دولت بشار اسد رئیس جمهوری سوریه اعلام کرده که در تاریخ ۲۶ ماه مه انتخابات ریاست جمهوری برگزار خواهد شد. از ده سال پیش که جنگ داخلی سوریه شروع شد، این دومین بار خواهد بود که چنین انتخاباتی برگزار می‌شود.

نتیجه انتخابات -مانند تمام انتخابات گذشته- از پیش روشن است و احتمالا قبضه حکومت توسط بشار اسد را منسجم و تقویت خواهد کرد. ولی از زمان انتخابات قبلی، چشم انداز سیاسی، اقتصادی و نظامی سوریه تغییر کرده است.

به موجب قانون اساسی سال ۲۰۱۲، مدت ریاست جمهوری تنها یک دوره هفت ساله است.

در انتخابات سال ۲۰۱۴، بشار اسد تنها با دو رقیب کمتر شناخته شده‌ تائید شده از سوی دولت مواجه بود و موفق به کسب نزدیک به ۸۹ درصد آراء شد.

انتظار می رود در انتخابات آتی هم تنها نامزدهایی که دولت تایید کرده شرکت کنند. چند نفر از جمله یک زن هم اکنون برای داوطلب شدن ثبت نام کرده‌اند، ولی بشار اسد هنوز نامزدی خود را اعلام نکرده است.

انتخابات ۲۰۲۱، از چه نظر متفاوت خواهد بود؟

این انتخابات در حالی برگزار می شود که رئیس جمهور سوریه توانسته با کمک قابل توجه روسیه و ایران موقعیت نظامی را به نفع خود تغییر دهد، کمکی که سبب شده در سال های اخیر دو سوم کشور از جمله مراکز عمده پُرجمعیت، مجددا تحت کنترل او قرار گیرد.

تحریم های آمریکا و بین المللی لطمه شدیدی به اقتصاد سوریه وارد کرده و همه‌گیری کرونا و نیز بحران مالی کشور همسایه لبنان، بر وخامت شرایط اقتصادی کشور افزوده.

در نتیجه، کاهش ارزش پوند سوریه ادامه داشته و کمبود مواد غذایی، برق و سوخت بیشتر شده است. این نارسایی ها موجب بروز ناآرامی در پاره ای از نقاط کشور و انتقاد آشکار کم سابقه رسانه‌های اجتماعی طرفدار بشار اسد شده است.

مشاجره رامی مخلوف، بزرگترین سرمایه گذار پیشین رژیم با پسرعمویش بشار اسد، که اخیرا اتفاق افتاد سبب شد که وجود تفرقه و اختلاف در میان گروه کوچکِ صاحب قدرت و نفوذ در داخل دولت ، علنی شود.

آیا سوریه از نقشه راه سازمان ملل متحد پیروی می کند؟

مخالفان سوریه و کشورهای غربی می گویند انتخابات با قطعنامه شماره ۲۲۵۴ شورای امنیت سازمان ملل متحد در سال ۲۰۱۵ همآهنگی ندارد. آنها دولت سوریه را متهم می کنند که مانع پیشبرد روند سیاسی تحت سرپرستی سازمان ملل متحد که خود سوریه نیز بخشی از آن است، می شود.

قطعنامه مورد بحث، نقشه راه برای صلح در سوریه را تصویب کرده که با ایجاد یک دولت موقت شروع می شود و به دنبال آن پیش نویس قانون اساسی جدیدی تهیه شده و با انتخاباتی که تحت نظارت سازمان ملل متحد برگزار خواهد شد، پایان می یابد.

پس از آن که دولت سوریه با پیشنهاداتی که سازمان ملل متحد و مخالفان ارائه کرده بودند مخالفت کرد، کمیته قانون اساسی سوریه- که اختیار تهیه قانون اساسی را دارد- نتوانست روند در نظر گرفته شده را شروع کند.https://bbc.com/ws/av-embeds/cps/persian/world-features-56842877/p099pdtn/faتوضیح صدا،

ده سال پس از آغاز اعتراضات سراسری در سوریه، حکومت اسد در چه وضعی قرار دارد؟

ماه گذشته سرگی لاوروف، وزیر خارجه روسیه از انتخابات پشتیبانی کرد و غرب را مسبب تاخیرها معرفی کرد.

واکنش مخالفان و غرب چیست؟

جناح ها و شخصیت هایی از مخالفان که چندین دسته اند، همگی انتخابات را رد کرده و آن را یک “نمایش مضحک” توصیف کرده اند.

در تاریخ ۱۸ آوریل، هادی البحره، معاون کمیته قانون اساسی سوریه، در توییتر نوشت که بشار اسد به آهستگی سعی می کند “روند سیاسی را خفه کند.”

