دومین روز نشست اسلو درباره وضعیت افغانستان در حال برگزاری است. امروز (دوشنبه،۴ بهمن/دلو) “مهمترین” روز گفتگوهای هیات طالبان با نمایندگان کشورهای غربی خوانده شده است. این گروه قرار است درخواست دسترسی به میلیاردها دلار دارایی افغانستان را مطرح کند که در بانکهای آمریکایی مسدود شده است.
این نخستین نشست مقامهای طالبان با نمایندگان اروپا و آمریکا در یک کشور غربی است.
این گفتگوها که قرار است سه روز طول بکشد؛ حقوق بشر و بحران انسانی در افغانستان از محورهای اصلی آن است.
پس از بازگشت مجدد طالبان به قدرت در اواسط آگوست/اوت ۲۰۲۱ و پس از توقف میزان قابل ملاحظهای از کمکهای خارجی، افغانستان شاهد افزایش بیکاری و فقر بوده است و در حالی که ارزش پول ملی رو به کاهش است و بانکها محدودیتهایی را برای برداشت سپردهها تعیین کردهاند.
سازمان ملل متحد هشدار داده است که گرسنگی بیش از نیمی از جمعیت این کشور را تهدید میکند.
همزمان شماری از اعتراضات در کشورهای مختلف اروپا نسبت به این نشست برگزار شده و منتقدان میگویند که طالبان نباید با این ملاقاتها پاداش بگیرند.
عبدالطیف نظری، معاون وزارت اقتصاد طالبان و عضو هیات طالبان از اسلو در گفتگو با بیبیسی فارسی گفت که “شاهد یک تنش خفته هستیم که تاکنون قدرتهای غربی، پس از خروج آمریکا و ناتو حاضر به رسمیت شناختن دولت جدید افغانستان نشدهاند.”
شفیع الله اعظم، یک عضو هیات طالبان به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفته است که “ما از آنها میخواهیم که داراییهای افغانستان را آزاد کنند و مردم عادی را به دلیل گفتمان سیاسی مجازات نکنند.”
او افزوده که “به دلیل گرسنگی، به دلیل زمستان مرگبار، فکر می کنم زمان آن فرا رسیده است که جامعه جهانی از افغانها حمایت کند، نه اینکه آنها را به خاطر اختلافات سیاسیشان مجازات کند.”
انتظار میرود که در این گفتگوها نمایندگان کشورهای غربی نیز بر اهمیت یک تشکیل دولت فراگیر طالبان و احترام به حقوق بشر تأکید کنند.
محبوبه سراج: بازداشت زنان معترض جنایت جنگی است
از زمان به قدرت رسیدن طالبان، فعالان حقوق بشر و خبرنگاران نیز هدف قرار گرفتهاند.
محبوبه سراج، فعال حقوق زنان که در اسلو با طالبان رودررو دیدار کرده در گفتگویی با بیبیسی میگوید بازداشت دختران معترض درکابل توسط طالبان مصداق جنایت جنگی است.
از زمان به دست گرفتن قدرت، طالبان به اکثر کارمندان زن گفته است که در خانه بمانند مدارس متوسطه فقط برای پسران و معلمان مرد باز است. شماری از زنان معترض که با این اقدامات مخالفت میکنند، هدف قرار گرفته اند. گفته میشود که برخی ناپدید شده اند و طالبان دست داشتن آنها را رد می کند. اما طالبان به کوئنتین سامرویل، خبرنگار بیبیسی در کابل گفتند که این ادعاها “جعلی” است.
در حالی که روز گذشته (یکشنبه) در اسلو شماری از زنان نیز با هیات طالبان جلسه رودرو برگزار کردند که دستکم دو فعال زن در کابل در چند روز اخیر ناپدید شدهاند و از آنها خبری نیست. بنا به گزارشها، “طالبان” تمنا پریانی و پروانه ابراهیمخیل را دیروقت چهارشنبه شب بازداشت کردهاند. گفته شد افراد مسلح شبانه آنها را از خانهشان بردهاند.
ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان به خبرگزاری فرانسه گفته است که مسئولان طالبان حق “دستگیری و بازداشت مخالفان یا کسانی که قانون را نقض میکنند”، دارند.
پیشتر، او در گفتگو با بیبیسی بازداشت شبانه فعالان زنان در کابل را تکذیب کرده بود.
آقای مجاهد گفته است که “هیچ کس نباید آشوب ایجاد کند، چراکه صلح و نظم را مختل میکند.”
در حال حاضر هیچ کشوری حکومت جدید افغانستان را به رسمیت نشناخته است.
آنیکن هویتفلد، وزیر امور خارجه نروژ تاکید کرده است که این نشستها “معنای مشروعیت یا به رسمیت شناختن طالبان نیست”.
دعوت از مقامهای طالبان به اروپا اعتراض شماری از افغانهای مقیم در اروپا را برانگیخته است.
لیز دوست، گزارشگر بیبیسی میگوید برخی اصرار دارند که طالبان نباید به پایتختهای اروپایی دعوت شوند در حالی که آنها به طور سیستماتیک حقوق بشر را در داخل کشور نقض میکنند.
تجمعهای اعتراضی در سراسر اروپا روز یکشنبه برگزار شد.
در اسلو، یکی از معترضان به خبرگزاری فرانسه گفت که این گفتگو به مثابه “خندیدن به رنجهای” افغانهایی است که اعضای خانواده خود را از دست دادهاند.
این خانم افزود: “با تروریستها صحبت نکنید”.
طالبان اظهار امیدواری کرده است که در آغاز سال تحصیلی جدید که از بهار آغاز میشود، مدارس دخترانه نیز در تمام کشور بازگشایی شوند، در حالی که در چند ماه گذشته، تنها در پنج ولایت عمدتا در شمال و مرکز کشور، دختران توانستند در مدارس حضور یابند.