همزمان با آغاز سفر ابراهیم رئیسی به روسیه، سفیر ایران در این کشور می‌گوید که در جریان این سفر قراردادی میان دو کشور امضاء نمی‌شود. وزیر خارجه ایران اما از ”گسترش همکاری‌های بلندمدت” میان دو کشور خبر می‌دهد.
کاظم جلالی، سفیر ایران در روسیه روز ۲۹ دی ماه (۱۹ ژانویه) و همزمان با آغاز سفر ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری اسلامی به روسیه، در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر گفت که «در این سفر قرار نیست قراردادی توسط دو رئیس جمهور امضا شود» و «عمدتاً مسائل بسیار مهم استراتژیک مطرح خواهد شد».
او انتشار برخی ”جزئیات” در رسانه‌ها درباره این سفر رئیسی را ”بیشتر رسانه‌ای و گمانه‌زنی” دانست و افزود: «در واقعیت همکاری‌های خوبی را در بخش‌های مختلف داریم».
جلالی در عین حال، از ”توافق در سطح عالی میان دو کشور” برای ”یک قرارداد دو دهه‌ای یا بیشتر” خبر داد و گفت: «پیش‌نویس این قرارداد توسط جمهوری اسلامی ایران تهیه شده است و در اختیار طرف روس قرار خواهد گرفت».
او با اشاره به احتمال تشکیل ”کمیسیون مشترکی برای توافق” میان ایران و روسیه گفت که اگرچه رسیدن به توافق ”زمان‌بر” است، «اما در آینده نزدیک و زمانی که در متن به تفاهم برسیم، توافق انجام خواهد شد».
سفیر ایران در روسیه، یک روز پیشتر نیز در گفت‌وگویی که در شماره روز ۲۸ دی ماه (۱۸ ژانویه) روزنامه ایران منتشر شد، با انتقاد از شبیه‌سازی روسیه کنونی با روسیه تزاری گفت که این شبیه‌سازی «ناشی از تهاجم رسانه‌ای و روانی گسترده و متمرکز ماشین عملیات روانی وتبلیغاتی انگلیسی‌ها و آمریکایی‌ها در میان افکار عمومی ایرانی» است تا به گفته او، «تحکیم روابط امروز ایران با روسیه نوین را تخریب کنند».
جلالی با تفکیک میان روسیه تزاری و روسیه نوین گفت که مردم ایران ”خاطرات تلخی” از ”روسیه تزاری” دارند و «ایرانی‌ها هر چه فحش می‌دهند به دوران تزار است».
گسترش همکاری‌های بلندمدت در سیاست خارجی ”متوازن”
وزیر امور خارجه در دولت ابراهیم رئیسی نیز روز ۲۸ دی ماه در گفت‌وگویی با وبسایت نورنیوز ضمن دفاع از توسعه روابط تهران و مسکو گفت: «نگاه راهبردی ایران و روسیه به مناسبات خارجی، نقطه اتکای روابط جدید است».
حسین امیرعبداللهیان از ”گسترش همکاری‌های بلندمدت” میان دو کشور خبر داد و به عنوان مثال گفت که در این راستا، «رفع موانع از زیرساخت‌ها، منابع مالی و سرمایه‌گذاری و تلاش برای بی‌اثر کردن تحریم‌های بین‌المللی علیه دو کشور، به طور جدی در دستور کار قرار گرفته است».
او سیاست خارجی دولت ابراهیم رئیسی را ”متوازن، پویا و هوشمند” توصیف کرد و افزود که چنین سیاستی «در یک جهت متوقف نمی‌ماند» و «از توجه به سایر مناطق جغرافیایی شامل آفریقا، آمریکای لاتین، اروپا و آرایش کنشگران در نظام بین‌الملل غافل نمی‌شود».
امیرعبداللهیان پیشتر نیز روز ۱۶ دی ماه در مصاحبه با شبکه الجزیره این موضوع را که ایران فقط به دنبال توسعه رابطه با روسیه و چین است، یک “اتهام و حرف نادرست” خواند و گفت: «ما سیاست خارجی متوازن با همه بخش‌های جهان و شرق و غرب عالم را می‌خواهیم».
این سخنان او با واکنش تند خبرگزاری تسنیم، رسانه نزدیک به سپاه پاسداران روبرو شده که می‌گوید اظهارات امیرعبداللهیان “احتمالاً نشانه عدم دقت نظر کافی در معنای کامل سیاست راهبردی نگاه به شرق است”.
آغاز سفر رئیسی به روسیه
سفر دو روزه ابراهیم رئیسی به روسیه، از امروز چهارشنبه ۲۹ دی آغاز شده است. بر اساس بیانیه روابط عمومی کاخ کرملین، “حضور و سخنرانی در نشست عمومی مجلس دوما، دیدار با ایرانیان مقیم روسیه و نشست هم‌اندیشی با فعالان اقتصادی روس” از جمله برنامه‌های رئیس دولت سیزدهم در سفر به روسیه است.
تاکنون گزارش‌های متعددی درباره احتمال امضای یک ”سند راهبری ۲۰ ساله میان ایران و روسیه” در جریان سفر رئیسی به این کشور منتشر شده است.
از جمله، سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران روز ۲۰ آذر ماه با بیان اینکه «سند همکاری ۲۰ ساله با روسیه تقریبا نهایی شده» گفته بود که این سند نیز شبیه “سند ۲۵ ساله همکاری ایران و چین” خواهد بود که فروردین ماه سال جاری میان دو کشور به امضا رسید.
ابراهیم رئیسی اگرچه تاکنون توضیحی در این باره نداده است اما پیش آغاز این سفر، در سخنانی در فرودگاه مهرآباد تهران گفت که «سطح کنونی همکاری تجاری و اقتصادی برای هیچ‌کدام از دو کشور رضایت‌بخش نیست و لازم است ارتقاء یافته و به سطح بسیار بالاتری برسد».