دونالد ترامپ، پیش از ترک کاخ سفید بر سر بازگشت آمریکا به برجام و رفع تحریمها یک میدان مین پیشبینی کرده بود. بدون لغو تحریمها بازگشت به برجام ممکن نیست و هزینه لغو برخی از تحریمها برای بایدن بسیار گزاف است.
عباس عراقچی، معاون وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی و مسئول هیات ایرانی مذاکرهکننده در کمیسیون مشترک برجام از ۱۵۰۰ مورد تحریمهای ایران توسط دولت ترامپ سخن گفته بود.
عراقچی گفته بود، مذاکره بر سر لغو این تحریمها و حذف نام افراد و نهادهایی است که از سوی دولت ترامپ تحریم شدهاند. درخواست ایران برای رفع این تحریمها یکی از موانع اصلی بر سر بازگشت آمریکا به توافق هستهای را تشکیل میدهد.
خبرگزاری رویترز با انتشار گزارشی درباره موضوع رفع تحریمها به میدان مینگذاری شده دولت پیشین آمریکا بر سر بازگشت این کشور به توافق هستهای اشاره کرده است.
تحریمهای بیسابقه
این خبرگزاری به نقل از برخی از مقامات و کارشناسان آمریکا، رفع برخی از تحریمها را از سوی بایدن دشوار و دردسرساز ارزیابی میکند.
جان اسمیت، رئیس سابق دفتر کنترل سرمایههای خارجی در وزارت خزانهداری آمریکا، این سطح از تحریمهای پیشبینی شده از سوی دولت پیشین آمریکا را در کل تاریخ مدرن این کشور بیسابقه میداند.
“فاینانشال تایمز” از ۷۰۰ مورد تحریم افراد و نهادهای جمهوری اسلامی خبر داده است که رفع و لغو بسیاری از آنها برای دولت بایدن چندان ساده نیست.
از آن جمله میتوان به تحریمهایی اشاره کرد که دولت ترامپ در ارتباط با فعالیتهای ایران در عرصه حمایت و پشتیبانی از تروریسم پیشبینی کرده بود.
رفع چنین تحریمهایی از سوی بایدن میتواند به این انتقاد در آمریکا مجال طرح بدهد که دولت او در قبال مبارزه با تروریسم پیگیر و قاطع عمل نمیکند.
دشواری بایدن در رفع تحریمها
بسیاری از تحریمهای پیشبینی شده از سوی دولت ترامپ و از آن جمله تحریمهای نهادها و افراد وابسته به سپاه پاسداران و سپاه قدس از نوع تحریمهایی هستند که در ارتباط با پشتیبانی از تروریسم طرح شدهاند.
افزون بر آن، رفع تحریمهایی که برای نهادهای اقتصادی و از آن جمله شرکت ملی نفت ایران، شرکت ملی پتروشیمی ایران، بانک ملی با اتهام تامین مالی تروریسم پیشبینی شدهاند، میتواند برای بایدن در داخل آمریکا تولید مشکل بکند.
رفع چنین تحریمهایی میتواند با انتقاد شدید نمایندگان و سناتورهای جمهوریخواه روبهرو گردد. به عنوان نمونه، مایک پمپئو، وزیر پیشین امور خارجه آمریکا در دولت ترامپ ماه پیش به موانع حقوقی رفع چنین تحریمهایی اشاره کرده بود.
افزون بر آن، برخی از تحریمهای پیشبینی شده علیه افراد و نهادهای جمهوری اسلامی مربوط به موارد ناظر بر نقض حقوق بشر در ایران است.
رفع این تحریمها نیز منوط به اثبات این موضوع است که این افراد و نهادها نقشی در نقض حقوق بشر در ایران ندارند و انجام چنین کاری از سوی دولت بایدن ممکن نیست.
خبرگزاری رویترز با اشاره به این تحریمها نوشته است که گرچه بایدن میتواند بسیاری از این تحریمها را لغو کند، اما برای انجام آن باید هزینه کلانی در داخل آمریکا بپردازد.
این در حالی است که فروش و عرضه نفت و دیگر فرآوردههای نفتی ایران منوط به رفع این تحریمها است. همین موضوع باعث دشوار شدن مذاکرات ناظر بر بازگشت آمریکا به توافق هستهای شده است.