در حالی که گرانی گوشت در بازار ایران کماکان ادامه دارد، وعده مقامهای دولتی در ایران برای کاهش چشمگیر قیمتها راه به جایی نبرده است.
دستاندرکاران این صنعت بخش بزرگی از این گرانی را به «افزایش» نرخ ارز و از سویی به «کمبود عرضه در بازار داخل» نسبت دادهاند.
بر اساس گزارشها از ایران قیمت هر کیلو گوشت قرمز در بازار تهران به بیش از ۴۰۰ هزار تومان رسیده است؛ در بعضی سایتهای عرضه کننده مواد پروتئینی بسته به کیفیت محصول، قیمت این کالای خوراکی تا ۷۵۰ هزار تومان هم اعلام شده است.
علی اصغر ملکی، رئیس اتحادیه گوشت در ایران به خبرگزاری مهر گفته: «دامدار دام خود را به قیمت دلار عرضه میکند و با وجود تامین جو کیلویی ۱۳ هزار تومانی و یونجه ۹ هزار تومانی راغب نیست محصول خود را به تومان عرضه کند.»
جهش قیمت دلار باعث شده نرخ خوراک دام هم افزایش یابد که اشاره او هم به همین موضوع است.
برخی گزارشها حاکیست که قیمت دام زنده که تا پیش از این کیلویی ۹۰ هزار تومان بود، به ۱۶۰ هزار تومان رسیده است.
آقای ملکی گفته: «عرضه دام زنده به اندازه نیاز بازار گوشت نبوده و قیمت آن در روزهای پایانی سال صعودی شده است.»
او همچنین گفته: «بخشی از چالش به گرانی غذایی دام باز میگردد که در ۶ ماه نخست سال دامداران توانایی نگهداری دام را نداشتند و به مقدار زیادی دامها ذبح شدند. مشکل دیگر به قاچاق دام زنده از مرزهای غرب و جنوب کشور باز میگردد.»
به گزارش رسانههای ایران از ابتدای آذر تا هفته گذشته قیمت گوشت گوسفندی بین ۲۹۰ تا ۳۳۰ هزار تومان بود که هفته پیش صحبت از نرخهای نیم میلیون تومانی برای هر کیلو به میان آمد.
هر چند سازمان میادین میوه و ترهبار شهرداری تهران خبرهای منتشر شده درباره گوشت نیم میلیون تومانی «غیرواقعی» خواند و آن را «حاصل فضاسازی فضای مجازی» دانست.
مدیرعامل این سازمان گفته که «گوشت ۲۳۲ هزار تومانی بصورت گسترده در ۲۲ میدان میوه و ترهبار شهرداری و در اقصینقاط شهر تهران عرضه میشود.»
مقامهای مسئول در ایران کاهش عرضه دام زنده را تائید کردهاند؛ کاهشی که به انگیزه بالا برای قاچاق دام به کشورهای همسایه برای فروش دلاری آن برمیگردد.
با افزایش نرخ ارز این انگیزه افزایش یافته است.
بنابر اعلام مرکز آمار ايران توليد گوشت قرمز در كشتارگاهها در دی ماه امسال نسبت به آذرماه حدود ۱۸ درصد افت داشته است.
افزایش قیمت گوشت و مواد پروتئینی کاهش خرید را در ایران در پی داشته.
مسعود رسولی، دبیر انجمن صنعت گوشت و مواد پروتئینی گفته است: «مردم ایران در سال ۹۷ سالانه ۱۲ کیلو گوشت مصرف میکردند که این آمار امسال به ۳ کیلوگرم رسیده است».
افزایش نرخ ارز و تورم
اتفاقات اخیر در حالیست که افزایش نرخ ارز در ایران کماکان ادامه دارد؛ قیمت هر دلار آمریکا امروز (یکشنبه سی بهمن ماه) در بازار آزاد ایران در آستانه ۴۹ هزار تومان قرار گرفت.
رشد قیمت ارز در حالی ادامه یافته که رئیس بانک مرکزی ایران اخیرا وعده کاهش قیمت داده بود.
محمدرضا فرزین، رئیس بانک مرکزی ایران، اخیرا در یک برنامه تلویزیونی افزایش قیمت ارز را به «جریان قیمتسازی» نسبت داده و گفته بود این جریان «تلاش میکند قیمتهای بالایی را ایجاد کند و با این قیمتهای بالا موجب زیان مردم میشود.»
او وعده داده بود: «با اقداماتی که بانک مرکزی انجام داده و در دستور کار قرار داده است مسلما بازار را کنترل خواهیم کرد.»
طی ماههای اخیر کاهش نرخ برابری ریال در برابر ارزهای معتبر جهانی تشدید شده و با گذشت زمان این روند وخیمتر هم شده است.
بهرنگ تاجدین خبرنگار اقتصادی بیبیسی فارسی میگوید گران شدن قیمت کالاها – مخصوصاً اقلام وارداتی – در هفتههای اخیر نشان میدهد استراتژی دولت و بانک مرکزی برای تمرکز روی نرخ ارز نیما مؤثر نبوده و در نهایت این قیمت دلار در بازار آزاد است که قیمت نهایی بسیاری از کالاها را تعیین میکند.
با نبود چشمانداز اقتصادی و بروز ناآرامیها در ایران پس از کشته شدن مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد و اعتراضات بعد از آن، تقاضا برای خارج کردن پول از بانکها به منظور حفظ ارزش داراییها افزایش یافت.
از سوی دیگر شهروندان ایرانی با تورم فزاینده دست به گریبانند؛ مرکز آمار ایران نرخ تورم سالانه دی ماه ۱۴۰۱ برای خانوارها را ۴۶.۳ اعلام کرده که نسبت به آذرماه ۱.۳ درصد افزایش یافته است.
تورم سالانه خوراکیها در دی ماه بیش از ۶۵ درصد اعلام شده است.
در این میان اقلام گوشت گاو و گوسفند و نیز ماهی قزلآلا بیشترین افزایش قیمت را در مناطق شهری داشتهاند.
برخی ناظران اقتصادی ارزیابی میکنند که شتاب واقعی افزایش قیمتها در این نرخ تورم رسمی بازتاب ندارد.
رکود اقتصادی از یکسو و بالا رفتن تورم از سوی دیگر، وضعیت معیشتی بسیاری را از گذشته سختتر کرده است.