بعد از گذشت شش روز از دستورالعمل جدید بانک مرکزی برای فروش بدون محدودیت ارز توسط صرافی‌ها، نرخ دلار در بازار آزاد کماکان در روز شنبه بیش از ۳۲ هزارتومان باقی ماند.
روز شنبه هفته گذشته، نرخ دلار در بازار آزاد رکورد شکست و هر دلار به قیمت بالای ۳۳ هزار تومان رسید.
یک روز بعد، بانک مرکزی با هدف کنترل قیمت دلار طی دستورالعملی به صرافی‌ها اجازه داد تا ارز صادرکنندگان را به قیمت «نرخ توافقی» خریداری کنند و به شکل نامحدود بفروشند.
این دستورالعمل با این امید صادر شد که به افزایش میزان عرضه دلار در بازار آزاد بیانجامد و این مساله موجب شود که قیمت دلار کاهش پیدا کند.
به گفته کامران سلطانی‌زاده، رئیس شورهای عالی کانون صرافان، «نرخ توافقی» حدود دو هزار تومان از نرخ واقعی دلار کمتر است و هم‌اکنون حدود ۳۰ هزار تومان است.
آقای سلطانی‌زاده هفته پیش نیز گفته بود که در پی صدور دستورالعمل جدید بانک مرکزی، بسیاری از صادرکنندگان برای فروش ارزهایشان به صرافی‌ها مراجعه کرده‌اند.
به رغم اینکه بعد از صدور دستورالعمل جدید، در روزهای دوشنبه و سه‌شنبه هفته گذشته نرخ دلار کاهش پیدا کرد و به حدود ۳۱ هزارتومان رسید، اما از روز چهارشنبه بار دیگر وضعیت نرخ دلار در مسیر افزایش قرار گرفت.
در سه روز اخیر (پنج‌شنبه، جمعه و شنبه) قیمت دلار عموما بالای ۳۲ هزارتومان در بازار آزاد معامله شده است.
سقوط ارزش ریال و افزایش قیمت دلار از آبان ۱۳۹۸ بار دیگر شدت گرفت و تا اواخر پاییز سال گذشته ادامه یافت. در این بازه زمانی دلار از حدود ۱۰ هزارتومان به رکورد ۳۰ هزار تومان رسید.
از آن زمان دولت بارها تلاش کرده تا با اقدامات گوناگون، ازجمله ارائه ارز با نرخ بسیار پایین یا کنترل خرید و فروش دلار در بازار آزاد بر روی قیمت ارز اثر بگذارد.
اما از ابتدای سال ۱۴۰۱، بار دیگر افزایش قیمت دلار در بازار آزاد شدت گرفته است. این وضعیت از ابتدای خردادماه سرعت بیشتری نیز به خود گرفت.
سقوط قابل توجه ارزش پول ملی موجب شد تا در روز ۱۲ خرداد (حدود دو هفته پیش) سران قوا تصمیم بگیرند که به بانک مرکزی اجازه بدهند که «به صورت نامحدود» در بازار ارز مداخله کند.
هفته گذشته همزمان با شکسته شدن نرخ دلار در بازار تهران، تجمعاتی نیز در پایتخت برگزار شد.
بن‌بست مذاکرات هسته‌ای و صدور قطعنامه‌ای علیه ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از جمله عواملی بودند که به سقوط ارزش ریال انجامیدند.
در عین حال برخی مقام‌های ایرانی اتفاقات اخیر را ناشی از «جو روانی» خوانده‌اند و در این مدت چندین بار خبرهایی در ارتباط با دستگیری «دلالان ارز» منتشر شده است.
این نخستین بار نیست که موقعیت بین‌المللی ایران و بحران‌های دیپلماتیک جمهوری اسلامی بر روی ارزش واحد پول ملی اثر می‌گذارد.
دور تازه سقوط ارزش پول ایران از سال ۱۳۹۷ آغاز شد. در این سال ابتدا زمزمه‌های خروج آمریکا از برجام موجب شد تا قیمت دلار به بالای شش هزار تومان برسد.
اندکی بعد آمریکا از برجام خارج شد و از آن زمان تا امروز، قیمت دلار تقریبا پنج برابر شده است و از حدود شش هزار تومان به بالای ۳۲ هزار تومان رسیده است.
همزمان به دلیل به نتیجه نرسیدن مذاکرات احیای برجام، نه تنها تحریم‌های آمریکا لغو نشده بلکه هرازگاهی بر میزان این تحریم‌ها نیز افزوده می‌شود.
آمریکا می‌گوید که در آستانه توافق جدید هسته‌ای، ایران درخواست که نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست سازمان‌های تروریستی این کشور خارج شود.
دولت آمریکا با این درخواست مخالفت کرده است.
اما ایران می‌گوید که اختلافات دو طرف به این مساله محدود نیست و مشکلات بیشتری نیز وجود دارد.
ابراهیم رئیسی که سال ۱۴۰۰ خورشیدی به ریاست جمهوری رسید، از مخالفان برجام بود. با این حال او وعده داد که به مذاکرات برای رفع تحریم‌ها ادامه خواهد داد.
در عین حال آقای رئیسی و همفکرانش همواره تاکید داشتند که بدون برجام نیز می‌توانند به مشکلات اقتصادی پایان دهند و از دولت پیشین انتقاد می‌کردند که تحریم‌ها را عامل همه مشکلات معرفی می‌کند.