وزارت امور خارجه روسیه در اولین اظهارات خود در مورد حمله روز گذشته به بندراودسا گفت که مسکو از موشکهایی «دقیق برای هدف قرار دادن زیرساختهای نظامی» در این شهر استفاده کرده است.
مقامات نظامی اوکراین هم گفتهاند که یک کشتی این کشور هدف حملات موشکی روسیه قرار گرفته، اما آنها نگفتهاند که این یک کشتی نظامی یا غیرنظامی بوده است.
حمله به بندر اودسا در حالی صورت گرفت که دو روز پیش توافق مهمی بین روسیه و اوکراین برای ازسرگیری صادرات غلات از طریق دریای سیاه، بین دو کشور و با میانجیگری ترکیه و سازمان ملل در استانبول امضا شد.
در حالی که مسکو با خشم بین المللی نسبت به این حمله مواجه است، سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه امروز سفری را به آفریقا آغاز کرده و در اولین مرحله به مصر رفته است. روسیه در تلاش است تا توازنی بین متحدان این کشور و آمریکا برقرار کند.
قرار است آقای لاوروف در این سفر با اتحادیه عرب هم دیدار کند و از کشورهای اتیوپی، اوگاندا و جمهوری کنگو هم بازدید کند.
پیشتر ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین پس از حمله موشکی روسیه به اودسا، این کشور را به «وحشیگری» متهم کرد و گفت که این حملات نشان میدهد که نمیتوان به روسیه برای اجرای این توافق برای از سرگیری صادرات غلات اعتماد کرد.
او در عین حال متعهد شد که برای دستیابی به سامانههای دفاع هوایی که بتواند در آینده چنین موشکهایی را ساقط کند، تمام تلاشش را انجام خواهد داد.
مقامات گفتهاند که برغم این حمله، اوکراین برنامههای خود را برای عملی شدن حمل و نقل غلات ادامه خواهد داد.
اوکراین صادرکننده عمده غلات است، اما به دلیل جنگ حدود ۲۰ میلیون تن غلات در بنادر این کشور گیر افتاده و به دلیل حملات روسیه قادر به صادر کردن آن نیست.
تمام این مسائل منجر به کمبود مواد غذایی و افزایش قیمت در سراسر آفریقا که معمولاً برای گندم به اوکراین و روسیه متکی هستند، شده است.
این حمله به طور گستردهای از سوی جامعه جهانی محکوم شده است.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، روسیه را به تشدید بحران جهانی غذا متهم کرد و گفت که این حمله «تردید جدی» در اعتبار پایبندی روسیه به معاهده تازه امضا شده را ایجاد کرده است.
او روز شنبه گفت: «روسیه باید تجاوزات خود را متوقف کند و توافقی که برای صادرات غلات را امضا کرده، به طور کامل اجرا کند.»
توافق روسیه و اوکراین شامل چه مواردی است؟
مقامات میگویند که این طرح شامل موارد زیر است:
- شناورهای اوکراینی کشتیهای حامل غلات را از میان آبهای مینگذاری شده در اطراف بنادر هدایت میکنند
- روسیه هنگام تردد این کشتیها آتشبس را رعایت میکند
- ترکیه – با حمایت سازمان ملل متحد – کشتیها را بازرسی میکند تا نگرانی روسیه در مورد قاچاق سلاح برطرف شود
- این توافق همچنین به معنی تسهیل صادرات غلات و کود از روسیه از طریق دریای سیاه خواهد بود.
کمبود غلات چه تاثیری بر سایر کشورها دارد؟
اوکراین معمولا چهارمین صادرکننده غلات در جهان است. این کشور به طور معمول ۴۲ درصد از روغن آفتابگردان، ۱۶ درصد ذرت و ۹ درصد گندم جهان را تولید میکند.
علاوه بر آن صادرات گندم روسیه که بزرگترین صادر کننده جهان است هم کاهش یافته است.
تحریمهای غرب کشاورزی روسیه را هدف قرار نمیدهد، اما کرملین استدلال میکند که غرب با افزایش نرخ بیمه و تاثیر بر پرداختها مانع از صادرات شده است.
کشتیهای روسی که محصولات کشاورزی حمل میکنند، از ورود به بنادر اتحادیه اروپا منع نشدهاند.
بانک توسعه آفریقا میگوید که اوکراین و روسیه معمولا بیش از ۴۰ درصد گندم آفریقا را تامین می کنند.
اما جنگ به کمبود ۳۰ میلیون تن غذا در آفریقا منجر شده که این مسئله باعث افزایش ۴۰ درصد قیمت مواد غذایی در سراسر این قاره شده است.
یمن بطور معمول سالانه بیش از یک میلیون تن گندم از اوکراین وارد میکند.
سازمان ملل گفته که کاهش عرضه بین ژانویه تا مه سال جاری باعث شده که قیمت آرد ۴۲ درصد و نان ۲۵ درصد در این کشور افزایش یابد.
در سوریه یکی دیگر از واردکنندگان بزرگ گندم از اوکراین هم قیمت نان دو برابر شده است.