یک عضو اتاق بازرگانی ایران میگوید دولت و مردم عراق با وجود کمکهای سیاسی و نظامی ایران، تمایلی به دخالت حکومت جمهوری اسلامی در عرصه تجارت در این کشور ندارند و آن را آسیبزا میدانند.
علی شریعتی روز شنبه، ۲۵ دی، در گفتوگو با خبرگزاری ایلنا همچنین از دیگر دلایل عدم تمایل عراق به تجارت با «دولتیهای» ایران را اتصال آنها به «قدرت» اعلام کرده و گفت: «آنها میگویند زور ما به دولت نمیرسد، اینها قدرت نامحدود دارند و ممکن است به ما آسیب بزنند.»
آقای شریعتی در ادامه با اشاره به تلاش سایر کشورهای منطقه از جمله ترکیه و عربستان برای کسب سهم بیشتری از بازار عراق گفته است که برآیند فعالیتهای موسسات بزرگ خصولتی ایران در عراق مثبت نیست و در حالی که منابع این فعالیتها از بیتالمال، مالیات و پول مردم تامین میشود، به دلیل نبود «هماهنگی» بیشتر با شکست مواجه میشود.
در سالهای اخیر، علاوه بر مسائلی چون ناکارآمدی حکومت، فساد و رانت، مشکلات ناشی از تحریمها و خوداری ایران از پیوستن به افایتیاف، گروه ویژه اقدام مالی علیه پولشویی، باعث شده است که شرکتهای ایرانی برای مراودات اقتصادی از جمله با طرفهای عراقی دچار مشکلات زیادی شوند.
دی پارسال، بهمن صالحی جاوید، دبیر انجمن صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی ایران با اشاره به مشکلات سرمایهگذاری در کشور عراق، به مسئولان حکومت هشدار داده بود که «از دست دادن این بازار بیتدبیری و ظلم جدی به نظام اقتصادی ایران است».
مراوادات اقتصادی ایران با عراق طی سالهای گذشته به دلیل تحریمها و مشکلات انتقال پول به ایران با چالشهای زیادی همراه بوده است، طوری که عراق به تدریج در حال جایگزین کردن سایر کشورها برای تامین منابع انرژی مورد نیاز خود و برخی کالاها است.
در همین حال در طول یک سال گذشته، ایران بارها اعلام کرده که قادر به دریافت طلبهای مربوط به صادرات گاز از عراق نیست و ۵ میلیارد دلار پول ایران در این کشور بلوکه شده است.
بر اساس تحریمهای آمریکا، عراق پول گاز تحویلی از ایران را به حسابی در بانک «تجارت عراق» واریز میکند و جمهوری اسلامی از این منابع فقط قادر به خرید کالاهای انساندوستانه از خود عراق است.
مقامهای دولت عراق پیش از این توضیح دادهاند که پرداخت بدهی ایران با دینار ممکن است ولی چون ایران خواستار دریافت بدهی خود به دلار است، انتقال پول با توجه به تحریمهای آمریکا ناممکن است.