دو مقام رسمی حوزه محیط‌بانی در ایران از کمبود «۵۰ درصدی» نیرو در حوزه محیط‌بانی و «خلأ» در زمینه تربیت نیروی متخصص محیط‌بانی در کشور خبر می‌دهند.

اظهارات این دو نفر همزمان با روز اول تیر که باوجود ثبت‌نشدن در تقویم رسمی، به عنوان روز محیط‌بان شناخته‌ می‌شود، بیان شده است.

جمشید محبت‌خانی، فرمانده یگان حفاظت محیط زیست ایران با اشاره به کمبود «۵۰ درصدی» نیرو در حوزه محیط‌بانی کشور، گفت که «حدود ۱۹۰ محیط‌بان طرحی…اکنون حدود سه ماه است که حقوقی دریافت نکرده‌اند.»

وی با ابراز تاسف از ناکامی در اخذ مجوز سازمان اداری و استخدامی برای استخدام این افراد، از «چالش» در پرداخت حقوق این محیط‌بانان و بیمه آنها و نیز «بحران» در ناوگان موتوری و خودرویی محیط‌بانان خبر داد.

محبت‌خانی در عین حال «خشکسالی» را سبب خروج حیات وحش از مناطق چهارگانه و نزدیک‌شدن آنها به مناطق مسکونی در نتیجه، «سوء استفاده شکارچیان غیرمجاز» عنوان کرد.

خبرگزاری مهر نیز در گزارشی، نوشته که پدیده خشکسالی از بهار امسال مناطق چهارگانه محیط زیست را فراگرفته و در نبود بودجه کافی برای تامین آب و علوفه، حیوانات از گرسنگی یکی یکی به‌ کام مرگ می‌روند.

مرتضی جمشیدیان، فرمانده یگان حفاظت محیط زیست استان اصفهان در این زمینه گفته «پناه بردن وحوش علفخوار به مزارع اطراف مناطق، برای دسترسی به آب و علوفه» سبب شده برخی از «متخلفان شکار و صید به تعدی به این مناطق ترغیب شوند.»

گزارش دیگری نیز حاکی است آرش یوسفی، رئیس مرکز آموزش محیط زیست و تربیت محیط‌بان سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به «خلأ» در تربیت نیروی متخصص محیط‌بانی، از انحلال رسمی دانشکده محیط‌بانی از ابتدای سال جاری خورشیدی انتقاد کرده است.

یوسفی گفته با انحلال دانشکده محیط‌بانی، «امکانات و فضای آموزشی این دانشکده از دست رفت» و «تاکنون فضایی برای ارائه آموزش‌های لازم به محیط‌بانان در اختیار این مرکز قرار نگرفته است.»

این در حالی است که به گفته وی، «آموزش‌های محیط‌بانی هم مانند هر رشته دیگری باید به‌صورت منسجم و همزمان پیش رود.»

این مقام سازمان محیط‌زیست به صراحت گفته «هنگامی‌که محیط‌بانان شروع به‌کار می‌کنند اطلاعات دقیقی درمورد کاری که باید انجام بدهند، ندارند» و برگزاری دوره‌های توجیهی، درگیری منجر به مرگ میان محیط‌بانان و شکارچیان غرمجاز را کاهش می‌دهد.

او همچنین بدون اشاره به جزئیات، گفته که این سازمان درباره استفاده از زنان در پست محیط‌بانی، «معذوریت‌هایی» دارد.

محیط‌بانان، حفاظت از ۱۳ درصد از عرصه‌های طبیعی کشور را بر عهده دارند، اما نسبت محیط‌بانان به نسبت وسعت اراضی تحت حفاظت ۵۰ درصد کمتر از حد استاندارد است.

براساس استاندارد جهانی باید در هر هزار هکتار یک محیط‌بان فعال باشد اما در ایران در هر ۱۲ هزار هکتار یک محیط‌بان وجود دارد که با این حساب تعداد محیط‌بانان ایران یک دوازدهم استاندارد جهانی است.

علاوه بر این، در سه دهه گذشته، دست‌کم ۱۱۹ محیط‌بان در ایران در درگیری با شکارچیان غیرمجاز کشته و نزدیک به ۳۷۰ تن نیز زخمی شده‌اند.