بانک جهانی در گزارش جدید سالانه خود، از اتلاف جهانی گاز از طریق مشعلسوزی، اعلام کرد ایران بعد از روسیه و همپای عراق، بیشترین تلفات گاز در مرحله تولید را دارد.
بر اساس این گزارش که در سایت بانک جهانی منتشر شده، ایران در سال ۲۰۲۲ حدود ۱۷.۵ میلیارد متر مکعب گاز تولیدی خود را در مشعلها سوزانده و به هدر داده است.
با توجه به قیمتهای جهانی گاز در سال گذشته، ارزش این میزان از اتلاف گاز حدود ۱۰ میلیارد دلار برآورد میشود.
ایران به خاطر عدم نصب تجهیزات جمعآوری گازی که همراه با نفت از میادین نفتی استخراج میشود (گاز همراه)، آن را در مشعلها آتش زده و به هدر میدهد. این کار اصطلاحا مشعلسوزی یا «فلیرینگ» نام دارد.
بر اساس گزارشهای وزارت نفت ایران، تنها ۵ میلیارد دلار سرمایه و جذب شرکتهای خارجی نیاز است تا جلو مشعلسوزی سالانه نزدیک به ۱۸ میلیارد متر مکعب گاز کشور گرفته شود.
آمارهای بانک جهانی نشان میدهد میزان مشعلسوزی گاز در ایران از ۱۲.۵ میلیارد متر مکعب در سال ۲۰۲۰ به ۱۷.۵ میلیارد متر مکعب در سال ۲۰۲۱ رسیده و پارسال نیز در همین سطح باقی مانده است.
پیشتر، آژانس بینالمللی انرژی نیز گزارش داده بود که میزان نشتی متان (گاز طبیعی) در ایران طی سال گذشته ۷.۵ میلیارد متر مکعب بوده که بخش عمده آن در شبکه فرسوده انتقال و توزیع گاز اتفاق افتاده است.
بدین ترتیب، اتلاف گاز ایران طی سال گذشته میلادی در همان مرحله تولید، انتقال و توزیع، بدون اینکه به دست هیچ مصرفکنندهای برسد، حدود ۲۵ میلیارد متر مکعب بوده که معادل نصف مصرف گاز ترکیه در همین سال بوده است.
چنین اتلاف عظیم گازی در حالی است که ایران طی چند سال گذشته با کسری شدید گاز در پاییز و زمستان مواجه بوده و پارسال کسری روزانه گاز کشور حدود ۳۰۰ میلیون متر مکعب بود که ۵۰ میلیون متر مکعب بیشتر از زمستان سال ۱۴۰۰ است.
با توجه به آغاز افت فشار میدان پارس جنوبی که ۷۰ درصد گاز کشور را تامین میکند، انتظار میرود کسری گاز کشور در سال جاری و سالهای آینده با شتاب بیشتری افزایش یابد.
در همین زمینه، محسن خجستهمهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، روز چهارشنبه هفته جاری اعلام کرد که برای فشارافزایی میدان پارس جنوبی نیاز به ۲۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری است.
آمارهای رسمی وزارت نفت که اخیرا رادیو فردا به نسخهای از آن دست یافته نشان میدهد ایران به خاطر کسری شدید گاز در دیماه امسال، روزانه بیش از ۴۲ میلیون لیتر سوخت آلاینده مازوت در کشور مصرف کرده است که ۱۲ درصد بیشتر از دیماه ۱۴۰۰ است.
همچنین در ۱۰ ماه ابتدایی امسال، صنایع و نیروگاههای برقی ایران کلا ۷.۳ میلیارد لیتر مازوت مصرف کردهاند که ۱۳ درصد بیشتر از دور مشابه سال ۱۴۰۰ است.
بخشی از کسری گاز کشور نیز با سوخت گازوئیل جبران شده است. مصرف گازوئیل کشور در همین دوره بیش از ۳۳ میلیارد لیتر بوده است که آن هم نسبت به ۱۰ ماه ابتدایی سال ۱۴۰۰ رشدی ۶ درصدی داشته است.
اگر ایران اتلاف گاز در مرحله تولید و انتقال نداشت، میتوانست مصرف مازوت و گازوئیل را تا نصف کاهش دهد.
ایران با انتشار سالانه ۷۵۰ میلیون تن دیاکسید کربن، هفتمین جایگاه را در جهان از لحاظ انتشار گازهای گلخانهای دارد.