از پنج‌شنبه هفته گذشته آتشسوزی وسیعی، در جنگل‌های شهرستان مریوان روی داده که پیشروی آن با وجود تلاش بی‌وقفه مدافعان محیط زیست، فعالان و داوطلبان مردمی همچنان ادامه دارد و علیرغم عمق و وسعت این حریق، دستگاه‌های ذیربط حکومتی هیچگونه اقدام موثری در این زمینه انجام نداده‌اند.
به گزارش هه‌نگاو، در حالی که چهار شبانه‌روز سپری شده است، آتش سوزی گسترده‌ای که از ظهر روز پنج‌شنبه ١٢ مرداد ماه در جنگل‌های مریوان آغاز شده بود، کماکان ادامه دارد و تا این لحظه هیچ چشم‌انداز روشنی برای کنترل آن وجود ندارد. گستردگی این حریق هفت نقطه مختلف در برگرفته و با وجود تلاش اعضای انجمن “سبز چیا” و داوطلبان سایر شهرهای کُردستان، تاکنون به طور کامل مهار نشده است.
بنابر گزارشات ابتدایی، کانون این آتشسوزی ابتدا در پوشش جنگلی حومه روستای “دره‌وَران” در ظهر روز پنج‌شنبه بوده و اکنون با گذشت چهار روز در ده‌ها نقطه مختلف شعله‌ور است.
ادامه‌دار بودن و گستردگی این حریق باعث شد تا انجمن “سبز چیا” در مریوان، با صدور فراخوانی از تمامی مردم مریوان و دیگر شهرهای همجوار این شهرستان طلب استمداد کند و این فراخوان با استقبال عمومی کم‌نظیری همراه بود؛ به طوری که تیم‌های مختلف مدافعان محیط زیست از نقاط مختلف کُردستان راهی مریوان شدند.
وسعت این آتشسوزی به حدی بود که روز شنبه، ۱۴ مردادماه ۱۴۰۲، انجمن “سبز چیا” با انتشار ویدیویی در صفحه رسمی خود اعلام کرد؛ “مریوان در تاریخ خودش آتشی به این وسعت و عمق ندیده است.
رضا اکبری، فرمانده یگان حفاظت سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری جمهوری اسلامی ایران در مصاحبه رسانه‌های حکومتی میزان گستره سوخته مراتع و جنگل‌های مریوان در آتشسوزی اخیرا را “در حدود ۳۰۰ هکتار” عنوان کرده است.
این در حالی است که یکی از اعضای انجمن سبز چیا به نمایندگی از این تشکل زیست‌محیطی در گزارشی اجمالی که ویدئوی آن منتشر شده، اعلام کرد: تاکنون حدود ۵٠٠ هکتار از پوشش جنگلی و مراتع مریوان طعمه حریق شده است.
همزمان با این تلاش‌های مردمی برای اطفاء حریق، شامگاه پنج‌شنبه ١٢ مرداد ١٤٠٢، سه تن از فعالان زیست‌محیطی مریوان به نام‌های آزاد روحی، لایق احمدی و سرکَوت عبادی توسط نیروهای اداره اطلاعات بازداشت شده‌اند.
همچنین، بامداد چهارشنبه ١١ مرداد ماه ١٤٠٢، دلیر محمدی، فارغ‌التحصیل رشته برق و اهل روستای “بالَک” از توابع مریوان و آلان اردشیری، ٣٢ ساله، هردو ساکن شهر مریوان و فعال محیط زیستی، توسط اداره اطلاعات در منزل خود و با توسل به خشونت بازداشت شده بودند.
تداوم این آتشسوزی در حالی که دستگاه‌های ذیربط حکومتی، نظاره‌گر بودند باعث بالا گرفتن انتقادات شد و در نهایت چند بالگرد سپاه پاسداران به منطقه اعزام شدند که بر اساس تصاویر دریافتی هه‌نگاو، این هلیکوپترها به شکل نمایشی به پرواز درآمده و هیچگونه هماهنگی عملیاتی با تیم‌های اطفاء حریق مردمی بر زمین نداشتند.
شاهدان میدانی در این مورد به هه‌نگاو اعلام کردند: “این هلیکوپترها در چهارمین روز آتشسوزی با جنبه تبلیغاتی به پرواز درآمده و نقشی در مهار پیشروی آتشسوزی ایفا نمی‌کنند.”
در همین ارتباط، گزارشات متعدد مردمی، دست داشتن نیروهای مسلح حکومتی مستقر در مریوان در برافروختن آتش اولیه را تایید می‌کند. این امر با توجه به انفعال و عدم کمک‌رسانی‌ها تقریبا افکار عمومی را به یقین رساند که ایجاد و تداوم آتشسوزی به صورت عامدانه توسط نهادهای حکومتی انجام گرفته است.
تصاویر مختلفی که هه‌نگاو در این مدت دریافت کرده، نشان از یک اتحاد کم‌نظیر مردمی بود که سازمان‌های مردم‌نهاد محیط‌زیستی، مدافعان و علاقه‌مندان به طبیعت کُردستان را گرد هم آورده است. در این بین نقش زنان در تیم‌های پیشروی مهار آتش و گروه‌های مردمی تدارکات و پشتیبانی، نقشی بسیار چشمگیر در اطفاء حریق، انتقال وسایل و خوراک لازم به محیط‌بان‌ها ایفا کردند.
هه‌نگاو به عنوان یک سازمان حقوق بشری، ضمن تقدیر از انسجام و اتحاد جامعه مدنی کردستان در این کنش جمعی کم‌نظیر، بار دیگر بر لزوم حفظ محیط زیست به عنوان پیش‌زمینه و ضرورت داشتن جامعه‌ای انسانی و سالم تاکید می‌کند و امیدوارانه به مهار این آتشسوزی با دستان زندگی‌بخش فعالان و شهروندان مسئولیت‌پذیر و آگاه چشم دوخته است.