رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه برای اولین بار پس از بیش از یک دهه به مصر سفر کرده است. آقای اردوغان در فرودگاه قاهره هواپیما مورد استقبال عبدالفتاح سیسی، رئیس جمهوری مصر قرار گرفت.
این اولین سفر آقای اردوغان به مصر پس از بیش از یک دهه است و از نزدیک‌تر شدن او به عبدالفتاح السیسی حکایت دارد.
دو کشور در سال ۲۰۱۳ پس از برکناری محمد مرسی، رئیس جمهور اسلام‌گرای مصر، روابط خود را قطع کردند.
ترکیه از زمان روی کار آمدن آقای اردوغان روابط نزدیکی با محمد مرسی و اخوان‌المسلمین داشت اما دو کشور بین سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۳ دوره پرتنشی را پشت سر گذاشتند اما روابط آنها در سال‌های اخیر بهبود یافته است.
مهمترین دستور کار سفر آقای اردوغان جنگ در غزه عنوان شده بود. رئیسجمهوری ترکیه بارها به صراحت از اسرائیل انتقاد کرده است.
دو رئیس‌جمهور امروز بعد از ملاقات، هر دو از اسرائیل خواستند از حمله زمینی به رفح خودداری کند.
قرار است آقای اردوغان از گذرگاه مرزی رفح هم بازدید کند.
بخش مانیتورینگ بی‌بی‌سی گزارش می‌دهد که اخبار محدودی در مورد این دیدار در رسانه های مصر منتشر شده است و عمده تمرکز رسانه‌ها بر توافقات اقتصادی بین دو کشور بوده است.
در رسانه‌های عرب‌زبان اخباری مبنی بر احتمال فروش هواپیماهای بدون سرنشین ترکیه به مصر منتشر شده است.
چرا سفر اردوغان به مصر تاریخی توصیف شده است؟
آقای اردوغان در حالی به دعوت آقای سیسی به مصر رفته است که بارها با الفاظی همچون «مستبد غیر منتخب» او را خطاب قرار داده بود. مصر هم در مقابل، بارها ترکیه را به «تامین مالی تروریست ها» متهم کرده بود.
اکنون سفر آقای اردوغان به مصر هم برای ترکیه هم برای مصر یک تحول تاریخی به شمار می‌آید.
ناظران می‌گویند این سفر از جهت پایان قطعی و رسمی بن‌بست در روابط دو کشور و آغاز دوره‌ای تاریخی حائز اهمیت و معنادار است.
تنش بین ترکیه و مصر در پی انتقادات رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه از ارتش مصر شدت گرفت. زمانی که آقای سیسی، وزیر دفاع وقت مصر در سال ۲۰۱۳ میلادی بر ضد محمد مرسی، رئیسجمهوری وقت مصر، کودتا کرد.
آقای اردوغان گفته بود که نمی‌تواند به افرادی که از طریق کودتای نظامی به قدرت رسیده‌اند، احترام بگذارد.
در آن زمان، رجب طیب اردوغان خواستار آزادی محمد مرسی، رئیس جمهور سابق مصر شده بود.
پس از آن نیز قاهره اعلام کرد که به دلیل «مداخله مستمر ترکیه در امور داخلی مصر» روابطش را با آنکارا کاهش می‌دهد و سفیر ترکیه را اخراج کرد.
تحلیلگران می‌گویند این سفر از منظر اسرائیل، جمهوری قبرس، یونان، لیبی، سودان و دیگر کشورهای عربی نیز از اهمیت خاصی برخوردار است.
روند عادی‌سازی روابط چگونه آغاز شد؟
ترکیه بین سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۰ تنش‌های جدی با یونان، جمهوری قبرس و اتحادیه اروپا تجربه کرد.
اختلاف بر سر مرزهای دریایی و مسئله انرژی در مدیترانه شرقی زمینه‌ای شد برای عادی‌سازی روابط ترکیه با شماری از کشورهای غربی و خاورمیانه.
روند عادی‌سازی روابط ترکیه و مصر با دیدارها و دست دادن رجب طیب اردوغان و عبدالفتاح سیسی در دوحه و با میانجی‌گری قطر تسریع شد.
در آن زمان، روسای جمهوری مصر و ترکیه برای شرکت در بازی افتتاحیه جام جهانی ۲۰۲۲ به دوحه قطر رفته بودند.
زمین لرزه سال گذشته ترکیه هم بار دیگر زمینه عادی‌سازی روابط دو کشور را فراهم آورد.
در آن زمان وزیر امور خارجه مصر برای بازدید از منطقه زلزله‌زده به ترکیه رفت و با مولود چاووش اوغلو، وزیر امور خارجه وقت دیدار کرد.
در سال ۲۰۲۳ ترکیه و مصر اعلام کردند که بار دیگر سفرای خود را به قاهره و آنکارا اعزام خواهند کرد.
هاکان فیدان، وزیر امور خارجه دولت جدید ترکیه در اکتبر ۲۰۲۳ به مصر رفت و مقدمات دیدار روسای جمهور دو کشور فراهم شد.