سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران، روز دوشنبه ۱۹ اردیبهشت تأیید کرد که سفر رسمی امیر قطر به تهران در دستور کار دو کشور است.

خبرگزاری رویترز یکشنبه گزارش داده بود که شیخ تمیم بن‌حمد آل‌ثانی پیش از سفر قریب‌الوقوع به آلمان، بریتانیا و چند کشور اروپایی دیگر با هدف تلاش برای کمک به احیای برجام، در تهران با مقامات ارشد جمهوری اسلامی ایران گفت‌وگو خواهد کرد.

سعید خطیب‌زاده در نشست خبری روز ۱۹ اردیبهشت بدون ارتباط دادن سفر امیر قطر به کوشش‌های احیای برجام، گفت که دیدار شیخ تمیم در پاسخ به سفر اسفند ماه ابراهیم رئیسی به دوحه انجام می‌شود و پس از آن، آقای رئیسی از یک کشور دیگر حوزه خلیج فارس نیز دیدار خواهد کرد. وی به نام این کشور همسایه جنوبی ایران اشاره نکرد.

با این حال، سخنگوی وزارت خارجه تهران تصریح کرد که «موضوع‌های مربوط به مناسبات فیمابین ایران و قطر، امور منطقه و بین‌المللی در دستور کار مذاکرات امیر قطر با مقامات ایران خوهد بود».

رویترز به نقل از یک منبع خود نوشته بود که نظر به بن‌بست و وقفه طولانی ایجاد شده در مذاکرات وین میان ایران و کشورهای باقی‌مانده در برجام، کوشش‌های امیر قطر حول این هدف است که یک راه‌کار بینابینی به‌دست آید.

به نوشته رویترز، اصرار جمهوری اسلامی ایران برای خارج کردن نام سپاه پاسداران از فهرست آمریکایی سازمان‌های تروریستی خارجی مذاکرات را قفل کرده است.

خبرگزاری ایرنا روز ۱۷ اردیبهشت نوشته بود که در سفر امیر قطر به تهران و کشورهای اروپایی در مورد راه‌کارهای وصول طلب‌ها و آزادسازی منابع مسدود ایران مذاکراتی انجام خواهد شد.

ایرنا احتمال داده بود که با توجه به نقش جدید قطر به عنوان «متحد غیر ناتوی آمریکا»، امیر قطر برای بهبود مناسبات ایران و عربستان سعودی نیز تلاش کند.

امیر قطر دو سال پیش نیز زمانی که تنش میان جمهوری اسلامی ایران و آمریکا در پی دستور دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، به کشتن قاسم سلیمانی، فرمانده پیشین سپاه پاسداران ایران، بالا گرفته بود، در سفر به تهران تلاش کرد که از وخیم شدن اوضاع جلوگیری کند.

به گزارش رسانه‌های ایران، در جریان سفر پیش‌روی شیخ تمیم به تهران چند تفاهم همکاری که در جریان سفر اخیر ابراهیم رئیسی به دوحه، میان دو کشور امضا شده بود، پیگیری خواهد شد.

حضور امیر قطر در تهران سفر دومین رهبر یکی از کشورهای مهم منطقه در ایران در چند روز خواهد بود.

بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه، نیز روز یک‌شنبه این هفته در دیداری کم‌سابقه و غیرمنتظره، به تهران رفت و با رهبر و رئیس‌جمهوری ایران دیدار و گفت‌وگو کرد.

در میان شش امیرنشین خلیج فارس، در حالی که عربستان، امارات متحده عربی و بحرین مناسبات پرتنشی با ایران دارند و روابط رسمی میان عربستان و ایران از سال‌ها پیش قطع شده، قطر، کویت و عمان همواره دوستی نزدیک با جمهوری اسلامی ایران را حفظ کرده و قطر در میان این سه کشور حتی مناسباتی رو به رشد با تهران داشته‌است.

روابط نزدیک قطر با ایران، که بعد از به قدرت رسیدن شیخ تمیم تقویت نیز شده‌است، در حالی است که قطر میزبان یک پایگاه مهم نیروهای نظامی آمریکا در خلیج فارس است.

پایگاه هوایی العدید در فرودگاه نظامی ابونخله در حومه دوحه، مرکز نیروهای هوایی سنتکام، ستاد فرمانده کل نیروهای ارتش آمریکا در خاورمیانه، شرق آفریقا و آسیای مرکزی است.

جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، دو ماه پیش قطر را به عنوان «متحد اصلی خارج از ناتوی آمریکا» معرفی کرد.

با این حال، قطر برخلاف امارات و بحرین از پیوستن به «پیمان‌های صلح ابراهیم» خودداری کرده و یکی از حامیان عمده مالی جنبش حماس است. سران اصلی حماس ساکن قطر هستند و با حمایت مالی رهبری قطر در این کشور زندگی مرفهی دارند.

از سوی دیگر، اسرائیل به قطر عملاً امکان داده که بارها میلیون‌ها دلار پول را برای کمک به فلسطینیان غزه به این باریکه بفرستد. سازمان جاسوسی موساد اسرائیل خود چمدان‌های پول ارسالی از سوی قطر را تحویل می‌گیرد و به غزه منتقل می‌کند.

در جریان بحران شدید میان عربستان با قطر، جمهوری اسلامی ایران نیز در کنار قطر ایستاد و صادرات محصولات غذایی به این امیرنشین را در دوره‌ای که به سختی از سوی سعودی و متحدین ریاض تحریم شده بود، افزایش داد.

ایران به قطر نیز امکان داده که پروازهای بین‌المللی به تهران و شهرهای عمده دیگر ایران را افزایش دهد. هزاران ایرانی در پروازهای بین‌المللی خود به سوی شرق و غرب جهان از هواپیماهای مدرن در خطوط هوایی پیشرفته قطرایرویز استفاده می‌کنند.

قطر از سال‌ها پیش برای میزبانی از جام جهانی فوتبال سال ۲۰۲۲ آماده شده که قرار است در چهار هفته میان ۳۰ آبان تا ۲۷ آذر امسال برگزار شود.

جمهوری اسلامی ایران ابراز آمادگی کرده که در جزیره کیش، که در فاصله ۲۷۰ کیلومتری قطر است، و سایر جزایر ایرانی نزدیک به قطر «مساعدت و کمک مورد نیاز» را ارائه کند.