کمتر از یک هفته پس از حمله به سفارت جمهوری آذربایجان در تهران و کشته شدن یک مامور سفارت، آن کشور بار دیگر حمله به سفارت خود تهران را یک «اقدام تروریستی» خوانده و دولت ایران را متهم کرده که به تعهدات بین‌المللی‌اش خود در حفاظت از سفارت، عمل نکرده است.

همزمان یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل در مکالمه تلفنی با ذکیر حسن‌اف همتای آذری خود، «به شدت» حمله به سفارت جمهوری آذربایجان را در تهران محکوم کرده است. آقای گالانت با فرمانده مرزبانی جمهوری آذربایجان نیز گفتگو کرده است.

وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان در بیانیه‌ای گفته است که این کشور خواستار محکومیت و مجازات بین‌المللی عاملان این «حمله تروریستی» از سوی ایران و همچنین اجرای تعهدات براساس کنوانسیون وین بوده، اما حکومت ایران «تلاش کرده است تا از افشای گسترده این حمله تروریستی در سطح بین‌المللی جلوگیری کند».

الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور آذربایجان این حمله را بلافاصله «تروریستی» خوانده بود و مولود چاووش اغلو، وزیر خارجه ترکیه در توییتی گفته بود که ترکیه در کنار جمهوری آذربایجان است. یک روز بعد از حمله هم، اسحاق هرتزوگ، رئیس‌جمهور اسرائیل با الهام علی‌اف تماس گرفته و ضمن «تروریستی» خواندن این حمله، آن را محکوم کرده بود.

ایران می‌گوید که مهاجم را دستگیر کرده است و روند رسیدگی قضایی به اتهامات او آغاز شده است.

در حالی که ایران این حمله را ناشی از اختلاف خانوادگی توصیف کرده‌اند، جمهوری آذربایجان بر «تروریستی» بودن آن اصرار دارد.

در بیانیه وزارت خارجه جمهوری آذربایجان آمده است: «ایران به پیش‌نویس بیانیه‌ها و اطلاعیه‌های جمهوری آذربایجان که بلافاصله پس از حمله به دفتر هماهنگی جنبش غیرمتعهدها و کنفرانس تعامل و اعتمادسازی آسیا (CICA) تسلیم شد اعتراض کرده است».

جمهوری آذربایجان خواستار محکومیت این حمله از سوی این دو نهاد شده بود.

وزارت خارجه جمهوری آذربایجان گفته است که ایران خواستار حمایت اعضای جنبش غیرمتعهدها از موضع خود شد، اما از میان ۱۲۰ کشور عضو، تنها سوریه و هند به این درخواست پاسخ مثبت دادند.

در این بیانیه آمده است: «ما اقدام تحریک آمیز ایران را محکوم و اعلام می‌کنیم که ایران باید به تعهدات بین‌المللی خود عمل کند و ما از تمامی امکانات بین‌المللی برای محکومیت گسترده اقدام تروریستی علیه سفارت خود و مجازات عاملان این اقدام استفاده خواهیم کرد.»

تیره تر شدن روابط تهران و باکو

از زمان حمله به سفارت جمهوری آذربایجان، روابط تهران باکو که در ماه های اخیر پرتنش بوده، رو به تیرگی گذاشته است. این تیرگی در حالی است که روابط خارجی جمهوری اسلامی ایران از زمان سرکوب اعتراضات در داخل این کشور دستخوش تلاطم های مداوم بوده است.

باکو کارکنان سفارتخانه و اعضای خانواده‌های آنها را از ایران خارج کرده و از شهروندان خود خواسته از سفر غیرضروری به ایران خودداری کنند.

در حال حاضر فقط کنسولگری جمهوری آذربایجان در تبریز در ایران فعالیت دارد.

در جریان خروج کارکنان سفارت جمهوری آذربایجان، پیکر جان‌باخته این حمله نیز با ادای احترام رسمی از سوی دولت جمهوری اسلامی ایران، به سوی هواپیما تشییع شد تا همراه با کارکنان و خانواده‌هایشان، به باکو فرستاده شود.

در تصاویر منتشر شده، ماموران جمهوری آذربایجان در پای پلکان هواپیما، سعی می کنند تابوت مامور کشته شده سفارتشان را از نیروهای دژبانی ایران که آن را با احترام نظامی حمل می کنند، به شکلی نامناسبی در اختیار بگیرند.

رسانه های جمهوری آذربایجان دیروز اعلام کرده بودند که تعدادی را به اتهام جاسوسی برای ایران دستگیر کرده اند؛ براساس گزارش‌ها پلیس این کشور در عملیاتی ۳۹ نفر را به ظن همکاری با دستگاههای اطلاعاتی ایران بازداشت کرد. از جمله آنها، مَطلَب باقروف، مالک شبکه تلویزیونی «اینتر آذ» و سایت خبری «سلام نیوز» است.

محسن پاک‌آیین، سفیر سابق ایران در جمهوری آذربایجان به جام‌جم آنلاین گفت از آنجا که انگیزه حمله به سفارت جمهوری آذربایجان در تهران سیاسی نبوده، این حمله یک «اقدام تروریستی» محسوب نمی‌شود.

آقای پاک‌آیین گفته «احساس می شود که طرف مقابل ما رویکرد واقعی نسبت به این موضوع ندارد و براساس روایت‌هایی که تاکنون ارائه کرده است، تلاش دارد تا این حادثه را مساله ای امنیتی اعلام کند.»

ایران و جمهوری آذربایجان بر سر مسیری که جمهوری نخجوان را از طریق خاک ارمنستان به جمهوری آذربایجان پیوند می دهد، اختلافاتی دارند. این مسیر می تواند پیوند زمینی و اتصال خاک ایران وارمنستان را تحت تاثیر قرار دهد.

تاکنون ایران دو مانور نظامی در نزدیکی مرزهای خود با ارمنستان و جمهوری آذربایجان برگزار کرده است. رئیس جمهور آذربایجان برگزاری این مانورهای نظامی را دوستانه ندانسته است.