یک روز پس از حضور سفیر سوئیس در «حرم حضرت معصومه» در شهر قم در حالی که چادر سیاه بر سر دارد، انتقاد در شبکههای اجتماعی از این اقدام او در میانه اعتراضات سراسری مردم و بهویژه زنان ایران ادامه دارد.
در مقابل وزارت خارجه سوئیس بدون پاسخ به اتهام «مشروعیتبخشی» به رفتار حکومت علیه معترضان در ایران میگوید که سفیر زن از مکانی مذهبی در قم دیدار کرده و به همین دلیل «پروتکل پوشش» در چنین مکانی را رعایت کرده است.
پایگاه اطلاعرسانی آستان «حضرت معصومه» روز چهارشنبه، سوم اسفندماه، عکسهایی از حضور نادین اُلیویِری لوزانو، سفیر سوئیس در ایران، منتشر کرد که با چادر سیاه در میان چند روحانی حاضر شده و «در حرم حضرت معصومه چادر سر کرده و از بخشهای مختلف حرم دیدار کرده است».
عکسهای سفیر سوئیس، حافظ منافع ایالات متحده در ایران، که در رسانههای داخلی با تیتر «سفیر سوئیس چادری شد» منتشر شد، بیش از پنج ماه پس از آن منتشر شده است که مرگ مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد به اعتراضاتی گسترده دامن زد که پای ثابت آن دختران و زنان ایران هستند.
اعتراض زنان و دختران به حجاب اجباری در این چند ماه با ضرب و شتم و گلوله و سرکوب بسیار خشن از طرف نیروهای حکومتی جواب گرفته است و توجه تمام دنیا را به خود جلب کرده است.
نادین الیویری لوزانو در ماه ژوییه سال ۲۰۲۲ یعنی حدودا دو ماه پیش از آغاز اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» به سمت سفارت در ایران منصوب شده است.
انتشار عکسهای خانم لوزانو با چادر سیاه در میان آخوندهای حرم، انتقادهای گستردهای در شبکههای اجتماعی را به دنبال داشته که همچنان ادامه دارد؛ هم از طرف کاربران عادی و هم از طرف چهرههای شاخص اپوزیسیون و فعالان سیاسی.
نازنین بنیادی، یکی از این چهرهها، روز چهارشنبه با انتشار توئیتی نوشت: «قانونگذاران غربی اغلب از ما میپرسند چگونه میتوانند به بهترین شکل از مردم ایران حمایت کنند. حضور سفیر سوئیس با پوشش مذهبیِ کاملا محافظهکارانه- در میانه فریادهای زن، زندگی، آزادی و در حالی که زنان شجاع ایرانی همه چیز را برای آزادی به خطر میاندازند- دقیقاً همان کاری است که نباید انجام داد.»
دریا صفایی، نماینده ایرانی بلژیکی پارلمان بلژیک و یکی از حامیان اعتراضات در ایران، نیز اقدام سفیر سوئیس را «منزجرکننده» خوانده و آن را «تبلیغ کردن برای سرکوبگران» دانسته است.
پایگاه اطلاعرسانی «آستان حضرت فاطمه معصومه» همزمان با انتشار عکسهای سفیر سوئیس نوشته است: «معرفی حضرت معصومه… میتواند نگاه جهانیان در مورد دیدگاه اسلام نسبت به زن را تحت تأثیر قرار دهد.»
حکومت جمهوری اسلامی بهویژه در ماههای گذشته تلاش کرده است خود را حامی زنان و حقوق آنان نشان دهد، در حالی که جدا از سرکوب خشن آنان، در زندگی عادی و جامعه و قوانین شواهد گوناگون نشان از تبعیض چشمگیر علیه زنان دارد.
مسیح علینژاد، فعال سیاسی و دیگر چهره شاخص اپوزیسیون، در توئیتی با اشاره به همین سرکوب خشن اقدام خانم لوزانو را «شرمآور و خیانت به زنان ایران» توصیف کرده است.
این انتقادها باعث شده که اقدام خانم سفیر در رسانههای سوئیس هم نظرها را جلب کند. وبسایت سوئیسی بلیک روز چهارشنبه نوشت که وزارت خارجه این کشور بدون پاسخ دادن به اتهام «مشروعیتبخشی» به حکومت ایران توسط خانم لوزانو چنین توضیح داده است که دیدار او در قم از «نهادی دانشگاهی بوده که در زمینه دیالوگ بین مذاهب فعالیت میکند».
سخنگوی وزارت خارجه سوئیس در ادامه ادعا کرده است که این کشور «بارها» کاربرد خشونت علیه معترضان ایرانی را محکوم کرده و مقامات ایران را به «راه تنشزدایی و گفتوگو» با معترضان فراخوانده است.
در این دوره از اعتراضات سراسری، کشور سوئیس هم همچون دیگر کشورها در سراسر جهان صحنه حمایت مردمی از معترضان در داخل ایران بوده و بارها تجمعاتی در این زمینه برگزار شده است.
سوئیس در آبانماه گذشته به شهروندانش درباره سفر به ایران هشدار داد و در اقدامی استثنایی با اعمال تحریم علیه تهران به دلیل ارسال پهپاد موافقت کرد، اما با این حال رادیوفردا نشانی از موضعگیری آشکار سوئیس در برابر رفتار خشونتآمیز ماموران حکومتی در ایران نیافت.
این کشور روابط دیپلماتیک مستقیم خود با جمهوری اسلامی ایران را حفظ کرده و منافع آمریکا و عربستان سعودی را در تهران نمایندگی میکند.
برخلاف صدور قطعنامه از سوی سازمان ملل متحد و تحریمهای همزمان اتحادیه اروپا علیه مقامهای ایرانی دخیل در سرکوب معترضان، سوئیس تاکنون از اقدام عملی جدی علیه تهران خودداری کرده است.
پیشتر سفیر سابق سوئیس در تهران که او هم زن بود، در توجیه رویکرد دولت کشورش در قبال جمهوری اسلامی گفته بود: «ما در تحریمهایی که ممکن است گفتوگوی آزادانه و انتقادآمیز ما با مقامهای ایرانی را متزلزل کند مشارکت نمیکنیم».