سازمان عفو بینالملل هشدار میدهد که چهار جوان بلوچ که در جریان اعتراضات توسط مأموران حکومتی جمهوری اسلامی بازداشت شدهاند، در معرض خطر اعدام قرار دارند و دو جوان دیگر نیز با محاکمه مجدد ناعادلانه روبهرو هستند.
این سازمان با ارسال نامهای به غلامحسین محسنی اژهای، رئیس قوه قضائیه جمهوری اسلامی، از او خواسته است تا حکم اعدام برای ابراهیم نارویی، کامبیز خروت، منصور دهمرده و شعیب میربلوچزهی ریگی را لغو کرده و در مورد محاکمه منصور هوت و نظامالدین هوت نیز تجدید نظر کند.
عفو بینالملل خواستار رسیدگی مجدد به پروندههای این معترضان با استانداردهای بینالمللی محاکمه عادلانه و بدون توسل به شکنجه و اعترافگیری و مجازات اعدام شده است.
سازمان عفو بینالملل از همه افراد خواسته است تا با ارسال نامه مشابه به مقامهای قضایی ایران خواستار ارائه دسترسی این افراد به خانواده و وکلای خود و همچنین مراقبتهای پزشکی کافی شوند.
عفو بینالملل به نقل از منابع آگاه میگوید که بازجویان این افراد را برای گرفتن «اعترافات اجباری» تحت شکنجههای شدید، از جمله خشونت جنسی، قرار دادهاند و برای نمونه منصور دهمرده را چنان کتک زدهاند که دندانها و بینی او شکسته و به اندام تناسلی ابراهیم نارویی نیز سوزن فرو کردهاند.
ابراهیم نارویی، شهروند ۲۵ ساله بلوچ و از بازداشتشدگان اعتراضات اخیر در زاهدان است که اتهام او «محاربه» عنوان شده است.
سایت خبری «حالوش» در گزارشی منصور دهمرده را متولد ۱۳۷۹، دارای معلولیت جسمی و شاگرد اتوبوس معرفی و اعلام کرد که او روز ۱۱ مهر در زاهدان بازداشت و در دادگاه انقلاب به «افساد فیالارض» متهم شده است.
بر اساس این گزارش، منصور دهمرده پس از بازداشت دستکم به مدت ده روز تحت شکنجه شدید در بازداشتگاه اطلاعات قرار داشته و در حال حاضر در بند ۹ زندان مرکزی زاهدان بدون حق دسترسی به تلفن و ملاقات به سر میبرد.
گفته میشود که آقای دهمرده در دادگاه رسیدگی به اتهامات خود خطاب به قاضی اعلام کرده که «فقط سه سنگ پرتاب» کرده و «یک لاستیک آتش» زده و قاضی به او پاسخ داده است که هر کسی که علیه حکومت علی خامنهای اعتراض کند به اعدام محکوم میشود.
شعیب میربلوچزهی ریگی، متولد ۱۳۸۲، روز ۱۳ مهر یعنی پنج روز پس از جمعه خونین زاهدان بازداشت شد.
سایت «حالوش» پیشتر اعلام کرده بود که مأموران حکومتی با بررسی تلفن همراه این جوان پس از بازداشت، چند ویدئو از اعتراضات پیدا کرده و با همین بهانه او را در بازداشتگاه نگه داشتهاند و قوه قضائیه روز ۲۹ آذر او را به اتهام «افساد فیالارض» به اعدام محکوم کرده است.
بر اساس گزارشها، آقای میربلوچزهی ریگی در دوران بازداشت از حق دسترسی به وکیل محروم بوده است.
حکم اعدام کامبیز خروت، شهروند ۲۰ ساله بلوچ، که روز ۹ مهر گذشته توسط نیروهای اطلاعات در زاهدان بازداشت شده بود توسط شعبه دوم دادگاه کیفری این شهر صادر شد.
این شهروند بلوچ داخل مغازه محل کارش در منطقه کریمآباد زاهدان توسط نیروهای اطلاعات بازداشت شد و پس از دریافت اتهامات «اغتشاش و آشوب از طریق محاربه و افساد فی الارض» روز ۱۳ دی حکم اعدامش در زندان زاهدان به او ابلاغ شده است.
نظامالدین هوت و همچنین منصور هوت، فرزندان کمال هوت شاعر و خواننده پرآوازه موسیقی مقامی بلوچستان که در پی تظاهرات مردم چابهار در هشتم مهرماه توسط نیروهای سازمان اطلاعات سپاه پاسداران بازداشت شده بودند، به «محاربه» و «افساد فیلارض» متهم شده و ۱۸ دی ماه ۱۴۰۱، بدون داشتن حق وکیل انتخابی به اعدام محکوم شدهاند.
عفو بینالملل روز ۱۷ بهمن دربارهٔ «خطر جدی اعدام ۱۴ معترض در ایران» هشدار داده و اعلام کرده بود که آنها در معرض شکنجه و سایر بدرفتاریها، چون شلاق، شوک الکتریکی، تهدید به مرگ، تجاوز و سایر اشکال خشونت جنسی قرار گرفتهاند.
سازمان حقوق بشر ایران نیز هفتم بهمن در گزارشی اعلام کرده بود که دستکم ۱۰۷ تن از بازداشتشدگان اعتراضات سراسری در خطر اجرای حکم اعدام قرار دارند.
اجرای حکم اعدام چهار معترض بازداشتشده به نامهای محسن شکاری، مجیدرضا رهنورد، محمد حسینی و محمدمهدی کرمی واکنشهای گسترده جهانی را در پی داشت.