سخنگوی وزارت خارجه ایران روز دوشنبه ششم شهریور از توافق با عراق برای خلع‌سلاح و جابه‌جایی گروه‌های مسلح مخالف جمهوری اسلامی در خاک این کشور خبر داد.
ناصر کنعانی که با خبرنگاران صحبت می‌کرد، در عین حال افزود: مهلت روز ۲۸ شهریور برای اجرای این خواسته آخرین ضرب‌الاجلِ تهران است و «به هیچ وجه تمدید نخواهد شد».
او گروه‌های مسلح مخالف جمهوری اسلامی را که عمدتا در اقلیم کردستان عراق فعالیت دارند، «تروریستی و تجزیه‌طلب» نامید.
همزمان، یک مقام دولتی عراق که نخواست نامش فاش شود، در گفتگو با خبرگزاری آسوشیتدپرس، امضای توافق‌نامه میان بغداد و تهران را تأیید کرد.
این مقام عراقی گفت بغداد در تلاش است تا ضمن همکاری با مقامات اقلیم کردستان عراق نیروهای کرد ایرانی را «در سریع‌ترین زمان ممکن» از اربیل و سلیمانیه خارج کرده و آنها را جابه‌جا کند.
این مقام دولتی عراق از بردن نام محل جدیدی که قرار است شبه‌نظامیان کرد ایرانی به آنجا منتقل شوند، خودداری کرد اما گفت یک مکان دیگر در منطقه کردستان عراق خواهد بود.
او افزود: آنها یک اردوگاه برای زندگی خواهند داشت اما بدون اسلحه خواهند بود.
رسانه‌های منطقه به تازگی گزارش داده بودند که براساس توافق سه‌جانبه میان ایران، عراق و اقلیم کردستان عراق، از گروه‌های کرد ایرانی فعال در شمال این کشور خواسته خواهد شد که تسلیحات و تجهیزات نظامی خود را تحویل داده و همراه با خانوادهایشان به بخش‌های غربی عراق بروند.
گزارش‌ها حاکی بود که مذاکرات برسر این موضوع ماه‌ها بین مقامات عراقی و ایرانی در جریان بوده و از جمله، قاسم الاعرجی، مشاور امنیت ملی عراق، به‌تازگی در خصوص اجرای توافق سه‌جانبه با همتای ایرانی خود، علی‌اکبر احمدیان گفت‌وگو کرده بود.
در زمان حضور علی شمخانی در مقام دبیری شورای عالی امنیت ملی، او اسفند پارسال توافقی را در خصوص این گروه‌ها با همتای عراقی خود امضا کرد. براساس برخی گزارش‌ها، ایران در این توافق شش ماه به عراق مهلت داده است تا مطالبات تهران در خصوص گروه‌های کرد ایرانی را عملی کند.
فشار جمهوری اسلامی ایران بر بغداد برای خاتمه فعالیت این گروه‌ها و خلع‌سلاح آنها، از آغاز عقب‌نشینی احزاب کرد ایرانی به خاک عراق در جریان بوده است.
همزمان، سپاه پاسداران نیز بارها مقرهای احزاب کرد در اقلیم کردستان عراق را با توپخانه و موشک هدف قرار داده است.
سال گذشته، زمان کوتاهی پس از آغاز اعتراضات جنبش «زن، زندگی، آزادی»، در حالی که جمهوری اسلامی ایران گروه‌های کرد را در پشت پرده این شعار و تشویق ایرانیان به‌خصوص ساکنان مناطق کردنشین ایران به مشارکت در اعتراضات معرفی می‌کرد، سپاه پاسداران مقرهای این گروه‌ها را هدف حملات سنگین توپخانه‌ای و پهپادی قرار داد.
محمد پاکپور، فرمانده نیروی زمینی سپاه، و همچنین محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران، در ماه‌های گذشته بارها گروه‌های کرد را به «عملیاتی با شدت و دفعات بیشتر» تهدید کردند.
محمدکاظم آل‌صادق، سفیر ایران در عراق، نیز ماه گذشته در دیدار با جنین هنیس پلاسخارت، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل درامور عراق، خواهان همکاری این سازمان برای خلع سلاح احزاب کرد ایرانی شد و این نوع همکاری را در راستای «برقراری امنیت» در مرزهای دو کشور دانست.
بسیاری از سران احزاب کرد مخالف جمهوری اسلامی در گفت‌وگوهای رسانه‌ای یک سال اخیر تأکید کرده‌اند که هیچ فعالیت مسلحانه‌ای از داخل خاک عراق نداشته‌اند و برخی تحرکات آنها علیه جمهوری اسلامی در خط مرزی و در درون خاک ایران بوده است.
آنها اصرار دارند که قوانین عراق یا اقلیم کردستان عراق را نقض نکرده‌‌اند.
حزب دموکرات کردستان ایران، کومله و پژاک یا «حزب حیات آزاد کردستان» سه گروه عمده کرد ایرانی مستقر در عراق هستند.
نیروهای این احزاب و گروه‌های کرد ایرانی در بیش از چهار دهه گذشته، به نسبت نزدیکی خود با حزب دموکرات کردستان عراق که مقر آن در اربیل است یا اتحادیه میهنی کردستان عراق که پایگاه اصلی آن در سلیمانیه است، در این دو شهر بزرگ در اقلیم کردستان عراق واطراف آن مستقر هستند.