مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، هرانا، روز دوشنبه پنجم دی در گزارش سالانه خود از نقض حقوق بنیادین مردم ایران اعلام کرد که در سال ۲۰۲۲، قوه قضاییه جمهوری اسلامی ۵۶۵ تن شامل ۱۱ زن و ۵ کودک-مجرم را اعدام کرده است.
بر اساس این گزارش ۶۳ صفحه‌ای که روز دوشنبه پنجم دی‌ماه در پایگاه خبری هرانا منتشر شد، اجرای حکم اعدام ۸۸ درصد نسبت به سال ۲۰۲۱ افزایش یافته است و صدور این حکم با رشد ۸ درصدی همراه بوده است.
با تایید دیوان عالی جمهوری اسلامی، ماه گذشته دو جوان ۲۳ ساله از میان هزاران معترض بازداشت شده، به پای چوبه دار برده شدند. مورد اعدام مجیدرضا رهنورد در مشهد در ملا عام و در حالی که خانواده خود او از این امر باخبر نبود، انجام شد.
گزارش هرانا نشان می‌دهد که بیش از ۱۸.۵ درصد از اعدام‌های سال ۲۰۲۲ در استان سیستان و بلوچستان بوده و پس از آن، استان البرز با بیش از ۱۶ درصد در ردیف دوم اعدام‌ها قرار گرفته است. همچنین بیشترین موارد اعدام در دو زندان زاهدان و رجایی‌شهر کرج انجام شده است.
این گزارش جامع با استناد به حدود ۱۳ هزار و پانصد گزارش ثبت شده از وضعیت حقوق بشر در ایران منتشر شده است.
گزارش سالانه هرانا علاوه‌بر اعدام‌ها، مرگ و میر ناشی از کاربرد سلاح، نقض حقوق زنان، کودکان، زندانیان، اقلیت‌های دینی و مذهبی، کارگران و اصناف، نقض آزادی اندیشه و بیان و منع حق تحصیل در مراکز عالی و دانشگاهی را نیز بررسی کرده است.
سال جاری میلادی در حالی به پایان خود می‌رسد که سه ماه پایانی آن ایران با موج بزرگ اعتراضات علیه جمهوری اسلامی ایران همراه بود.
در ۱۵ هفته گذشته دست‌کم ۵۰۰ تن از جمله ده‌ها کودک در جریان اعتراضات سراسری با شلیک مستقیم نیروهای امنیتی و انتظامی و یا ضربات باتوم و دیگر انواع سرکوب کشته شده‌اند.
این اعتراضات پس از کشته شدن مهسا (ژینا) امینی، دختر ۲۲ ساله سقزی در بازداشت گشت ارشاد تهران در هفته آخر شهریور، آغاز شد و با وجود سرکوب شدید از سوی نیروهای امنیتی و انتظامی، اعتراضات مردمی کماکان ادامه دارد و چهارمین ماه خود را پشت سر می‌گذارد.
با این حال، این گزارش سالانه نشان می‌دهد که نقض اساسی‌ترین حقوق زنان ایران در ماه‌های پیش از آن هم به طرز فاحشی در جریان بود.
هرانا می‌گوید که ۳۲۲ زن به خاطر فعالیت در حوزه حقوق زن بازداشت شدند که اوج بگیر و ببندها در میانه تابستان امسال بود.
مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران تاکید دارد که بیشترین موارد نقض حقوق زندانیان در ماه دسامبر امسال رخ داده است. در این سال، دست‌کم ۲۰ زندانی براثر بیماری جان دادند، ۱۴ زندانی خودکشی کردند و حداقل ۲ زندانی در زندان به دست زندانبانان به قتل رسیدند.
این گزارش همچنین ۲۰۴ مورد انتقال غیرقانونی زندانی به سلول انفرادی، ۱۰۲ مورد اعتصاب غذای زندانیان، ۱۶۶ مورد انتقال اجباری یا تبعید زندانیان و حدود ۵ هزار مورد تهدید و فشار به زندانی و ۷۶۵۲ مورد شکنجه روحی و جسمی زندانیان را ثبت کرده است.
مجموعه فعالان حقوق بشر با بررسی حدود ۱۸ هزار حکم صادره از سوی مراجع قضایی جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۲۲، تاکید کرده که صدها نفر در حوزه اقلیت‌های قومی و مذهبی محاکمه و محکوم شده‌اند.
اذیت و آزار حکومت علیه بهاییان، مسیحیان، پیروان اهل حق، اهل سنت و دراویش ادامه یافته اما بیشترین نقض حقوق بشر در قبال بهاییان کشور بوده است. گزارش‌های نقض حقوق پیروان دیانت بهایی حدود ۶۵ درصد و مسیحیان حدود ۲۱ درصد از بررسی‌های موارد اثبات شده نقض حقوق اقلیت‌های مذهبی و دینی را به خود اختصاص داده است.
اما محاکمات زیادی نیز در قبال فعالان کارگری، اصناف، حوزه زنان، محیط زیست و دانشجویان صورت گرفته که بیشترین محکومیت‌ها در ماه جاری دسامبر است. در مجموع محکومیت فعالان و شهروندان در سال ۲۰۲۲ به میزان ۳۷ درصد نسبت به سال قبل افزایش داشته است.
گزارش سالانه هرانا به بیش از ۲۱ هزار و پانصد مورد کودک‌آزاری، ۵۴ مورد خودکشی کودکان، ازدواج اجباری آن‌ها و بازماندن‌شان از حق تحصیل اشاره دارد. صدها تن از معترضان بازداشت شده دوره اخیر کودکان بوده‌اند. ده‌ها کشته این اعتراضات نیز کودکان هستند.
بر اساس این گزارش، اعتراضات در زمینه مطالبات صنفی، کارگری و مالی در سال ۲۰۲۲ در تمامی ۳۱ استان ایران در جریان بوده است.