حدود یک ماه مانده به سفر رئیسجمهوری آمریکا به خاورمیانه، مقامات اسرائیلی ابراز امیدواری کردند که هدف اصلی این سفر رفع “خطر ایران” باشد. با اینحال احتمال دارد که جو بایدن اهداف دیگری را دنبال کند.
روز چهارشنبه ۱۵ ژوئن، یائیر لاپید وزیر امور خارجۀ اسرائیل در گفتگو با خبرنگاران بار دیگر تأکید کرد که اسرائیل میکوشد ایران را از نظر امنیتی و سیاسی محاصره کند، زیرا “خطر ایران نه تنها اسرائیل که تمامی منطقه را تهدید میکند”.
با توجه به این استراتژی، لاپید گفت: “تمامی اقدامات ما در منطقه، و بخصوص هرآنچه که به سفر مهم پرزیدنت بایدن به اسرائیل و عربستان مربوط میشود، باید از این زاویه (خنثیسازی خطر جمهوری اسلامی) نگریسته شود”.
اسرائیل که از یک سال و نیم قبل با چند کشور عرب روابط سیاسی رسمی برقرار کرده، در حال حاضر سخت تلاش میکند تا راهی برای نزدیکی بیشتر با عربستان و احیاناً رسمیت دادن روابطش با ریاض بیابد.
یائیر لاپید به خبرنگاران گفت: “در باره این که گفتگوهایی غیررسمی با سعودیها داریم یا خیر، حرفی نمیزنم، اما به هرحال در ارتباط با ایران ما منافع مشترک داریم”. او همچنین خبر داد که طی ماههای اخیر، “با وزیران خارجۀ سه کشور که با اسرائیل رابطه ندارند اما مایل به آن هستند”، تماسهایی داشته است.
اهداف سفر بایدن
قرار است که رئیسجمهوری آمریکا از روز ۱۳ ژوئیه/۲۲ تیر، سفر خود را به خاورمیانه آغاز کند. وی به اسرائیل، عربستان و همچنین به سرزمینهای باختری رود اردن خواهد رفت. از نظر اسرائیل، هدف اصلی این سفر باید منزوی کردن ایران باشد. اما احتمال دارد که جو بایدن در جهت حل معضل فلسطین نیز اقداماتی بکند.
رئیسجمهوری آمریکا تا مدتها برای سفر به عربستان تردید داشت. بایدن قبل از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری، در قبال قتل جمال خاشقجی، روزنامهنگار مخالف سعودی صریحاً جبههگیری کرده و دولت سعودی را “دولت منفور” خوانده بود. اما وی حالا تصمیم گرفته که به ریاض برود و با ولیعهد، محمد بن سلمان نیز دیدار کند. ولیعهد عربستان به عنوان آمر اصلی قتل خاشقجی شناخته میشود.
اما نشریۀ اقتصادی “تریبون” معتقد است که اگر بایدن به این سفر راضی شده، به خاطر نفت و بنزین است. این نشریه مینویسد که قیمت هر گالن بنزین در آمریکا به پنج دلار رسیده که به نوبۀ خود به افزایش تورم دامن میزند. بنابراین جو بایدن میخواهد عربستان را متقاعد کند که تولید نفت خود را باز هم افزایش دهد.
بدین ترتیب، هر یک از طرفها انتظارات متفاوتی از سفر آیندۀ رئیس جمهوری آمریکا دارد: خود بایدن به دنبال انرژی ارزانتر میگردد، اسرائیل به فکر مهار کردن ایران است، فلسطینیها خواستار اعمال فشار بر اسرائیلاند و بالاخره سعودیها و به ویژه محمد بن سلمان، به دنبال کسب آبرو و تجدید عهد دوستی قدیم با واشنگتن…