دیوان عالی ایران فرجامخواهی محمد مهدیکرمی و محمد حسینی را موجه ندانسته و حکم اعدام آنان را تایید کرده است اما این دیوان حکم اعدام حمید قرهحسنلو و حسین محمدی و رضا آریا را در پرونده کشتهشدن روحالله عجمیان نقض کرد.
این پنج نفر در پرونده آقای عجمیان به «افساد فیالارض» متهم شده بودند.
این خبر را امیر هاشمی، مدیر روابط عمومی دیوان عالی کشور، در توییتی اعلام کرد.
او درباره نتایج فرجام خواهی متهمان پرونده روحالله عجمیان نوشت: «فرجام خواهی محمد کرمی و سیدمحمد حسینی به استناد بند الف ماده ۴۶۹ ق.آ.د.ک (قانون آئین دادرسی کیفری) ابرام شد. حکم صادره حمید قرهحسنلو، حسین محمدی و رضا آریا به جهت نقص در تحقیقات نقض شد.»
بند الف ماده ۴۶۹ قانون آئین دادرسی کیفری، در باره فرجام خواهی میگوید: «اگر رای مطابق قانون و ادله موجود در پرونده باشد با ابرام آن، پرونده را به دادگاه صادر کننده رای اعاده می نمایند.»
روحالله عجمیان از نیروهای شبهنظامی بسیج بود که روز پنجشنبه ۱۲ آبان، در جریان حمله نیروهای امنیتی به شرکتکنندگان در مراسم چهلم حدیث نجفی کشته شد.
به گفته دادستان پرونده روحالله عجمیان بدون اینکه «ماموریتی داشته باشد» در محدوده بهشت سکینه محل دفن حدیث نجفی از معترضان کشتهشده رخ داده است.
رهبر حکومت ایران پیشتر در سخنان خود در اواخر آذر ماه در اصفهان به مرگ روحالله عجمیان اشاره و از او تجلیل کرد و او را مثالی از «شهدای حافظ امنیت» خواند.
مرگ یک بسیجی؛ محاکمه ۱۶ نفر در ۳ جلسه
اواسط آبان ماه دادگاهی در استان البرز ظرف ۶ روز و تنها در ۳ جلسه، ۱۶ نفر را یکجا به اتهام «نقش داشتن» در کشتن یک بسیجی «با ضربات چاقو» محاکمه کرد.
به گفته دادستان، «روحالله عجمیان جهت کنترل تجمعات و بازگشایی مسیر اتوبان و بدون هیچ ادوات و بدون اینکه کسی چنین ماموریتی به وی محول کند، در راستای کمک به رفع انسداد اتوبان در محل حضور مییابد.»
این دادگاه برای پنج نفر که ابتدا نامشان اعلام نشد حکم اعدام صادر کرد و برای «۱۱ متهم» دیگر از جمله «سه جوان حدود ۱۸ سال حبسهای طویلالمدت تا ۲۵ سال.»
تلویزیون ایران هم چندی پیش در گزارشی بدون ذکر نام، افرادی را به عنوان «قاتلین» روحالله عجمیان و در محل حادثه نشان داد.
در این ویدیو، حاضران چند جمله تقطیعشده مبنی بر حضور یا مشارکت خود میگویند. پخش اعترافات اجباری سنت جمهوری اسلامی از ابتدای تاسیس بوده که ناقض دادرسی معتبر و اصل بیگناهی است و همواره با اعتراض نهادهای مدنی و بینالمللی همراه بوده است.
درباره محمد مهدیکرمی و محمد حسینی چه میدانیم؟
دیوان عالی در ایران جزئیات بیشتری درباره متن احکام ۱۶ متهم این پرونده اعلام نکرده است.
اما بنابر اعلام مدیر روابط عمومی دیوان عالی محمد مهدیکرمی و محمد حسینی حکمشان ابرام شده است. ابرام به معنای تایید حکم اولیه است.
علی شریفزاده اردکانی، وکیل محمد حسینی، اواخر آذرماه اعلام کرده بود موکلش در زندان به شدت شکنجه شده است.
