دبیرکل سازمان ملل متحد، در جلسه شورای امنیت درباره وضعیت افغانستان گفت این کشور “آویخته به یک تار نخ” است و باید با تزریق نقدینگی، اقتصاد این کشور را از “لبه پرتگاه” نجات دهیم. نمایندگان اعضای شورای امنیت در سخنرانی‌های خود خواستار ایجاد دولت فراگیر و احترام به حقوق زنان و اقلیت‌ها شدند. طالبان اما می‌گوید اگر هدف جامعه جهانی بازگرداندن مقام‌های دولت پیشین باشد، امکان پذیر نیست.
اما ذبیح الله مجاهد، سخنگوی طالبان در گفتگو با بی‌بی‌سی گفت که در تعریف دولت همه شمول “مشکل” وجود دارد.
به گفته او، “اگر همه‌شمولی به معنای بازگرداندن کسانی است که ۲۰ سال اینجا حکومت کردند، آن چیزی نیست که مردم افغانستان می‌خواهند، این خواستی است که خلاف میل مردم افغانستان است و این مهم است.”
امیرخان تقی، وزیر خارجه طالبان نیز در اسلو به بی‌بی‌سی گفت:”اگر معنای فراگیر این باشد که همه قوم‌ها در حکومت باشند که هست. اگر معنایش این است که همه سمت‌ها و ولایت‌ها در حکومت باشند که هست.”
اما منتقدان و کارشناسان می‌گویند، همه اعضای کابینه و مقام‌های طالبان مرد و اکثر شان مردان میان‌سال مذهبی و از یک قوم هستند.
آقای گوترش می‌گوید برای رسمیت یافتن و بدست آوردن حمایت بین المللی از مردم افغانستان، بسیار اساسی است که طالبان کاملا حقوق بشر و حفاظت از حقوق زنان و دختران را محترم بشمارد.
او تاکید کرده که ما در هر گفتگویی با طالبان این امر را واضح ساخته ایم.
در همین حال، جبهه مقاومت ضد طالبان در واکنش به بخشی از صحبت‌های آقای گوترش که گفته جنگ در افغانستان پایان یافته، می‌گوید:”جنگ به پایان نرسیده اما وارد مرحله جدیدی شده است.”
علی میثم نظری در واکنش به جلسه روز چهارشنبه شورای امنیت در توییتر نوشته است که “تا زمانی که عدالت اجتماعی، دموکراسی، آزادی و حقوق همه شهروندان در یک سیستم سیاسی غیرمتمرکز تضمین نشود، افغانستان صلح را تجربه نخواهد کرد. حمایت طالبان از تروریسم بینالمللی نیز به جنگ کنونی دامن می زند.”
آزادسازی دارایی مسدود شده افغانستان
آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل در جلسه جلسه ویژه شورای امنیت درباره افغانستان عصر چهارشنبه گفت: “ما باید اقتصاد افغانستان را از طریق افزایش نقدینگی راه بیاندازیم. باید اقتصاد را از لبه پرتگاه عقب بکشیم.” که به گفته او به “معنای یافتن راه‌هایی برای آزادسازی ذخایر ارز منجمد و دخالت مجدد بانک مرکزی افغانستان (در بازار پولی) است.”
میلیون‌ها نفر در این کشور از گرسنگی شدید رنج می‌برند، آموزش و خدمات اجتماعی در آستانه فروپاشی است و کمبود نقدینگی ظرفیت دسترسی نهادهای امدادرسان را به نیازمندان محدود کرده است.
او مجددا از کشورها خواست تا به مؤسسات مالی و تجاری اطمینان قانونی بدهند که “بدون ترس از نقض تحریم‌ها” با نهادهای امدادرسانی همکاری کنند.
در ماه دسامبر، کشورهای حامی مالی افغانستان موافقت کردند که بانک جهانی ۲۸۰ میلیون دلار پول مسدود شده صندوق بازسازی افغانستان را به برنامه جهانی غذا و آژانس کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) برای ارایه کمک غذایی و بهداشتی تحویل دهد.
