رسانههای ایران از وضعیت وخیم شهروندان در پیک پنجم کرونا خبر میدهند. بنابر گزارشها روند بستری و مرگ بر اثر این بیماری صعودی است. درصد کمی از جمعیت ایران واکسینه شده و برخی واکسنها ایمنی کافی ایجاد نکردهاند.
آمار کرونا در ایران به سرعت صعودی شده است. ظرف ۲۴ ساعت گذشته ۲۵ هزار و ۴۴۱ بیمار جدید مبتلا به کووید ۱۹ در این کشور شناسایی شده و ۲۱۳ نفر جان خود را از دست دادهاند. علیرضا زالی، فرمانده عملیات مدیریت کرونای تهران خطاب به دولت گفته است که اگر واکسیناسیون به موقع انجام نشود، خیزهای بعدی کرونا، رخ میدهد.
بنابر آمار رسمی مجموع تلفات این بیماری در ایران به ۸۷ هزار و ۳۷۴ نفر رسیده است. گزارش ستاد مقابله با کرونا وضعیت ۱۶۹ شهر را قرمز، ۱۶۶ شهر را نارنجی و ۱۱۳ شهر را زرد ارزیابی کرده است.
موج پنجم کرونا کودکان را هم درگیر کرده است. غلامرضا خادمی، رئیس بخش مراقبتهای ویژه کودکان بیمارستان اکبر در مشهد در این باره به خبرگزاری ایسنا گفته که افزایش کودکان درگیر با کرونا نگرانی از کمبود آیسییو و تختهای بیمارستانی را افزایش داده است.
به گفته این پزشک سن ابتلا به کرونا به شکل قابل توجهی پایین آمده است چنانکه «در دورههای قبل نوجوانان و کودکان ۹ تا ۱۱ سال درگیر میشدند، اما در حال حاضر کودکان با سنین پایین و حتی شیرخواری بستری میشوند.»
استفاده نکردن از واکسنهای خارجی یک سیاست حاکمیتی بود
حکومت ایران و در راس آن رهبر جمهوری اسلامی به دلیل مخالفت با وارد کردن به موقع و به اندازه کافی واکسنهای معتبر مانند بیونتک/فایزر، مدرنا و آسترازنکا به شدت مورد انتقاد است که با این سیاست مستقیما در افزایش هرچه بیشتر قربانیان کرونا در ایران نقش دارد.
این علاوه بر سیاستهایی است که در دو سال گذشته منجر به گسترش کرونا در ایران و مرگ هزاران نفر شد؛ مانند پنهان کردن این بیماری در هفتههای ابتدایی ورود آن به ایران، انجام انتخابات مجلس، جلوگیری نکردن از پروازها میان چین و ایران، عدم کنترل و برقراری قرنطینه موثر، عدم جلوگیری از برگزاری مراسم مذهبی و غیره.
اکنون کیانوش جهانپور مدیرکل روابط عمومی وزارت بهداشت میگوید: «سیاست استفاده نکردن از واکسنهای کرونا قبل از تایید آنها و در مراحل کارآزمایی بالینی یک سیاست حاکمیتی بود که همه نهادهای بالادستی بر سر آن توافق داشتند و البته وزارت بهداشت هم موافق آن بود».
او روز دوشنبه ۲۸ تیر در میزگردی در خبرگزاری ایرنا میافزاید. «اگر در ایران از واکسنهای خارجی در مراحل کارآزمایی بالینی برای مردم استفاده میکردیم، همان کسانی که امروز منتقد این مساله هستند، انتقاد میکردند که چرا از واکسنهای خارجی قبل از تایید نهایی استفاده کردید؟»
جهانپور در این میزگرد بار مسئولیت نرساندن واکسنهای معتبر را از گردن وزارت بهداشت برمیدارد و میگوید: «وزارت بهداشت متولی واردات واکسن کرونا نیست. بلکه تاییدکننده واکسن است و در زمینه واردات، دستگاه دیپلماسی و وزارت خارجی مسئولیت اصلی را به عهده دارد.»
او درباره علت توقف و کندی واکسیناسیون کرونا در هفتههای گذشته نیز میگوید: «با همکاری دستگاه دیپلماسی، وزارت امور خارجه، بانک مرکزی، سازمان برنامه و بودجه و وزارت بهداشت، بعد از وقفه چندهفتهای که در تحویل واکسنهای خارجی حاصل شده بود، هفته گذشته تحویل تدریجی واکسنهای خارجی را شاهد بودیم».
به گفته جهانپور ایران حدود ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار دوز واکسن کرونا از سهمیه کوواکس و حدود ۹۲۰ هزار دوز واکسن روسی اسپوتنیک از موسسه گامالیای این کشور دریافت کرده است. عمده محمولههای وارده شده به ایران نیز واکسن سینوفارم چینی است و بخش عمده واکسیناسیون در ایران با این واکسن انجام می شود.
علیرضا زالی، فرمانده عملیات مدیریت بیماری کرونا در تهران از وضعیت واکسیناسیون در کشور ابراز نارضایتی کرده و گفته است: «واردات واکسن باید دغدغه و مسئله روی میز تمام مسئولان کشور باشد. واکسیناسیون یکی از سهل الوصول ترین، سریعترین و نسبتا کاراترین روش های پیشگیری از کووید ۱۹ است»
او برخلاف برخی مسئولان که به نادرستی این شبه را دامن میزنند که گویا واکسیناسیون گسترده در کشورهایی مانند اسرائیل و آمریکا بیفایده بوده، میگوید که اثر بخشی نسبی واکسیناسیون علیه کرونا در عرصه جهانی به اثبات رسیده است و «می تواند نقش موثری در کاهش مرگ و میر داشته باشد» او تاکید میکند که مشکل ایران این است که «واکسیناسیون متناسب با جمعیت کشور انجام نشده است.»
