انجمن قلم آمریکا و ۷ نهاد حقوق بشری در نامهای به جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا، خواستار پیشبرد مذاکرات حقوق بشری به موازات سایر امور با ایران شدهاند.
کمپین حقوق بشر در ایران که از نویسندگان این نامه خطاب به رئیسجمهور آمریکا است گزارش دادهاست که این نهادهای حقوق بشری در نامه ای مشترک به جو بایدن از دولت او خواستهاند اطمینان دهد که توجه به وضع نگرانکننده حقوق بشر در مرکز سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا در قبال ایران است.
در این نامه آمدهاست: «باید تلاش در جهت پیگیری کارنامه نقض فاحش حقوق بشر در ایران و بهبود آن، هم راستا با مذاکرات دربارهٔ مسائل امنیتی صورت گیرد و منافع امنیت ملی ایالات متحده در صورت عدم رسیدگی به حقوق شهروندی مردم ایران تأمین نخواهد شد.»
بنیاد عبدالرحمن برومند، سازمان اول حقوق بشر، مرکز اسناد حقوق بشر ایران، سازمان پروژه دموکراسی در خاورمیانه، بنیاد سیامک پورزند، سازمان خانه آزادی و اتحاد برای ایران دیگر نهادهای حقوق بشری هستند که در کنار انجمن قلم آمریکا و کمپین حقوق بشر در ایران نامه خطاب به رئیسجمهور آمریکا را امضا کردهاند.
آنها خواستار این شدهاند که «ایالات متحده صراحتاً اعلام کند که توجه و تأکید مستمر و مداوم به حقوق بشر در ایران یکی از مولفههای اصلی سیاست خارجی ایالات متحده در قبال جمهوری اسلامی ایران خواهد بود. بهبود وضعیت آزادی بیان و سایر حقوق دریغ شده شهروندان ایرانی و موظف دانستن حکومت در پاسخگویی به مردم خود و نسبت به وضعیت حقوق بشر در سطح مذاکرات بینالمللی، اساسی و مهم است. همانگونه که گفتگوها در بالاترین سطح با ایران احیا میشود، باید محور اساسی و قدرتمند حقوق بشر با مطالبات مشخص و سیاستگذاری هدفمند جهت دستیابی به این مطالبات و خواستهها، تدوین و پیادهسازی شود.»
سازمانهای امضاکننده این نامه از دولت بایدن خواستهاند که با برداشتن گامهای محکم و صریح نشان دهند تعهد آمریکا در حمایت از آزادی بیان و حقوق بشر یکی از اصلیترین مولفههای تعامل دیپلماتیک با حکومت ایران است.
«اصرار و پافشاری مقامات بلندپایه ایالات متحده بر رساندن صدای عمومی اعتراض دربارهٔ نقض حقوق بشر در ایران؛ از جمله درخواست آزادی فوری و بدون قید و شرط نویسندگان محبوس، روزنامه نگاران و سایر زندانیان که به طرز غیرقانونی بازداشت شدهاند، توجه و تأکید به سیستم غیر دموکراتیک انتخابات در ایران و درخواست برای اصلاحات قانونی و نظام قضایی و بهبود بخشیدن به وضعیت آزادی بیان و فراهم آوردن امکان تجمع و دادخواهی مردم و همچنین حمایت از انجام تحقیقات مستقل دربارهٔ اعتراضات نوامبر ۲۰۱۹ (آبان۹۸) و اعمال خشونتهای نیروهای امنیتی پس از اعتراضات بر مردم» از توصیههایی است که این نهادها به دولت جو بایدن کردهاند.
سوزان نازل، رئیس سازمان قلم آمریکا گفتهاست: «ما نگران برخی گزارشها هستیم که در مذاکرات هسته ای برای بازگشت به برجام، دولت آمریکا ممکن است که برای برچیدن برخی تحریمها که ناقضان عمده حقوق بشر را هدف گرفتهاند آمادگی نشان دهد. با وجود آنکه دسترسی به یک قرارداد برای امنیت هسته ای هدفی ضروری است، آن نباید با هزینه کردن اصول حقوق بشری باشد.»
او افزوده است: «در حالی که دنیا تلاش میکند تهدید هسته ای ایران را مهار کند، حکومت ایران همچنان حقوق شهروندان خود را پایمال میکند و نویسندگان، دگراندیشان و مدافعان حقوق بشر را حبس میکند و این روند حتی شامل ایرانیانی که کشور را به امید امنیت بیشتر ترک کردهاند میشود. در زمانی که دولت بایدن-هریس سیاستهای جدیدی را دنبال میکند، آنها باید برای حفاظت از حقوق مردم ایران از ابزار و راه کارهایی که در اختیار دارند بطور ملموس استفاده کنند.»
بر اساس «شاخص آزادی نوشتن» در انجمن قلم آمریکا، ایران چهارمین زندان بزرگ نویسندگان و روشنفکران عمومی در جهان است.
براساس گزارش سالانه حقوق بشر وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا در سال ۲۰۲۰ «حکومت ایران با سختگیریهای مکرر در حوزه مطبوعات آزادی بیان را به شدت محدود کرده و از اعمال قدرت برای ترساندن فعالان حقوق بشر و منتقدان حکومت یا تحت پیگرد قانونی قرار دادن این افراد بهره گرفتهاست.»
کمپین حقوق بشر در ایران گزارش دادهاست که در دوران همهگیری ویروس کرونا و باوجود شدتگیری شیوع بیماری در ایران، صدها زندانی سیاسی همچنان پشت میلههای زندان بسر میبرند و در این میان مقامات زندان از فراهم کردن شرایط برای مراقبتهای ویژه و دسترسی زندانیان به امکانات پزشکی خودداری میکنند که این امر مشخصا جان محبوسان را به خطر میاندازد و در مواردی منجر به مرگ زندانیان میشود.
حکومت ایران با آزار و اذیت مخالفان حکومت و ایجاد رعب و وحشت و حتی آدمربایی مخالفان و روزنامهنگاران فعال در خارج از کشور و با ایجاد فشارهای امنیتی و قضایی بر اعضای خانواده آنان که در ایران ساکن هستند، بر شدت برخوردهای خود افزودهاند.
نویسندگان این نامه معتقدند که «حکومت ایران همچنین مسئول مستقیم رفتار شرمآور علیه شهروندان بازداشت شده ایرانی-آمریکایی و استفاده آنها به عنوان مهرههایی برای چانهزنی سیاسی در مذاکرات بینالمللیست.»
به گفته هادی قائمی، مدیر کمپین حقوق بشر در ایران «اگر دولت بایدن حقوق بشر را در پایین فهرست اولویتهای خود قرار دهد، هیچیک از اهداف سیاست بایدن در قبال ایران ثمری نخواهد داشت.»
در این نامه همچنین آمدهاست که تحریمهای ایالات متحده آمریکا نباید در دسترسی مردم ایران به کالاها و خدمات حیاتی و بشردوستانه خدشهای وارد کنند یا مانع آن شوند.