آقای شریفزاده نوشته بود «با سید محمد حسینی در زندان کرج ملاقات کردم روایتش همه اشک بود. از شکنجه ، ضرب وشتم با چشم و دست و پای بسته تا لگد به سر و بیهوشی، از میله آهنی به کف پا و شوکر در قسمتهای مختلف بدن، مردی که اقرارهایش تحت شکنجه بوده و هیچ وجاهت قانونی ندارد.»
پدر و مادر محمد حسینی فوت کردهاند. به همین خاطر خانواده متهمانِ دیگر این پرونده با اعلام این موضوع درباره وضعیت پرونده آقای حسینی اطلاعرسانی کردهاند.
محمدمهدی کرمی دیگر متهمی است که امروز اعلام شد حکم اعدامش تایید شده است.
اواخر آذرماه، مادر و پدر محمد مهدی کرمی در ویدیویی از مسئولان قضایی خواستند، حکم اعدام پسرشان را لغو کنند.
پدر محمدمهدی کرمی به روزنامه اعتماد گفته بود پسرش به او گفته که هیچ یک از اتهاماتی را که به او وارد شده انجام نداده است «به دستهای پینه بسته من قسم خورده» است که بیگناه است و دخالتی در آن اتفاق نداشته است.
احکام چه کسانی نقض شد؟
حمید قرهحسنلو، متخصص رادیولوژی، در کرج از جمله پنج نفری بود که در این پرونده به اعدام محکوم شد. همسر او، فرزانه قرهحسنلو نیز به «۲۵ سال حبس نفی بلد در اهواز» محکوم شده است.
خواهر حمید قرهحسنلو ۵۳ ساله که پس از بازداشت، مدت طولانی را در بیمارستان گذرانده، پیشتر گفته بود که «حکم اعدام در بیمارستان به دست برادرم داده شد».
گفته میشود حسین محمدی و رضا آریا دیگر متهمان پرونده روحاالله عجمیان هستند که با اتهام افساد فیالارض به اعدام محکوم شدند.
بنابر گزارش نهادهای حقوق بشری اتهام رضا آریا لگد زدن به روحالله عجمیان بود. برخی از فعالان حقوق بشر میگویند او پنجمین محکوم به اعدام در پرونده بازداشتشدگان چهلم حدیث نجفی است.
در مراسم چهلم حدیث نجفی چه گذشت؟
ویدئوهای منتشرشده و روایتهای شاهدان عینی از مراسم چهلم حدیث نجفی در ۱۲ آبان حاکی از جمعیت انبوه و درگیری کمسابقه میان معترضان و نیروهای امنیتی بود.
در این ویدئوها تیراندازی ماموران مسلح به مردم بی سلاح دیده میشد.
اما معترضان با پرتاب سنگ، بستن بزرگراه و روشن کردن آتش به مقابله با نیروهای مسلح وابسته به حکومت پرداختند. ویدئوهایی هم نشان میداد که چند نفر از ماموران گرفتار شده و کتک میخورند.
گزارشها حاکی از کشته شدن دو جوان معترض در اعتراضات آن روز در کرج به نام های نیما نوری و مهران شکاری است. اما تا کنون دادگاهی در این مورد تشکیل نشده است.
عدم برگزاری دادگاه برای معترضان کشته شده
با وجود رسیدگی به پرونده کشته شدن ماموران حکومتی، دستگاه قضایی درباره معترضانی که حکومت کشتهشدن آنها را پذیرفته است هیچ دادگاهی برگزار نشده است.
این در حالی است که حکم اعدام دو نفر از معترضان اجرا شده است: محسن شکاری و مجیدرضا رهنورد در یک روند قضایی غیرشفاف، فوری، بدون دسترسی به وکیل تعیینیشان اعدام شدند.
در عین حال، شواهد حاکی از فشار برای اعتراف اجباری تلویزیونی آنها بود.
اجرای ناگهانی این دو حکم اعدام موجی از خشم و انتقاد را در ایران و در جهان برانگیخت.
فعالان حقوق بشر چنین احکام و محاکمی را «قرون وسطایی» میدانند و میگویند که حکومت اسلامی با برچسب زدن این اتهامات بدنبال سیاست ترساندن معترضان است.