقامهای اتحادیه اروپا در تلاشاند تا با کمک کشورهای دیگر، ایران را به بازگشت سریعتر به میز مذاکرات راضی کنند.
دولت آمریکا پیشتر ابراز امیدواری کرده است که پس از احیای برجام بتواند دربارهٔ سایر مسائل مورد مناقشه با ایران از جمله فعالیتهای منطقهای و برنامه موشکی ایران نیز مذاکره کند.
مقامهای جمهوری اسلامی پیش از این بارها درخواست مذاکره دربارهٔ فعالیتهای موشکی را که از سوی کشورهای غربی و عربی مطرح شده، رد کردهاند.