دیده‌بان حقوق بشر در گزارشی درباره «سرکوب وحشیانه» در سنندج مرکز استان کردستان ایران اعلام کرد که نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی در ماه‌های اکتبر و نوامبر از «نیروی مرگبار بیش از حد و غیرقانونی» علیه معترضان در این شهر استفاده کردند.
این سازمان حقوق بشری روز چهارشنبه، ۳۰ آذر، نوشت که هیئت حقیقت‌یاب سازمان ملل متحد درباره ایران که به تازگی تشکیل شده، باید به عنوان بخشی از گزارش فراگیرتر خود درباره نقض حقوق بشر از سوی جمهوری اسلامی علیه معترضان، این تخلفات شدید را نیز بررسی کند.
تارا سپهری پژوهشگر ارشد در دیده‌بان حقوق بشر گفت: «مقام‌های ایران از ماه سپتامبر خشونت هشداردهنده علیه معترضان در سنندج را به راه انداخته‌اند.»
او افزود: «هم اعتراضات و هم واکنش وحشیانه دولت به آنها، منعکس‌کننده سرکوب طولانی‌مدت حکومت بر آزادی‌های فرهنگی و سیاسی مردم کرد است.»
دیده‌بان حقوق بشر با چهارده قربانی و شاهد سرکوب از جمله سه زندانی پیشین و سه نفر از اعضای خانواده بازداشت‌شدگان در سنندج مصاحبه کرده است.
محققان این سازمان همچنین ۱۷ فیلم و عکس منتشر شده در توئیتر، تلگرام و اینستاگرام درباره اعتراضات سنندج در این مدت را مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند.
گزارش این سازمان تاکید می‌کند که سرکوب‌های خشونت‌آمیز در سنندج به ویژه روزهای هشتم اکتبر (۱۶ مهر) و ۱۷ نوامبر (۲۶ آبان) روی داد.
بر اساس این گزارش، نیروهای امنیتی با استفاده از تفنگ‌های ساچمه‌ای و اسلحه‌های جنگی کلاشینکف با گلوله‌های واقعی و گاز اشک‌آور به سوی معترضان شلیک کردند.
همچنین در این گزارش آمده که نیروهای امنیتی به خانه‌های مردم گاز اشک‌آور پرتاب کردند و اموال شخصی مردم را ویران کردند. دیده‌بان حقوق بشر نوشت که یکی از ماموران با لباس غیرنظامی اما با تفنگ جنگی به آپارتمان‌ها شلیک می‌کرد.
این سازمان حقوق بشری افزود که دست‌کم شش نفر از مردم در این دو روز به دست نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی کشته شدند.
دیده‌بان حقوق بشر با اشاره به قوانین بین‌المللی درباره استفاده از زور و سلاح گرم از سوی نیروهای امنیتی، تاکید کرده که نیروهای جمهوری اسلامی باید فورا استفاده از گلوله‌های ساچمه‌ای و سایر سلاح‌های غیرمجاز را متوقف کنند.
این سازمان همچنین اعلام کرد که تخلفات جدی علیه زندانیان از جمله زنان و کودکان زندانی را مستند کرده است. این تخلفات شامل دستگیری‌های خودسرانه، محرومیت از مراقبت‌های پزشکی، شکنجه و سایر بدرفتاری‌ها از جمله تهدید، ضرب و شتم و آزار و اذیت و تجاوز جنسی است.
اعتراضات جاری در ایران در واکنش به مرگ مهسا امینی، ۲۲ ساله اهل سقز، پس از بازداشت به دست نیروهای گشت ارشاد از کردستان آغاز شد و به سرعت به دیگر مناطق ایران سرایت کرد.
اما جمهوری اسلامی با متهم کردن کشورهای خارجی به دست داشتن در اعتراضات و همچنین گروه‌های کرد به «تجزیه‌طلبی»، به مواضع این گروه‌ها در اقلیم کردستان عراق در چندین نوبت حمله کرد.
این در حالی است که در جریان اعتراضات، معترضان بارها درباره همبستگی و اتحاد مناطق و اقوام مختلف ایرانی شعار داده‌اند.
در آذرماه، ابراهیم رئیسی به استان کردستان سفر کرد و در آنجا مدعی شد که «دشمنان» جمهوری اسلامی در پی «ناامن کردن» کردستان بودند.
این سفر پس از افشای یک بولتن محرمانه صورت گرفت که در آن به نارضایتی خامنه‌ای از عملکرد رئیسی در زمینه مهار اعتراضات اشاره شده است.