دوربینهای تلویزیونی شامگاه چهارشنبه، ۲۵ آبان، لحظاتی از یک گفتوگوی کمسابقه میان رئیس جمهوری چین و نخست وزیر کانادا را در حاشیه اجلاس سران کشورهای گروه ۲۰ در اندونزی ثبت کردند که در آن، شی جین پینگ با ناخشنودی زیاد جاستین ترودو را ملامت میکند که چرا جزئیات مذاکرات دیدار این هفته آنها توسط کانادا رسانهای شده است.
به گزارش خبرگزاریها و روزنامه گاردین، آقای شی به جاستین ترودو میگوید: «هر چه درباره آن حرف زدیم، به رسانهها درز پیدا کرده. این شایسته نیست.»
اشاره او ظاهرا به دیدار روز سهشنبه این هفته با جاستین ترودو پیشاپیش اجلاس سران گروه ۲۰ در بالی در اندونزی بود.
رسانههای کانادا گزارش داده بودند که آقای ترودو در این دیدار از «جاسوسی چین» و «دخالت چین در انتخابات کانادا» ابراز نگرانی کرده است.
شی جین پینگ چهارشنبه شب در فایل صدایی که به وسیله دوربینها ضبط شده است به نخست وزیر کانادا به اشاره میگوید که او «صداقت» ندارد و «این رسم مذاکره نیست».
جاستین ترودو که ظاهرا غافلگیر شده بود، در پاسخ گفت: «در کانادا ما به گفتوگوی باز و صریح اعتقاد داریم، این کاری است که ادامه خواهیم داد، به همکاری سازنده هم ادامه میدهیم اما چیزهایی هست که در مورد آن توافق نداریم.»
با این حال، رئیس جمهوری چین به نوبه خود در پاسخ میگوید: «بیایید اول شرایط [گفتوگو] را تعیین کنیم. خب؟». بعد از دست دادنی کوتاه و سرد، دو رهبر از یکدیگر جدا شدند.
آقای ترودو بعدا در یک نشست خبری اظهار داشت: «هر گفتوگویی آسان نیست، اما اهمیت زیاد دارد که از اصولی که برای کاناداییها مهم است، دفاع کنیم.»
ملانی جولی، وزیر خارجه کانادا، نیز گفت از نظر دولت اتاوا فعالیت چین در صحنه بینالمللی «بیشتر و بیشتر مشکلساز میشود».
خانم جولی همچنین از بازرگانان کشورش خواست از سرمایهگذاریهای حائز اهمیت در اقتصاد چین به خاطر «مخاطرات ژئوپولیتیک» دوری کنند.
وزارت خارجه چین اما بامداد پنجشنبه، ۲۶ آبان، در بیانیهای اعلام کرد که این ملامت نه به معنای تهدید کردن کانادا، بلکه بیان صادقانه مطالب بوده است.
بیانیه پکن مسئولیت تنش در مناسبات دو کشور را متوجه دولت اتاوا کرده و می گوید: «امیدواریم که کانادا اقدامات مشخصی را برای بهبود روابط فیمابین انجام دهد.»
روابط چین با کانادا، و همچنین با شمار زیادی از کشورهای غربی، در دوران ده ساله حکومت آقای شی متزلزل شده است.
دلیل این تزلزل، در آغاز رفتار چین با اقلیت اویغور بود و بعدا به اتهامات متعدد در زمینه دخالت چین برای ضربه زدن به اقتصاد غرب، «جاسوسی»، «دخالت در انتخابات» و در دوره اخیر «تهدید علیه تایوان» بوده است.
در ده ماه اخیر، خودداری چین از قبول درخواست غرب برای عدم ایستادگی در کنار روسیه که به اوکراین تجاوز کرده، بر فهرست طولانی دلایل تنش روابط غرب و چین افزوده است.