تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی با انتقاد شدید از سیاستهای ارزی دولت ابراهیم رئیسی و ثبت رکوردهای جدید در قیمت ارزهای خارجی در روزهای اخیر، خواستار پاسخگویی دولت سیزدهم در این مورد شدند.
حسینعلی حاجی دلیگانی، نماینده مجلس، صبح یکشنبه، ۱۹ فروردینماه، در نشست علنی این مجلس گفت: «این وضعیت، همهٔ زندگی مردم را تحتالشعاع قرار داده و قیمتها ترمز بریدهاند.»
آقای حاجی دلیگانی در ادامه گفت: «مردم از مجلس سوال میکنند که چرا این اتفاقات بلافاصله بعد از برگزاری انتخابات مجلس دوازدهم اتفاق افتاده است.»
حبیبالله دهمرده، نماینده زابل و زهک، نیز در تذکری با اشاره به این که «گرانیها با روح و روان مردم بازی میکند»، خواستار برگزاری «جلسه اضطراری» درباره قیمت ارز شد.
علیرضا سلیمی، دیگر نماینده مجلس، گرانی سکه و ارز را «غیرقابل دفاع» خواند و گفت وزیر اقتصاد و رئیسکل بانک مرکزی باید با حضور در مجلس در این زمینه توضیح دهند.
محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی این مجلس نیز در این جلسه با اشاره به این که تراز تجاری غیر نفتی برای اولینبار در سال ۱۴۰۲ به «منفی ۱۷ میلیون دلار» رسیده، افزود: «صادرات کشور متوقف شده است و حجم عظیمی از واردات به دلیل مابهالتفاوت نرخ ارز ایجاد شده است.»
آقای پورابراهیمی در ادامه با تأکید بر اینکه این وضعیت از پیش به دولت تذکر داده شده، گفت: «دوستان دولت میتوانستد اصلاح کنند تا نرخهایی در اقتصاد ایران را که امروز آثار تورمی آنها پدر مردم را درآورده است نداشته باشیم.»
آمارهای جدید دولتی حاکی از ناترازی منفی ۱۶.۸ میلیارد دلاری در تجارت غیرنفتی ایران طی سال ۱۴۰۲ است.
بر اساس آمارهای گمرکی، ایران در سال گذشته حدود ۴۹.۴ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی داشته که هفت درصد کمتر از سال ۱۴۰۱ است.
کاظم دلخوش اباتری، دیگر نمایندهٔ مجلس، نیز در جلسهٔ روز یکشنبه با تأکید بر این ناترازی گفت: «چه می شود که صادرات غیرنفتی دولت در سال اول کار خود ۲۰ درصد افزایش پیدا می کند و ۴.۵ میلیارد دلار صرفهجویی ارزی اتفاق میافتد اما در سال ۱۴۰۲ برای اولینبار در اقتصاد ایران به دلیل سرکوب صادرات و تشویق واردات، تراز تجاری تجارت غیرنفتی کشور ۱۷ میلیارد دلار منفی میشود؟»
آقای دلخوش اباتری در ادامه با اشاره به اینکه افزایش قیمت ارز و طلا در دولتهای مختلف تکرار میشود، گفت که این موارد «مربوط به حواشی و مسائل و درگیریهای منطقهای نیست بلکه به نظر من مربوط به سیاستهای دولت است».
در همین زمینه محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، نیز با تأکید بر پیگیری موضوع افزایش نرخ ارز، خواستار برگزاری جلسهٔ مشترک میان مجلس و دولت در مورد این موضوع شد.
ایران بهویژه در سالهای گذشته با فرار گسترده سرمایه مواجه بوده است. نهادهای دولتی آمارهای پارسال را منتشر نکردهاند، اما آمارهای بانک مرکزی نشان میدهد ایران در سال ۱۴۰۱ حدود ۹.۳ میلیارد دلار فرار سرمایه داشته است.
بدتر شدن تراز تجارت خارجی کشور باعث شتابگیری افت ارزش ریال طی چند ماه گذشته شده است.
ریال ایران نسبت به اسفند پارسال ۱۸ درصد و نسبت به فروردین ۱۴۰۲ حدود ۳۱ درصد از ارزش خود را از دست داده است.
این در حالی است که هر دلار آمریکا که روز شنبه رکورد ۶۵ هزار و ۵۰۰ تومان را ثبت کرده بود، در روز یکشنبه، ۱۹ فروردینماه، در بازار آزاد ایران ۶۴ هزار و ۴۵۰ تومان در بازار آزاد معامله میشود.