تنها در چند ماه گذشته نزدیک به ۳۰ درصد رستورانهای تهران تعطیل شدهاند. بازار سمساریها و دست دوم فروشیها نیز بهتر نیست. مردم حتی توان خرید اجناس دست ودوم را هم ندارند و این واحدها هم ورشکسته شدهاند.
با شیوع کرونا و ناروشن بودن آینده اقتصاد ایران، بسیاری رستورانها، کافهها و فست فودها در ایران کرکرهها را پایین کشیدند و درهایشان بسته شد. این روندی است که از زمستان سال گذشته شروع شد و ادامه یافت.
به گفته رییس اتحادیه رستوراندارهای تهران تنها در دو سه ماه گذشته ۳۰ درصد رستورانها ورشکسته شدهاند.
علی اصغر میرابراهیمی از افزایش قیمت مواد اولیه، اجرت کار، بیمه و مالیات و اجارهها شکایت کرده و به خبرگزاری ایلنا گفته است: «زعفران از هر کیلو ۱۱ میلیون ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار تومان به هر کیلو ۳۷ تا ۳۸ میلیون تومان رسیده است. ما که مرغداری و شالیزار نداریم که تحت تاثیر افزایش قیمت این اقلام قرار نگیریم.»
به گفته او در کنار بالا رفتن هزینههای اولیه، بیمه و مالیات صاحبان رستوران هم بالا رفته و آنها را با مشکلات جدی روبرو کرده است. بسیاری از آنها سراغ مشاغل دیگر رفتهاند.
علاوه بر این، وضع معیشت مردم نیز خرابتر از گذشته شده و مردم کمتر به رستوران میروند. این حتی در شمال شهر نیز که عمدتا بخش مرفه در آنجا ساکن است مشاهده میشود. میرابراهیمی به ایلنا گفت، میزان تقاضا در چند ماه اخیر حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد کاهش داشته است.
بازار سمساری هم کساد شده است
وضعیت سمساری و امانتفروشی نیز بهتر از رستورانها نیست. به گزارش ایلنا بازار برای همه کسبه به نوعی راکد است و همه منتظرند ببینند اوضاع اقتصادی کشور به چه سمتی میرود. هومن حیدرآقا، نایب رییس اتحادیه سمساران و امانتفروشان به ایلنا گفت: «برجام تاثیر کمی روی اقتصاد ما ندارد»
او به نوسانات ارز و رسیدن دلار به سقف ۳۱ هزار تومان اشاره کرده که همه صنوف را تحت تاثیر قرار داده و از میزان خرید و فروش به شکل قابل لمسی کاسته است.
به گفته او، به موازات گرانتر شدن اجناس نو بهای کالای دست دوم هم بالا رفته و تقاضا برای آن بسیار کمشده است. تقاضای خرید از سمساریها نسبت به سال گذشته بین ۳۰ تا ۵۰ درصد کاهش داشته است.
نایب رییس اتحادیه سمساران و امانتفروشان گفته است: «مردم تا جایی که بتوانند اجناس دست دوم خود را نگه میدارند و سعی میکنند به شکلی از آن مراقبت کنند که خراب نشود، اگر هم خراب شد، به جای تعویض، آن را تعمیر میکنند.»
او این تصور را اشتباه دانسته که با گران شدن کالاهای نو بازار سمساریها و امانتفروشیها رونق پیدا میکند. به گفته هومن حیدرآقا، این تنها در مورد وسایل برقی و آشپزخانه صدق نمیکند که بهای آنها به شدت بالا رفته و بسیاری قادر به خرید جنس نو نیستند.
گزاریش به قیمت یک یخچال ساید بای ساید دست دوم در سمساریها اشاره کرده که حدود ۲۰ میلیون تومان و قیمت یک تلویزیون LCD بیشتر از هفت تا هشت میلیون تومان است. همین یخچال ساید بای ساید اگر به صورت نو خریداری شود قیمت آن ۵۰ تا ۶۰ میلیون تومان است.
بیکاری هزاران کارگر در صنعت رستوران و فست فود
تنها رستورانهای پایتخت نیستند که با وضع بد دست و پنجه نرم میکنند. گرانی باعث شده که عرضه و تقاضا در مجموع کاهش یابد و رستوراندارها در بقیه شهرها هم با مشکلات زیادی ربرو هستند. مهر امسال روزنامه جهان صنعت نوشت، از اسفند سال گذشته که بیماری کرونا در ایران شیوع پیدا کرد، کسبوکارهای زیادی در معرض فروپاشی قرار گرفتند. یکی از این کسبوکارها رستورانها هستند.
به گزارش این روزنامه، تعطیلی دوماهه اول سال جاری باعث شد تا ۹۹ درصد رستورانهای تهران و شهرستانها در مرز ورشکستگی قرار گیرند، ۶۰ درصد کارگران آنها برای دریافت بیمه بیکاری اقدام کنند و شعب رستورانها یکی پس از دیگری تعطیل شوند. تنها ۳۰ درصد از رستورانها یا فست فودهایی که غذای بیرونبر ارائه دادند توانستند به فعالیت خود ادامه دهند.
به گفته علی اصغر میرابراهیمی تعداد زیادی از کارکنان این واحدها بیکار شدهاند. او گفته است که حتی رستورانهای معروف تهران با شعب متعدد و با داشتن ۷۰۰ تا ۸۰۰ کارگر به خاطر شرایط نامعلوم کار، شمار کارکنان خود را در حد قابل توجهی کاهش داده اند.
این فقط در مورد تهران صدق نمیکند. اوضاع در مشهد، شیراز و بسیاری از شهرهای پرجمعیت ایران نیز بر همین منوال است.
اردیبهشت امسال کورش صالحی، رئیس اتحادیه رستورانها و سفرهخانههای سنتی شیراز از گرانی مرغ و گوشت و سایر مواد اولیه شکوه کرده و گفته بود: «کمبود مرغ باعث شده تا میزان فروش زرشک پلو با مرغ بیرونبرها از ۳۰ الی ۴۰ پرس به روزانه پنج پرس کاهش یابد.»
او از بیکار شدن حدود ۳۰ درصد از کارگران رستورانها خبر داده و گفته بود، اثری از تالارهای پذیرایی باقی نمانده و صاحبان تالارهای پذیرایی در شیراز وسایلشان را به فروش میگذراند.
صالحی یادآور شده بود که پیش از این حدود ۲۰۰ تالار پذیرایی و باغ مجالس در شیراز فعالیت میکردند. قهوه خانههای سنتی شیراز هم به گفته او به صورت کامل ورشکست شدهاند و مسئولان هیچ حمایتی از این صنف نکردهاند.