میدلایست نیوز: دور پنجم مذاکرات هستهای در وین از روز سهشنبه گذشته با حضور غیر مستقیم امریکا در حالی آغاز شد که همه طرفها درباره نتیجهبخش بودن این دوره از مذاکرات ابراز خوشبینی کردند.«عباس عراقچی»، مذاکرهکننده ارشد ایران در این مذاکرات، گفت که تفاهمات خوبی به دست آمدده اما برخی مسائل اختلافی همچنان باقی است که درباره آنها مذاکره میشود.«رابرت مالی»، مدیر میز ایران در وزارت خارجه امریکا و مسئول پیگیری مذاکرات ازجانب امریکا، نیز این مذاکرات را «سازنده» خواند هرچند تأکید کرد که هنوز کارهای زیادی مانده که باید انجام شود.منابع ایرانی نزدیک به روند مذاکرات وین به «العربی الجدید» گفتهاند که امریکا با برداشتن همه تحریمهای مربوط به پرونده هستهای ایران موافقت کرده اما حاضر به برداشتن «همه تحریمها» که مطالبه اصلی ایران است نیست.به گفته این منابع، طرفهای حاضر در روند مذاکرات از موضوع رفع تحریمهای هستهای ایران عبور کردهاند، اما ایران تأکید میکند که «رفع تحریمهای هستهای به تنهایی کافی نیست چون برخی تحریمهای غیر هستهای شامل تحریمهای بانکی و نفتی میشود».این منابع افزودهاند که دولت امریکا در دورههای قبلی مذاکرات بر باقی ماندن تحریمهای مربوط به تروریسم و حقوق بشر و برنامه موشکی ایران پافشاری میکرد، اما در دور چهارم مذاکرات حاضر به انعطاف در این باره شد. در این راستا، امریکا موافقت کرده که تحریمهای وضع شده علیه شبکه نفتی و بانک مرکزی ایران را که پیشتر در ذیل قوانین «کاتسا» تحریم شده بودند «به تعلیق درآورد».براساس این گزارش، اقدام دولت ترامپ در گنجاندن این تحریمها ذیل قانون کاتسا باعث شده که برداشته شدن این تحریمها از جمله اختیارات کنگره باشد و رئیس جمهور امریکا فقط بتواند آنها را حداکثر به مدت ۶ ماه با امکان تمدید به تعلیق درآورد.علاوه بر این، دولت امریکا با رفع ۷۰۰ تحریم از ۱۵۰۰ تحریم وضعشده علیه ایران موافقت کرده اما حاضر به برداشتن برخی تحریمها نیست و «برداشته شدن همه تحریمها را مشروط به مذاکره درباره همه پروندههای فیمابین میداند».این منابع گفتهاند موضوع اختلافی دیگر توسعه فعالیتهای هستهای ایران در سالهای اخیر و اقدامات ایران در کاهش تعهداتش به توافق هستهای است.در این باره امریکا تأکید میکند که برای رسیدن به توافق، ازسرگیری عمل به تعهدات ازجانب ایران کفایت نمیکند بلکه ایران باید به وضعیت پیش از نقض تعهدات برگردد و وضعیت سانتریفیوژهای پیشرفته و ذخایر اورانیوم غنیشده ایران معلوم شود.این منابع تأکید کردهاند که ایران با کاهش ذخایر اورانیوم خود موافقت کرده اما حاضر به نابودکردن سانتریفیوژهای پیشرفته خود نیست و در این باره چین و روسیه پیشنهاد نظارت دقیق آژانس بر عملکرد این سانتریفیوژها را مطرح کردهاند و انتقال آنها به نقطهای امن زیر نظر آژانس را مطرح کردهاند اما امریکا هنوز این پیشنهادها را نپذیرفته است.مسئله اختلافی سوم آن است که امریکا پذیرفته که گام اول ازجانب امریکا برداشته شود اما حاضر به برداشتن یکباره تحریمها نیست و بر برداشتن بخشی از تحریمها و اطمینان از عمل کردن ایران به تعهداتش و سپس برداشتن بخش دیگری از تحریم ها تأکید میکند، اما ایران همچنان تأکید میکند که طرفین یکباره به همه تعهدات خود برگردند به این ترتیب که امریکا یکباره همه تحریمها را لغو و دربرابر ایران پس از اطمینان از لغو تحریمها به تعهداتش برگردد.این منابع تأکید کردهاند که با توجه به اینکه توافق ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی تا ۲۳ ژوئن تمدید شده، وقت برای مذاکره محدود است و مذاکرات در دوره پنجم فشردهتر شده است.با وجود این، به گفته این منابع بعید است که دور پنجم مذاکرات به حل کامل اختلافات و رسیدن به توافق نهایی بینجامد و احتمالا دور ششمی از مذاکرات لازم باشد هرچند احتمال بروز یک غافلگیری برای همه طرفها مطرح است.این منابع افزودهاند که نبود جانشینی برای توافق هستهای باعث شده که امریکا آماده دادن امتیازاتی برای بستن این پرونده و رفتن سراغ مسائل دیگری که اولویتهای سیاسی امریکا را تشکیل میدهد باشد.