در حالی که سه کشور اروپایی حاضر در مذاکرات احیای برجام در وین میگویند وقفه در مذاکرات به خواست ایران صورت گرفته است، علی باقری، مذاکرهکننده ارشد ایران، میگوید ایران «خواستار توافق مذاکرات نبوده» است.
او روز شنبه، ۲۷ آذرماه، به خبرگزاری ایسنا گفت که از ابتدا توافق شده بود که «پس از رسیدن به پیشنویس توافق، استراحت داشته باشیم» و تاکید کرد که «اگر طرف مقابل دیدگاهها و مواضع منطقی جمهوری اسلامی ایران را بپذیرد»، دور آینده مذاکرات «میتواند آخرین دور مذاکرات باشد».
دیپلماتهای اروپایی روز گذشته با تاکید بر این که وقفه در مذاکرات به درخواست آقای باقری صورت گرفته، این موضوع را «ناامیدکننده» خواندند. جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، نیز گفته است مذاکرات «به خوبی پیش نمیرود» و آمریکا هشدارهای لازم را به تهران داده است.
تاکنون تاریخ دور آینده مذاکرات اعلام نشده، ولی نماینده روسیه در مذاکرات احتمال داده است که روز ۲۷ دسامبر یا سوم ژانویه دور جدید مذاکرات برگزار شود. نماینده چین در مذاکرات نیز ابراز امیدواری کرده است که پیش از پایان سال جاری میلادی مذاکرات دوباره شروع شود.
تیم مذاکرهکننده ایران که دو پیشنویس ارائه کرده است لغو تحریمها را «اولویت اول و دستور کار مهم» خود اعلام کرده است، ولی طرفهای غربی میگویند درخواستهای ایران در این زمینه غیرقابل قبول است و ایران توافقهای مربوط به شش دور مذاکرات را که با حضور نمایندگان دولت روحانی انجام شده نادیده گرفته است.
سه کشور اروپایی حاضر در برجام به همراه چین، روسیه و هماهنگ کننده اتحادیه اروپا که انتظار داشتند متن ماه خرداد به عنوان مبنایی برای مذاکرات این دوره قرار گیرد میگویند روند مذاکرات به آن نقطه نزدیک شده است، ولی ایران باید انعطاف بیشتری داشته باشد.
آقای باقری روز شنبه همچنین به خبرگزاری ایسنا گفت در طول دور جدید مذاکرات دو پیشنویس جدید به دست آمده که دیگر پیشنویس مربوط به توافق خردادماه نیستند و آینده مذاکرات بر اساس این پیشنویسها جلو میرود، ولی تاکنون جزئیاتی درباره این ادعا منتشر نشده است و طرفهای غربی نیز کماکان بر مذاکره بر اساس توافقهای صورتگرفته تا خردادماه امسال اصرار دارند.
روز گذشته و پس از اعلام توافق ایران و آژانس برای نصب دوربینهای تازه در تاسیسات هستهای کرج که پیشرفت فنی محسوب میشود، یک مقام ارشد وزارت خارجه ایالات متحده در نشستی خبری تاکید کرد که نباید درباره اهمیت توافق بین ایران و آژانس «بزرگنمایی» کرد، چرا که تهران برای چندمین بار در آستانه ارجاع پروندهاش به شورای حکام، اقدامی برای کاهش سطح تنش انجام میدهد.
این مقام آمریکایی میگوید٬ در صورت برآورده نشدنِ وعدهها٬ پرونده ایران باید در شورای حکام آژانس بررسی شود.
او روند مذاکرات برای احیای برجام که روز جمعه در وین پایان یافت را «بهتر از آنچه انتظار میرفت و بدتر از آنچه باید میبود» توصیف کرد و گفت برخی از پیشنهادهای طرف ایرانی «فراتر» از برجام است و این نه تنها ارزیابی آمریکا، بلکه همه طرفهای ایران در برجام است.
در همین حال، با افزایش نگرانی در خصوص عدم دستیابی به توافقی در مذاکرات وین برای احیای برجام، مقامهای ایالات متحده به طور فزایندهای از «طرح ب» یا طرح جایگزین در صورت شکست این مذاکرات صحبت کردهاند.
تاکنون جزئیاتی از این طرح اعلام نشده، ولی خبرگزاری رویترز گزارش داده است که مقامهای وزارت خزانهداری آمریکا هفته گذشته در امارات متحده عربی از شرکتهای خصوصی خواستهاند تحریمهای ایران را دور نزنند که این موضوع میتواند به عنوان برنامه آمریکا برای تشدید تحریمها باشد.