چهار روز بعد از آزادی چچیلیا سالا، خبرنگار ایتالیایی، از زندان‌های ایران و خروج او از کشور، قوه قضائیه جمهوری اسلامی می‌گوید محمد عابدینی در ایتالیا آزاد شده و ساعاتی دیگر به ایران باز می‌گردد.
مرکز رسانه قوه قضائیه روز یکشنبه ۲۳ دی بدون اشاره به بازداشت خانم سالا از ۲۹ آذرماه تا چهار روز پیش در ایران، مدعی شده است بازداشت محمد عابدینی در پی «سوءتفاهمی» صورت گرفته بود که با «پیگیری وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی و مذاکرات بین واحدهای ذیربطِ وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران و سرویس اطلاعات ایتالیا»، مشکل پدید آمده برطرف شد و به آزادی او انجامید.
محمد عابدینی نجف‌آبادی که از سوی آمریکا به انتقال قطعات حساس پهپادی به سپاه پاسداران متهم شده روز ۲۶ آذر در فرودگاه میلان ایتالیا دستگیر شد.
سه روز پس از آن، ۲۹ آذرماه، ایران چچیلیا سالا، خبرنگار ایتالیایی، را که با مجوز وزارت ارشاد به ایران سفر کرده بود، بازداشت کرد.
در پی انتشار خبر بازداشت خانم سالا در تهران، وزارت ارشاد در بیانیه‌ای مبهم ادعا کرد که او به دلیل «نقض قوانین جمهوری اسلامی» دستگیر و زندانی شده است.
روزنامه ایتالیایی ایل‌جورناله ۱۷ دی‌ماه خبر داد که جورجا ملونی، نخست وزیر این کشور در سفری چند ساعته به آمریکا، توانسته است رضایت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا، برای به تعویق انداختن استرداد عابدینی به آمریکا را جلب کند.
در حالی که وزارت خارجه جمهوری اسلامی ادعا کرده بود که بازداشت خانم سالا در تهران به بازداشت آقای عابدینی در ایتالیا «هیچ ارتباطی ندارد»، بعد از سفر خانم ملونی به آمریکا، ایران روزنامه‌نگار ایتالیایی را آزاد کرد و اکنون ایتالیا نیز آقای عابدینی را آزاد کرده است.
ساعتی پیش از بیانیه قوه قضائیه جمهوری اسلامی، وزیر دادگستری ایتالیا از لغو بازداشت و استرداد آقای عابدینی، که متهم به تأمین فناوری نظامی برای ایران به ایالات متحده بود، خبر داد و گفت درخواست آزادی او به دادگاه استیناف ارائه شده، چرا که اتهامات ادعا شده علیه او یا تحت قوانین ایتالیا قابل مجازات نیستند و یا شواهد کافی برای آن‌ها وجود ندارد.
قرار بود محمد عابدینی چهارشنبه این هفته در دادگاهی در میلان برای تصمیم‌گیری برای استردادش به آمریکا حاضر شود.
جمهوری اسلامی ایران در بیش از ۴۶ سال حکومت خود ده‌ها روزنامه‌نگار و شهروند خارجی را که بسیاری از آن‌ها تابعیت ایرانی نیز داشته‌اند، گروگان گرفته و آزادی آن‌ها را با دولت‌های خارجی معامله کرده است.
محمد عابدینی همراه با مهدی‌محمد صادقی که هم‌اکنون در بازداشت آمریکا است، متهم هستند که فناوری حساس را از آمریکا به ایران منتقل کردند که کاربرد آن در پهپادی که به یک پایگاه آمریکا در اردن اصابت کرد، سال گذشته سه سرباز آمریکایی را کشت. پهپاد از سوریه به سوی پایگاه آمریکا در اردن شلیک شده بود.(به نقل از رادیو فردا)
اخبار اخیر حاکی از تحولات پیچیده‌ای در روابط ایران و ایتالیا و همچنین مسائل حقوقی مرتبط با دو شهروند این کشورها است. در این زمینه، بازداشت و آزادی چچیلیا سالا، خبرنگار ایتالیایی، و محمد عابدینی، متهم به انتقال فناوری نظامی به سپاه پاسداران، نشان‌دهنده تداخلات سیاسی و دیپلماتیک میان دو کشور است.
چچیلیا سالا که از ۲۹ آذرماه در ایران بازداشت شده بود، به عنوان یک خبرنگار با مجوز وزارت ارشاد به کشور سفر کرده بود. ادعای وزارت ارشاد مبنی بر «نقض قوانین جمهوری اسلامی» در مورد او، بدون ارائه جزئیات مشخص، به نظر می‌رسد که بیشتر به عنوان ابزاری برای فشار بر ایتالیا و به نوعی برای تبادل با عابدینی بوده است.
محمد عابدینی، که در ایتالیا به اتهام انتقال قطعات حساس پهپادی به سپاه پاسداران دستگیر شده بود، به دلیل فشارهای سیاسی و دیپلماتیک، از جمله سفر جورجا ملونی، نخست‌وزیر ایتالیا به آمریکا و مذاکره با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب وقت، آزاد شده است. این تحولات نشان می‌دهد که چگونه مسائل حقوقی می‌توانند تحت تأثیر روابط سیاسی و دیپلماتیک قرار گیرند.
وزیر دادگستری ایتالیا نیز اعلام کرده است که درخواست آزادی عابدینی به دلیل عدم وجود شواهد کافی یا عدم قابلیت مجازات اتهامات مطرح‌شده علیه او تحت قوانین ایتالیا، به دادگاه استیناف ارائه شده است. این موضوع نشان‌دهنده چالش‌های حقوقی موجود در این پرونده است و ممکن است به تنش‌های بیشتری بین دو کشور منجر شود.
در نهایت، تاریخچه جمهوری اسلامی ایران در بازداشت روزنامه‌نگاران و شهروندان خارجی و استفاده از آن‌ها به عنوان ابزارهایی برای چانه‌زنی سیاسی، نگرانی‌ها را در مورد حقوق بشر و آزادی‌های مدنی در این کشور تشدید می‌کند. این موضوع نه تنها بر روابط ایران با کشورهای دیگر تأثیر می‌گذارد، بلکه بر تصویر جهانی جمهوری اسلامی نیز سایه می‌افکند.