حق حیات بنیادین‌ترین حق بشر است. به همین دلیل هیچ یک از حقوق و آزادی‌های بشر به اندازه این حق در اسناد بین‌المللی حقوق بشر مورد حمایت قرار نگرفته است. دلیل این امر روشن است، چرا که تمامی حقوق و آزادی‌های بشر برای انسانی وضع شده‌اند که حیات دارد و در صورتی که این حق از انسان سلب شود دیگر حقوق بشر مفهوم و معنایی ندارد.
با وجود اهمیت بنیادین حق بر حیات، حکومت جمهوری اسلامی ایران همواره در صدر کشورهای سالب حق حیات بوده است. این امر در خصوص شهروندان کُرد از بدو استقرار حاکمیت اسلامی بصورت سیستماتیک و مستمر وجود داشته است.
هه‌نگاو همزمان با نوزدهمین سالگرد نامگذاری ۱۰ اکتبر به عنوان روز جهانی مبارزه با حکم اعدام، گزارش رسمی خود در خصوص آمار بالای اعدام شهروندان کُرد را در ایران منتشر می‌کند.
با استناد بە آمار بە ثبت رسیدە در مرکز آمار و اسناد سازمان حقوق بشری هەنگاو، از ۱۰ اکتبر ۲۰۲۰ تا ۱۰ اتبر ۲۰۲۱ دست‌کم حکم اعدام ۵۰ شهروند کُرد در زندان‌های مختلف کُردستان و دیگر زندان‌های ایران به اجرا در آمده است.
در این بازە زمانی و با استناد بە آمار هەنگاو، حکم اعدام یک متهم با هویت سجاد سنجری که در سن نوجوانی (زیر ۱۸ سال) مرتکب جرم شده و توسط دستگاه قضایی به اعدام محکوم شده بود، به اجرا در آمده است.
همچنین از مجموع ۵۰ شهروندی که طی سال گذشته اعدام شده‌اند یک نفر زن و ٤٩ نفر مرد بوده‌اند.
تفکیک بر حسب اتهام
قتل عمد: ۳۳ مورد معادل ۶۶٪ کل موارد.
جرایم مرتبط با مواد مخدر: ۱۷ مورد معادل ۳۴٪ کل موارد.
تفکیک بر حسب استان
استان آذربایجان‌غربی (ارومیه): ۲۴ مورد معادل ۴۸٪ کل موارد.
استان کرمانشاه (کرماشان): ۱۴ مورد معادل ۲۸٪ کل موارد.
استان کُردستان (سنه): ۶ مورد معادل معادل ۱۲٪ کل موارد.
استان ایلام: ۳ مورد معادل ۶٪ کل موارد.
استان لرستان: ۳ مورد معادل ۶٪ کل موارد.
بیشترین آمار اعدام در زندان‌های ارومیه و کرمانشاه ثبت شده است
با استناد به آمار هەنگاو، بیشترین اجرای حکم اعدام شهروندان كُرد در زندان‌های ارومیه و کرمانشاه و سنندج به ترتیب با ۱۹، ۹ و ۵ مورد ثبت شده است. در زندان اصفهان ۳ مورد و در زندان‌های مهاباد و ایلام هر کدام ۲ مورد ثبت شده است.
همچنین، در هر یک از زندان‌های یزد، اراک، بیرجند، سلماس، کرج، زنجان، الیگودرز، بروجرد، میاندوآب و سقز هر کدام یک مورد اعدام شهروندان كُرد ثبت شده است.