دبیرکل سازمان ملل اما خواستار آزادسازی “فوری” ۱.۲ میلیارد دلار باقی مانده در این صندوق نزد بانک جهانی شد تا به گفته او “به مردم افغانستان کمک کنیم تا در زمستان زنده بمانند.” سازمان ملل متحد پیش‌تر درخواست ۴.۴ میلیارد دلار کمک بشردوستانه برای افغانستان در سال ۲۰۲۲ کرده است.
لیندا توماس گرینفیلد، نماینده آمریکا در سازمان ملل متحد گفت: آمریکا متعهد به کمک‌های حیاتی به آفغانستان است و در این راستا بیش سیصد و هشت میلیون دلار را اعلام کرده است.
نماینده روسیه در سخنان خود از آمریکا خواست که دارایی بلوکه شده افغانستان را آزاد کند و نباید از آن به عنوان “ابزار چانه زنی” استفاده شود.
نماینده چین گفت این “اولین زمستان بدون جنگ در افغانستان است اما سخت‌تر است” و شاهد بدترین بحران بشردوستانه هستیم.
او با اشاره به مسدود شدن دارایی افغانستان گفت که مساله بشردوستانه در افغانستان “سیاسی و تبدیل به گیم” شده است که به گفته او “تحریم‌های یک جانبه که باعث گرسنگی و مرگ می‌شود کمتر از دخالت نظامی نیست.”
حقوق زنان؛ نگرانی مشترک اعضای شورای امنیت
تمام سخنرانان کشورهای عضور شورای امنیت بر حقوق زنان و نگرانی از بازداشت فعالان زن تاکید کردند.
محبوبه سراج، فعال مدنی از کابل نیز در این جلسه شورای امنیت گفت که زنان در حال حذف شدن از زندگی اجتماعی هستند، در حدی که حتی سر مانکن‌های زن را جدا کرده اند.
او گفت: “پس از ۲۰ سال چشیدن طعم آزادی در کار، تحصیل، ورزش و فعالیت‌های هنری زنان و دختران افغان تمامی حقوق خود را در کمتر از شش ماه از دست دادند.”
“حالا زنان باید با یک محرم مرد سفر کنند که این امر نه تنها ابتدایی ترین حق تردد آنها را محدود کرده، بلکه توانایی داشتن یک زندگی عادی را نیز آنها گرفته است.”
او خطاب به شورای امنیت گفت: به کمک شما نیاز داریم؛ الزام داشتن همراه محرم باید برداشته شود، حق آموزش و کار و دسترسی به خدمات بهداشتی باید به زنان داده شود.
و فعالان زن از جمله تمنا زریاب پریانی و پروانه ابراهیم خیل به‌خاطر مبارزه‌شان علیه حجاب (اجباری) از خانه‌هایشان برده شدند، اگر مدعی هستید که در این شورا از زنان حمایت می‌کنید آنها را را نباید فراموش کنید.”
لیندا توماس گرینفیلد، نماینده آمریکا در سازمان ملل متحد در جلسه امروز شورای امنیت در مورد افغانستان گفت باید تمام هیات‌هایی که برای مذاکره با طالبان می‌روند زنان را در ترکیب خود داشته باشند.
او به بازداشت معترضان مدنی در افغانستان و تهدید ماموران دولت پیشین نیز اشاره کرد و گفت اگر طالبان حمایت افغانها و جامعه جهانی را می‌خواهد باید به این حقوق و آزادی‌ها احترام بگذارد.
او گفت “به شدت” نگران سرنوشت فعالان زن هستیم که از خانه‌هایشان کشیده و ناپدید شدند. “هیچ افغان نباید در ترس از زدن در خانه‌شان در شب زندگی کند و هیچ خانواده‌ای نباید به محل‌های (اختفا) و سرنوشت عزیزانش فکر کند.”
او تاکید کرد که طالبان برای اعتمادسازی آشتی ملی را آغاز کند و جامعه بینالمللی از این روند حمایت خواهد کرد.