سازمان اطلاعات و امنیت کانادا در گزارش سالانه خود میگوید که از آزار و ارعاب خانوادهها و بستگان قربانیان شلیک سپاه پاسداران به هواپیمای اوکراینی در کانادا «گزارشهای معتبری» در دست است.
این سازمان در گزارش سالانه خود که روز دوشنبه، ۲۳ فروردینماه، منتشر شد اعلام کرد که گزارشهای «معتبری» در دست دارد از آزار و اذیت و ارعاب بستگان کانادایی قربانیان هواپیمای ۷۵۲ اوکراین به دست «افراد مرتبط با جمهوری اسلامی».
رسانه کانادایی سیبیسی به نقل از گزارش این سازمان نوشته است که چنین اقداماتی «میتواند مصداق مداخله خارجی باشد» که به عنوان یکی از «تهدیدهای اصلی برای امنیت ملی کانادا» شناسایی شده است.
هواپیمای مسافربری اوکراینی بامداد ۱۸ دی سال ۹۸ به فاصله کوتاهی پس از پرواز از فرودگاه بینالمللی تهران در پی اصابت دو موشک توسط پدافند سپاه پاسداران سرنگون شد و تمامی ۱۷۶ سرنشین آن جان باختند.
جمهوری اسلامی ایران سه روز این موضوع را کتمان کرد، اما بعد از انتشار گزارشها و شواهد متعدد و افزایش فشارهای بینالمللی به ساقط شدن هواپیما توسط موشکهای سپاه پاسداران اعتراف کرد.
در پی بالا گرفتن این موضوع و اعتراضات به این اقدام سپاه در داخل ایران و همین طور در اوکراین و کانادا، گزارشهایی هم از اذیت و آزار خانوادههای قربانیان منتشر شد.
این موضوعی است که در گزارش آنیس کالامار، گزارشگر ویژه سازمان ملل، نیز در اسفندماه سال گذشته به آن اشاره شده بود.
به گفته خانم کالامار، مقامات جمهوری اسلامی «خانوادههای قربانیان را با تهدید به برنگرداندن بقایای عزیزانشان وادار به حمایت علنی» از حکومت کردند و «در روند مراسمهای خاکسپاری دخالت کردند».
خانوادهها و بستگان این قربانیان خود در گفتوگو با رادیوفردا نیز بر این گونه اقدامات از طرف جمهوری اسلامی صحه گذاشتند.
از جمله مهرزاد زارعی، پدر آراد، ۱۷ ساله، یکی از مسافران هواپیما سرنگونشده، به رادیوفردا چنین گفت: «به یک جایی رسیدم که اینجا تلفنی که شمارهاش نمیافتد دیگر نمیتواند با من تماس بگیرد. اینقدر تلفن میشد که شما بیشتر از دهانتان صحبت میکنید. خفه شوید. بالاخره شماها هم تقاص خواهید داد و از این صحبتهای اینجوری.»
در گزارش سالانه سازمان اطلاعات و امنیت کانادا مربوط به سال ۲۰۲۰ در این باره آمده است: «وقتی گروههایی در کانادا از طرف حکومتهای خارجی در معرض آزار و اعمال فشار و ارعاب قرار میگیرند…، این گونه اقدامات تهدیدی است برای تمامیت ارضی کانادا و امنیت شهروندان کانادایی.»
وزارت خارجه اوکراین میگوید دولت ایران در پرونده هواپیمای اوکراینی دست به فرافکنی و اتهامزنی «غیرمسئولانه» و «غیر سازنده» علیه مقامات این کشور زده و با «اصرار بر موضوع خطای انسانی» به عنوان عامل سرنگون کردن هواپیما تنها به «خشم و ناامیدی» بیشتر دامن خواهد زد.
کانادا نیز چند بار تاکید کرده است که به تلاش برای پاسخگو کردن جمهوری اسلامی ایران در پرونده سرنگونی هواپیمای مسافربری اوکراینی ادامه میدهد.
مقامهای قضایی حکومت ایران تاکنون گزارشی از نحوه رسیدگی به این پرونده و محاکمه مقصران این پرونده ندادهاند، ولی در چند پرونده جداگانه اقدام به صدور حکم زندان برای کسانی کردهاند که به این حادثه و نقش و عملکرد سپاه پاسداران معترض شده بودند.