رائول کاسترو، رهبر ٨٩ سالۀ حزب کمونیست کوبا، در سخنان افتتاحیۀ نشست چهار روزۀ کنگرۀ حزب، که روز جمعه ١۶ آوریل در هاوانا گشایش یافت، خواستار «گفتگوی احترام آمیز» میان کشور خود و ایالات متحد آمریکا شد. او به کناره گیری خود از مقام دبیر اولی حزب نیز اشاره کرد تا بگفتۀ او راه برای جوان ترها باز شود. با این کناره گیری شش دهه رهبری کاستروها در کوبا نیز به پایان می‌رسد.
رائول کاسترو که برای آخرین بار در مقامِ دبیراول در کنگرۀ حزب سخن می‌گفت، بر «ارادۀ حزب به برقراری یک گفتگوی احترام آمیز و مناسبات تازه با ایالات متحده آمریکا» تاکید کرد، بی آنکه، بگفتۀ او، برای دست یافتن به این هدف، «کوبا به اصول انقلاب و سوسیالیسم پشت کند».
رائول کاسترو که مقام خود را در همین کنگره به «نسل‌های جوان» واگذار می‌کند، با این حال، «جنگ اقتصادی» آمریکا علیۀ کشور خود را که بگفتۀ او «هدف اعلام شدۀ آن در تنگنا قرار دادن کشور و ایجاد یک انفجار اجتماعی» است، مورد انتقاد قرار داد.
گزارش هشتمین نشست کنگرۀ حزب، بر خلاف گذشته، تنها با انتشار تصاویر محدود و بخش‌های کوتاهی از سخنرانی رائول کاسترو در اخبار تلویزیون به آگاهی مردم رسید.
دبیر اول حزب در بخشی از سخنان خود گفت «آنچه به من مربوط می‌شود، مسئولیتم […] با ابراز رضایت از انجام وظایف و اطمینان به آیندۀ کشور پایان می‌یابد». رائول کاسترو افزود «تا هنگامی که زنده» است، «پای در رکاب، آمادۀ دفاع از انقلاب و سوسیالیسم» خواهد بود. او در این سخنان به قانون اساسی تازۀ کشور که در سال ٢٠١٩ به تصویب رسید، اشاره داشت که بر پایۀ آن خصلت «انقلابی و سوسیالیستی» نظام کوبا «غیرقابل تغییر» است.
میگل دیاز کانل، که از سال ٢٠١٨ در مقام ریاست جمهوری، جانشین رائول کاسترو شده است و از دوشنبۀ آینده جای او را در مقام دبیراولی حزب نیز خواهد گرفت، در پیامک کوتاهی در توئیتر تاکید کرد که نشست حاضر، «کنگرۀ تداوم» است و سیاست‌ها و رویکردهای اساسی کشور تغییر نخواهد کرد.
حزب کمونیست کوبا با آگاهی به بحران ژرف ناشی از تحریم‌های اقتصادی، نظام ناکارآمد و نیز همه گیری کرونا، از یکسو خواستار گفتگو و برقراری مناسبات با آمریکاست و از سوی دیگر نگران است که هر گونه گشایشی به فرو ریختن نظام «سوسیالیستی انقلابی» کشور منجر شود. از همین رو، خوزه رامون ماچادو وانتورا، مقام شمارۀ دو حزب در سخنان خود تاکید کرد که «حزب [کمونیست] ضامن وحدت ملی» است و ابراز اطمینان کرد که راه «با وفاداری به میراث شهدا و اقتدا به فیدل و رائول [کاسترو] ادامه خواهد یافت».
مناسبات میان کوبا و ایالات متحد آمریکا که پس از یک دورۀ طولانی و پر تنش، در سال‌های ٢٠١٤ تا ٢٠١۶ به آرامش گرائید، با روی کار آمدن دونالد ترامپ دوباره رو به وخامت گذاشت. جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، که در دورۀ مبارزات انتخاباتی برخی مجازات‌ها را مورد انتقاد قرار داده و وعدۀ تجدید نظر در آنها را داده بود، از هنگام ورود به کاخ سفید تا کنون هیچ سخنی در این باره نگفته است. شاید او در انتظار گام نخست از سوی کوباست و مواضع اتخاذ شده از سوی کنگرۀ حزب کمونیست این کشور نیز پاسخی به این انتظار به شمار آید.