مدیرعامل اتحادیه سراسری تعاونیهای تولیدکنندگان فرش دستباف ایران اعلام کرد که صادرات فرش دستباف ایران طی ۱۰ سال گذشته یک دهم شده و از سالانه ۵۰۰ میلیون دلار به ۵۰ میلیون دلار در سال رسیده است.
عبدالله بهرامی روز چهارشنبه ۲۵ مرداد اعلام کرد صادرات فرش ایران در حالی به شدت کاهش یافته که «تنها ۱۰ درصد» فرش دستباف تولیدشده، بازار داخلی دارد.
به گفته او این آمارها در شرایطی اعلام میشود که پیشتر «صادرات فرش دستبافت در بدترین شرایط تحریم، کمتر از ۵۰۰ میلیون دلار نبود و حتی به یک میلیارد تا یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار هم میرسید.»
در مورد وضعیت نزولی صادارت فرش ایران در ماههای اخیر آمارها و هشدارهای متعددی اعلام شده و از جمله پنج ماه پیش در اواخر اسفندماه، سایت «نود اقتصادی» بر اساس آمارهای گمرکی، گزارش داد که ارزش وزنی صادرات فرش دستباف ایران در ۱۱ ماهه نخست سال ۱۴۰۱ به کمتر از سه هزار تن رسیده که حاکی از کاهش ۲۴ درصدی نسبت به همین دوره زمانی در سال ۱۴۰۰ بود.
مقایسه این ارقام با صادرات فرش در اواخر دهه ۷۰ شمسی تصویر بهتری از افت صادرات این کالا را نشان میدهد، به طوری که در سال ۱۳۷۸ صادرات سالانه فرش ایران بیش از ۲۶ هزار تن ثبت شده بود.
با این حال این مقام صنفی مشکلات بخش تولید و صادرات فرش در ایران را بیشتر ناشی از سیاستهای دولتی نظیر محدودیت بانک مرکزی برای صادرکنندگان فرش دانست تا تحریمها.
او گفت: «گلوگاه مشکل صادرات فرش ما، ناشی از خودتحریمی داخلی است.»
علاوه بر مشکلات ناشی از سیاستهای بانک مرکزی ایران، به گفته آقای بهرامی، روستاییان و عشایر شاغل در بخش فرش، از بیمه نشدن خود ناراضی هستند. او گفت که روند بیمه شدن بافندگان فرش در یک دهه اخیر متوقف شده و «اکنون از دو میلیون بافنده فقط حدود ۲۳۰ تا ۲۴۰ هزار قالیباف بیمهشده داریم.»
مدیرعامل اتحادیه سراسری تعاونیهای تولیدکنندگان فرش دستباف ایران به عدم فرآوری مواد اولیه فرش در ایران نیز اشاره کرد.
او گفت: «هنوز یک سرمایه گذار چه در بخش دولتی و چه در بخش خصوصی وجود ندارد که این همه پشم عالی و درجه یک را فرآوری و استفاده کند. ایران در حالی واردکننده پشم و ابریشمی شده که زمانی تولیدکننده و صادرکننده پشم و ابریشم بوده است. در حال حاضر سالیانه ۷۰۰ تن ابریشم وارد میکنیم.»
بهرامی همچنین از وزارت صمت به دلیل برگزاری نامناسب نمایشگاه فرش انتقاد کرد و گفت در نمایشگاه فرش ایران «موفق نشدیم که حتی یک تاجر در حوزه فرش را دعوت کنیم. تاجر باید شش ماه قبل دعوت شود. وزارت صمت در این حوزه بسیار کوتاهی کرد و باعث شد که فرصت را برای رونق فرش از دست بدهیم.»
این اولین بار نیست که آمارهایی از کاهش صادرات فرش در ایران منتشر میشود.
اردیبهشت سال جاری، رضی حاجی آقامیری، عضو اتاق بازرگانی ایران، هشدار داد که ارقام صادرات فرش ایرانی «خجالتآور» و در حد «فاجعه» است.
اسفند پارسال نیز رسانههای ایران گزارش داده بودند که صادرات فرش دستباف ایران به کمترین میزان «در ۲۴ سال اخیر» سقوط کرده است.
به گفته مقامهای بخش خصوصی ایران، در غیاب ایران، رقبای ایران نظیر کشورهایی مثل هند، پاکستان و ترکیه بازار جهانی فرش را تصاحب کردند.
آمارهای صادرات در دیگر بخشهای غیرنفتی ایران نیز افت شدید کرده است. این در حالی است که دولت ابراهیم رئیسی وعده داده بود، با وجود تحریمهای بینالمللی، صادرات غیرنفتی ایران را افزایش میدهد.