کارشناسان انرژی در ایران روز پنجشنبه ۱۳ خرداد در گفتوگو با پایگاه خبری تجارتنیوز از جایگزینی روسیه بهجای ایران در بازار صادرات گاز به پاکستان و «نبود دیپلماسی موفق اقتصادی» از سوی ایران در این مورد خبر دادند.
بنابر این گزارش، پاکستان در روزهای اخیر قراردادی برای واردات سالانه ۱۲.۵ میلیارد متر مکعب گاز با روسیه امضا کرده و این در شرایطی است که ایران از سال ۱۹۹۰ میلادی خط لوله صلح را برای صادرات گاز ایران به پاکستان احداث کرد.
به نوشته سایت خبری «هایدروکربن»، کار احداث این خط لوله قرار است ظرف ۶۰ روز آغاز شود و هزینه ساخت آن ۲.۲۵ میلیارد دلار برآورد میشود.
«خط لوله صلح» از جمله موضوعات پرمناقشه میان ایران و پاکستان در سالهای گذشته است.
خط لوله صلح، نام خط لوله گاز صادراتی ایران به هند و پاکستان است که براساس تفاهمهای انجام شده، ایران متعهد شده بود که به مدت ۲۵ سال، گاز خود را با قیمت توافقی به هند و پاکستان بفروشد.
اردیبهشت سال ۱۳۹۸ دولت پاکستان با ارسال نامهای رسمی به جمهوری اسلامی اعلام کرده بود که احداث خط لوله در این کشور با وجود تحریمهای آمریکا در این کشور ناممکن است.
گرچه مقامات ایران در ابتدا دولت پاکستان را به شکایت و دریافت خسارت تهدید کردند، بعدتر رسانههای پاکستان از تغییر در مفاد قرارداد گازی میان دو کشور خبر دادند.
بر اساس تغییرات ایجاد شده در قرارداد اولیه، ایران دیگر حق ندارد به خاطر تاخیر در دریافت گاز توسط پاکستان از این کشور شکایت یا درخواست خسارت کند.
محمد علی خطیبی، نماینده سابق ایران در اوپک و تحلیلگر انرژی، روز پنجشنبه در گفتوگو با تجارتنیوز، از دست رفتن بازار ایران در پاکستان به نفع روسیه را ناشی از «نبود دیپلماسی موفق اقتصادی» از سوی ایران دانست.
او گفت: «توافق اولیه و کلی این گونه بودهاست که ما از سمت ایران خط لوله گاز بکشیم و طرف پاکستانی هم از سمت پاکستان لوله گاز بکشد اما آنها به تعهدات خود عمل نکرد. به هرحال طبیعتاً دو خط لوله به هم وصل نمیشد.»
او توضیح میدهد: «به هرحال کشور واردکننده، حق دارد از میان عرضهکنندگان، بهترین گزینه را انتخاب کند و ما باید بین همه صادرکنندگان مشتریان خود را حفظ کنیم ولی وقتی ما توافق میکنیم و وارد فاز عملیاتی میشویم طرف مقابل هم باید همین کار را انجام دهد.»
محمود تهیدست، عضو هیئت رئیسه اتاق ایران و پاکستان هم در واکنش به این موضوع به تجارتنیوز میگوید: «ایران حتی حاضر شد که هزینه این لولهکشی را بپردازد اما متأسفانه هنوز هم اقدامی برای احداث این لوله نشدهاست و پاکستان اکنون از روسیه و ترکمنستان گاز وارد میکند.»
او ادامه داد: «پاکستان برنامههایی برای واردات گاز فشرده دارد که ایران قادر به تأمین آن نیست و از طرفی هم بخش خصوصی پاکستان فعالتر از بخش دولتی آن است که ممکن است به خرید گاز از ما تمایلی نداشته باشند.»