جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، روز یک‌شنبه، ۸ فروردین، گزارش‌ها درباره مشارکت در حال شکل‌گیری چین با ایران را نگران‌کننده خواند.
به گزارش وب‌سایت کاخ سفید، جو بایدن این مطلب را روز یک‌شنبه پیش از سوار شدن بر هواپیمای ریاست‌جمهوری آمریکا در پاسخ به پرسش یک خبرنگار بیان کرد.
رئیس‌جمهور آمریکا در پاسخ به این سوال که «مشارکت در حال شکل‌گیری بین چین و ایران چقدر نگران‌کننده است؟» گفت: «سال‌هاست نگران آن هستم.»
وزیران خارجه ایران و چین روز هفتم فروردین، سند برنامه جامع همکاری بین دو کشور را در تهران امضا کردند. این سند فعلاً در سطح امضای اولیه است و تا عملی شدن فاصله داد.
با وجود اعلام نگرانی از سوی بسیاری از شهروندان ایرانی، مقام‌های جمهوری اسلامی از انتشار محتوای این سند و شفاف‌سازی در مورد آن خودداری می‌کنند.
سایر منتقدان این توافق از جمله وزارت خارجه آمریکا نیز آن را با عهدنامه ترکمانچای بین ایران و روسیه تزاری مقایسه می‌کنند؛ عهدنامه‌ای که بر اساس آن ایران کنترل بخش‌های بزرگی از سرزمین خود در جنوب قفقاز را از دست داد و آن‌ها را به روسیه واگذار کرد.
علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی، روز دوشنبه و پس از واکنش جو بایدن به این توافق، در پیامی توئیتری نوشت: «نگرانی بایدن کاملاً درست است؛ شکوفایی همکاری‌های راهبردی در شرق، افول آمریکا را تسریع می‌کند.»
مقام‌های جمهوری اسلامی همواره از آرزوی خود برای «افول» آمریکا و دموکراسی غربی سخن گفته‌اند.
در ادامه واکنش‌ها به امضای سند با چین از سوی مسئولان جمهوری اسلامی، بیش از ۲۳۰ نفر از فعالان سیاسی و مدنی داخل و خارج ایران در نامه‌ای اعتراضی به رئیس‌جمهوری چین، سند همکاری‌های ۲۵ ساله ایران و چین را قراردادی«فاقد اعتبار» و «غیر انسانی» خواندند.
این نامه می‌افزاید که جمهوری اسلامی «نماینده ملت ایران نیست» و این قرارداد را صرفا با هدف نجات خود از سرنگونی و فروپاشی امضا کرده است.
همزمان با این نامه و در پی افزایش انتقادات از عدم انتشار متن سند همکاری ایران و چین، دستیار وزیر امور خارجه ایران در امور آسیا و اقیانوسیه روز یک‌شنبه با انتشار توئیتیگفت که «سند همکاری ایران و چین ماهیت قرارداد یا موافقتنامه ندارد» و انتشار آن «الزام قانونی ندارد».
هنوز هیچ منبع رسمی از مفاد سند همکاری امضا شده پرده برنداشته است، اما پارسال نیویورک‌تایمز گزارش داده بود که هدف از سند همکاری ۲۵ ساله، جذب ۴۰۰ میلیارد دلار سرمایه چینی به ایران در مقابل دریافت نفت است. بر اساس آمارهای بین‌المللی، چین از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۲۰ کمی بیش از ۲ تریلیون دلار در کشورهای خارجی سرمایه‌گذاری کرده و رقمی که روزنامه نیویورک‌تایمز مطرح کرده بسیار چشمگیر است.