به گفته او در استان تهران تاکنون یک میلیون و ۴۰۰ هزار نفر واکسن دریافت کردهاند که از مجموع آنها تنها ۴۸۰ هزار نفر دوز دوم را دریافت کردهاند. این برای جمعیت ۱۴ میلیون و ۸۰۰ هزار نفری استان تهران بسیار رقم پایینی است.
خط تولیدی که اسپوتنیک به ایران داده به درد نمیخورد
علیرضا رئیسی سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا در کلاب هاوس درباره واکسیناسیون کرونا گفته است که «اسپوتنیک خط تولیدی به ایران داده که به درد ما نمیخورد.» او در ارتباط با عقد قرارداد با روسیه بر سر ۶۰ میلیون دوز اسپوتنیک گفته است: «از مدتها پیش میدانستیم ماهانه ۵ میلیون دوز تولید میکند. خطهای مختلف را تحت لیسانس خود به کشورهای دیگر داده است. خطی هم به ما داده که به درد ما نمی خورد.»
او اضافه کرده است که اگرچه واکسنهای اسپوتنیک تولید مشترک در ایران ساخته میشوند و «ایران در اولویت دریافت این واکسن هاست اما قطعی و حتمی این واکسنها برای ایران نیست و ما روی آن حساب نکردهایم».
افزایش قربانیان در میان پرستاران
همشهری آنلاین در گزارش روز دوشنبه ۲۸ تیر خود نوشته است با هر موج مراجعه به بیمارستانها چندین برابر میشود و بار فشار عمدتا روی پرستاران است که “بیشترین فشار” را متحمل میشوند و “در ۱۸ ماه گذشته، قربانیان زیادی داشتهاند.”
بنابر آمار معاون پرستاری وزارت بهداشت، تاکنون ۱۱۰ پرستار در ایران بر اثر ابتلا به کرونا جان خود را از دست دادهاند و ۷۰ هزار نفر مبتلا شدهاند.
همین گزارش میگوید “آمار فوت و ابتلای پزشکان اما به طور دقیق در دسترس نیست با این حال قبلا سازمان نظام پزشکی، با در نظر گرفتن تمام گروههای پرستاری و پزشکی، تعداد فوتی ها را ۳۰۰ نفر اعلام” کرده است.
از هفته آخر بهمن سال گذشته واکسیناسیون کادر پزشکی در ایران با ورود اولین محموله واکسن روسی آغاز شد. اما گزارش همشهری میگوید «از آن زمان نزدیک به ۶ ماه میگذرد اما هنوز گروهی از نیروهای کادر درمان از واکسن جامانده اند.» برخی دوز دوم را دریافت نکردهاند، برخی همان دوز اول را هم نزدهاند و در میان آنهایی که واکسن زدهاند، موارد ابتلای جدید دیده شده است. حدود ۱۰ درصد از کادر درمان نیز اصلا واکسینه نشدهاند.
به گفته حسین کرمانپور، مدیر روابطعمومی سازمان نظامپزشکی «تعدادی از نیروهای درمان با وجود دریافت هر دو دوز واکسن، باز هم به کرونا مبتلا شدهاند که این افراد معمولا واکسن سینوفارم تزریق کرده بودند.»
استانهای تهران و البزر به قرنطینه میروند
خبرگزاری ایسنا روز ۲۸ تیر با اعلام درخواست وزارت بهداشت، درمان وآموزش پزشکی مبنی بر”تعطیلی همزمان دواستان تهران والبرز” از جزئیات تعطیلی یکپارچه تمامی دستگاه های دولتی، بانک ها و گروههای پر خطر اصناف و مشاغل در استانهای تهران و البرز و دیگر شهرها خبر داد.
از جمله محدودیت رفت و آمد از ساعت شش عصر همین روز است که تا ساعت هفت صبح روز دوشنبه چهارم مرداد ادامه خواهد داشت. این محدودیتها شامل ممنوعیت خروج خودروهای شخصی، با پلاک استان های تهران و البرز و ورود خودروهای شخصی با پلاک های دیگرشهرها به تهران و البرز است. همچنین سفر شهروندان میان شهرهای دارای وضعیت قرمز کرونایی سراسر ایران مطلقا ممنوع است.
بنابر خبر بانک مرکزی ایران به کلیه بانکهای عامل درسطح استان های البرز و تهران ابلاغ میکند که خدمات غیر حضوری بانکی افزایش حداکثری داشته باشند و «نسبت به تعطیل نمودن تمامی شعبه های بانک ها در این دو استان، در بازه زمانی اعلامی، اقدام شود».
محدودیتهایی نیز در خصوص اصناف و مشاغل با عنوان”تشدید اعمال محدودیت ها درشهرهای قرمز” به اجرا گذاشته میشود که شامل بسته شدن رستورانها و قهوه خانهها، تالارهای پذیرایی، سالنهای سینما و تاتر، پاساژها و بازارهای سربسته، استخرهای سرپوشیده و باشگاههای بدن سازی، شهربازیها و باغ وحشها و نمایشگاهها است.