قاسم جومارت توکایف، رئیس جمهور قزاقستان پس از شش روز اعتراضات گسترده ضد دولتی گفته است که نظم تا حد زیادی برقرار شده، اما در عین حال تاکید کرده به نیروهای مسلح اجازه داده که بدون هشدار به طرف کسانی که “تروریست” خوانده، شلیک کنند.
آقای توکایف همچنین گفت که “۲۰ هزار راهزن” به شهر آلماتی، بزرگترین شهر این کشور و کانون اصلی اعتراضهای اخیر حمله کردند. او تهدید کرد کسانی را که تسلیم نشوند نابود خواهد کرد.
اعتراضها در قزاقستان از شش روز پیش در مخالفت با افزایش قیمت سوخت شروع شد و به دلیل نارضایتی گسترده از دولت اقتدارگرای کشور شدت بیشتری گرفت.
او بدون ارائه شواهد،”تروریستها” را عامل این اعتراضات دانست که “خارجیها آنها را آموزش دادهاند.”
مخالفان، ادعاهای مقامات مبنی بر “تروریست” بودن معترضان را رد کردهاند.
وزارت کشور قزاقستان گفته است که تاکنون ۲۶ “جنایتکار مسلح” و ۱۸ مامور امنیتی در این ناآرامیها کشته شدهاند.
رئیس جمهور قزاقستان در سخنرانی تلویزیونی، درخواستها برای مذاکره با معترضان را “بیمعنا” خواند و پرسید: “چه گفتوگویی میتوانیم با جنایتکاران و قاتلان داشته باشیم؟”
او گفت: “ما مجبور شدیم با راهزنان مسلح داخلی و خارجی مقابله کنیم؛ دقیقتر بگویم با تروریستها. بنابراین باید آنها را نابود کنیم. این بهزودی انجام خواهد شد.”
آقای توکایف گفت که نیروهای صلحبان اعزامی از روسیه و سایر کشورهای همسایه به درخواست او وارد کشور شدهاند و موقتا برای تضمین امنیت در کشور حضور دارند.
براساس گزارشها، نیروهای سازمان پیمان امنیت جمعی به رهبری روسیه حدود ۲۵۰۰ سرباز دارد. او از ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه برای اعزام نیرو به کشورش قدردانی کرد.
به نظر میرسد که اینترنت در بعضی مناطق برقرار شده باشد. نیروهای قزاقستان و سازمان پیمان امنیت جمعی فرودگاه اصلی شهر آلماتی را از معترضان پس گرفتهاند.
قزاقستان، که زمانی از جمهوریهای آسیایی تشکیلدهنده اتحاد شوروی بود، با فروپاشی اتحاد شوروی در سال ۱۹۹۱ استقلال خود را به دست آورد. این کشور از شمال با روسیه و از شرق با چین هممرز است. وسعت این کشور به بزرگی اروپای غربی است.
از زمان کسب استقلال تا سال ۲۰۱۹، نور سلطان نظربایف با اعلام پیروزی در پنج دوره انتخابات ریاست جمهوری، بر این کشور حکومت کرد و حزب او نیز اکثریت کرسیهای پارلمان را در دست داشته است.
پس از تصمیم او به کنارهگیری از قدرت، قاسم جومرت توقایف، رئیس سنا، به این سمت رسید. هرچند آقای نظربایف بعضی مناصب مهم دولتی را همچنان حفظ کرد.
با وجود وعده رئیس جمهوری جدید برای اصلاحات، شرایط سیاسی و اقتصادی چندان عوض نشده و نبود آزادیهای سیاسی و حق انتقاد به فساد و بیکفایتی ادامه پیدا کرده است.
مردم این کشور عمدتا مسلمانند. اقلیت پرشماری از روسها هم ساکن آن هستند.
قزاقستان منابع وسیع معدنی دارد. ۳ درصد از ذخایر نفت جهان در این کشورست. قزاقستان همچنین ذخایر مهم گاز و زغال سنگ در اختیار دارد.