یک پناهجوی ۳۴ ایرانی که در انباری متعلق به شرکت آمازون در ایالت بایرن شاغل بوده است، در آستانه خطر اخراج از آلمان قرار دارد. این تصمیم مقامات بایرن نگرانی‌ها و انتقادهای بسیاری را برانگیخته است.
یک پناهجوی ۳۴ ساله ایرانی شاغل در انبار شرکت آمازون در ایالت بایرن آلمان، با خطر بازگردانده‌شدن به ایران روبرو شده است. تصمیم مقامات ایالتی بایرن، به ویژه با در نظر گرفتن وضعیت نگران‌کننده حقوق بشری در ایران، نگرانی‌ها و انتقادهای بسیاری را برانگیخته است.
به گزارش روزنامه “زود دویچه” این پناهجو که با نام “احسان م.” معرفی شده روز سه‌شنبه (۱۹ مارس) همانند ماه‌های گذشته مطابق معمول برای کار در شیفت شب راهی مرکز لجستیک آمازون در نزدیکی آگسبورگ شد.
بر اساس اظهارات حسین برادر احسان، او بعد‌از‌ظهر روز چهارشنبه در مسیر منتهی به انبار آمازون از سوی پلیس دستگیر شد و اینک در آستانه اخراج از آلمان و بازگردانده شدن به ایران قرار دارد.
حسین نیز که در آلمان به عنوان پناهنده زندگی می‌کند می‌گوید: «من این را درک نمی‌کنم. او همیشه کار می‌کرد، هرگز بیمار نبود، همیشه می‌خواست همه چیز را به خوبی انجام دهد.»
او اضافه می‌کند: «قرار است احسان این هفته به تهران اخراج شود.»
به گزارش “زوددویچه” این تصمیم بر اساس رای یک دادگاه منطقه‌ای در ایالت بایرن گرفته شده است. درخواست پناهندگی احسان پیش از این در سال ۲۰۱۹ رد شده بود و او از آن زمان به این سو بر اساس جواز اقامت موسوم به دولدونگ (Duldung) یا “وضعیت تحمل‌شده” در آلمان زندگی می‌کرد.
این رسانه آلمانی با اشاره به خیزش سراسری مهسا و سرکوب خونینی که به کشته شدن دست‌کم ۵۵۱ نفر از شهروندان معترض ایرانی انجامید می‌نویسد که وزرای داخله ایالت‌های فدرال آلمان در پاییز ۲۰۲۲ تصمیم گرفتند که با توجه به وضعیت نامشخص ایران، اخراج پناهجویان ایرانی را که درخواست آن‌ها رد شده، متوقف کنند.
اما این دستورالعمل در پایان سال ۲۰۲۳ منقضی شد و پس از آن ایالت‌های فدرال دستور توقف اخراج پناهجویان ایرانی را تمدید نکردند.
این تصمیم بر خلاف خواسته وزارت کشور آلمان بود و یکی از سخنگویان این وزارتخانه در همین زمینه با اشاره به این که وضعیت حقوق بشر در ایران پس از اعتراضات خیزش مهسا امینی بهبود نیافته است، گفت که نانسی فزر، وزیر کشور “برای شجاعت مردمی که در ایران برای آزادی و حقوق بشر به پا خاسته‌اند احترام بسیاری قائل است.”
از این رو وزارت کشور آلمان از تمدید این دستورالعمل حمایت کرده و با آن موافق بود. زوددویچه این اقدام سختگیرانه در خصوص اخراج پناهجویان را با رسوایی بازداشت برای اخراج یک پناهجوی ایرانی دیگر به نام “رضا ربیعی‌پور” مقایسه می‌کند که در جریان آن، اداره مهاجرت پاسائو برای بازداشت این شخص، ایمیلی با این مضمون ارسال کرده بود که مجوز کار او حاضر است و او برای امضای آن باید به اداره مهاجرت بیاید.
ربیعی‌پور در حالی که با امیدواری به اداره مهاجرت رفته بود با پلیس‌هایی مواجه شد که او را بازداشت کردند تا از خاک آلمان اخراج و به ایران بفرستند.
توماس بالبیرر، خبرنگار زوددویچه در بایرن، در یادداشتی در همین زمینه می‌نویسد که احسان م. نخستین ایرانی نیست که امسال از سوی ایالت بایرن اخراج می‌شود.
وزارت کشور آلمان در پاسخ به پرسش این روزنامه گفته است که پیش‌تر در سال ۲۰۲۴، چهار نفر از آلمان اخراج و به ایران فرستاده شده‌اند که از میان، دو تن پرونده ارتکاب جرم داشتند، اما درباره احسان م.، هیچ تخلفی گزارش نشده است.
یکی از سخنگویان وزارت کشور آلمان می‌گوید که “اخراج به ایران در حال حاضر تنها به میزان بسیار محدودی می‌تواند انجام شود.”
او می‌‌افزاید در این زمینه مشکلاتی در خصوص عدم همکاری [حکومت] ایران وجود دارد. به گفته این مقام آلمانی با این حال هر پرونده “به صورت جداگانه و دقیق” بررسی می‌شود.
“غیرمسئولانه و تکان‌دهنده”
حسین می‌گوید که صبح روز دوشنبه توانسته است با برادرش احسان در بازداشتگاه اخراج در آیش‌اشتات تماس بگیرد. احسان گفته است که او “قرار است چهارشنبه به تهران دیپورت شود و بلیت پرواز از پیش خریداری شده است.”
حسین می‌گوید که برادرش در ایران با “مشکلات بزرگی” روبرو خواهد شد چرا که او پیش از فرار از ایران، در تظاهرات اعتراضی علیه حکومت شرکت کرده بوده است. احسان علاوه بر این در کلیسای پروتستان نیز فعالیت داشته است.
بالبیرر می‌نویسد که با در نظر گرفتن این که خروج از اسلام و پذیرفتن آئین‌های دیگر در ایران جرم بزرگی محسوب می‌شود، احسان در معرض خطر قرار دارد. او تصمیم نشست وزرای داخله ایالت‌های آلمان مبنی بر عدم تمدید ممنوعیت اخراج پناهجویان ایرانی، را “یک رسوایی” می‌خواند و می‌نویسد که آلمان نمی‌تواند این امر را تضمین کند که افراد اخراج شده، قربانی بازداشت خودسرانه یا شکنجه نخواهند شد.
برخی از فعالان نهادهای حامی پناهجویان علاوه بر این به این تناقض اشاره می‌کنند که اقتصاد آلمان از کمبود شدید نیروی کار رنج می‌برد، در حالی که پناهندگان شاغل، مرتبا از این کشور اخراج می‌شوند. آن‌ها خواستار عدم اخراج افرادی هستند که به طور دائم در آلمان کار می‌کنند.
بالبیرر می‌نویسد که اخراج برنامه‌ریزی شده یک کارمند ایرانی آمازون، تنها نمونه‌ای خاص از یک سیاست بیش از حد سختگیرانه پناهندگی است. او با انتقاد از این تصمیم، آن را “غیرانسانی” توصیف می‌کند و با اشاره به سرکوب‌های گسترده در ایران می‌پرسد: «آیا مقامات بایرن واقعا قصد دارند مردی را که در اینجا کار می‌کند، مالیات می‌پردازد و در کلیسای پروتستان فعال است در معرض چنین خطر جدی قرار دهند؟ این غیرمسئولانه و تکان دهنده خواهد بود.»