نصر حریری، رئیس ائتلاف مخالفان سوریه گفته است انتخابات نشان می دهد که حکومت، واقعیت را در نظر نمی گیرد و عبدالرحمن مصطفی، نخست وزیر دولت موقتِ تحت حمایت ترکیه-که در بخش هایی از شمال سوریه که در کنترل ترکیه است حضور دارد-از مردم کشور خواست انتخابات را تحریم کنند.

ماه گذشته دولت آمریکا و اتحادیه اروپا تاکید کردند که از نظر آنها هر گونه انتخاباتی باید بر اساس قطعنامه ۲۲۵۴ برگزار شود.

چه کسانی و در کجا واجد شرایط رأی دادن هستند؟

همه شهروندان سوریه حایز شرایط برای شرکت در انتخابات نیستند.

جمعیت مناطق تحت کنترل سوریه-جاهایی که انتخابات برگزار می شود- حدود ۹.۴ میلیون نفراست. کل جمعیت سوریه ۲۶ میلیون نفر تخمین زده می شود ولی به گفته مرکز پژوهشی “جسور” تنها ۱۶ میلیون و ۴۰۰ هزار سوری در این کشور زندگی می کنند.

خط فقر به روایت نشریه مخالفان دولت بشار اسد
توضیح تصویر،خط فقر به روایت نشریه مخالفان دولت بشار اسد

شهروندان سوری که در خارج زندگی می کنند می توانند در تاریخ ۲۰ مه در نمایندگی های این کشور در محل اقامتشان رأی خود را به صندوق بیاندازند.

در انتخابات پیشین، رأی گیری در مناطق تحت کنترل شورشیان در ایالات شمالی ادلب و حلب و مناطقی که منحصرا توسط نیروهای به رهبری کردها کنترل می شد، برگزار نشده بود.

چگونه بشار اسد خود را برای انتخابات آماده میکند؟

ماه ها قبل از اعلام تاریخ انتخابات، تهیه مقدمات برگزاری آن شروع شده بود.

در ماه دسامبر سال گذشته، بشار اسد چند مقام ارشد رسانه ای را منصوب کرد. لونا شبل، مجری سابق شبکه الجزیره بود که پست مدیر مطبوعاتی او را عهده دار شد. پس از انتصاب این چند نفر، عنب بلدی، وب‌سایت مخالفان نوشت که این کار بشار اسد قبل از انتخابات برای بهبود وجهه خود در داخل و خارج از کشور صورت می‌گیرد و او از “قدرت نرم” استفاده می کند.

در همان ماه شبکه العربیه که هزینه آن را عربستان سعودی تامین می کند گزارش داد که طرفداران بشار اسد در صددند به منظور تحویل یک “نامه عاشقانه ” نمادین به طول دو کیلومتر به رئیس جمهور، طوماری با امضای دو و نیم میلیون نفر را تهیه کنند. این اقدام به معنی درخواست از بشار اسد برای شرکت در انتخابات تعبیر شده.

ایمن عبدالنور، خبرنگار سوری در وب‌سایت الحرّه نوشت که در ماه های اخیر، دولت سوریه به منظور انتخاب مجدد بشار اسد، در استان های تحت کنترل خود سرگرم بسیج در مدارس، مراکز فرهنگی و شاخه‌های نظامی و محلی حزب بعث است.

در ماه مارس در شهر قمیشلی در استان حسکه در شمال شرق سوریه، اعضای چندین قبیله در حمایت از بشار اسد راهپیمایی کردند. به گفته رسانه های دولتی سوریه و وب‌سایت روسی اسپوتنیک، این شهر عمدتا در کنترل کردهای سوریه است.

نظر کردها و متحدانشان در باره انتخابات چیست؟

مقامات تحت رهبری کردها که به نیروهای دموکراتیک سوریه وابسته اند و مجراهای رسانه ای آنها تا کنون انتخابات ریاست جمهوری را نادیده گرفته اند.

آنها در طول جنگ داخلی، انتخابات دولت سوریه را تحریم کرده ولی اجازه داده بودند در استان های حسکه و رقه در مناطقی که نیروهای دولتی سوریه حضور دارند انتخابات برگزار شود.

اما سکوت کنونی آنان به این معنی است که این بار ارگان های وابسته به نیروهای دموکراتیک کرد، هم احتمالا انتخابات آتی را نیز تحریم خواهند کرد.

چه کسانی در مناطق تحت کنترل نیروهای دموکراتیک سوریه، رأی خواهند داد؟

به طور مثال پرسنل نظامی و بخش دولتی کارمندان شهر قمیشلی که از دولت مرکزی حقوق دریافت می کنند، می توانند در یک مکان تحت کنترل دولت در رأی گیری شرکت کنند.

اعضای قبایل طرفدار دولت و کسانی که در چند سال اخیر تغییر موضع داده و اعلام وفاداری به دولت سوریه کرده اند نیز احتمالا رأی خواهند داد.

کردهای وفادار به دولت سوریه در پایتخت و بخش هایی از شهر حلب هم احتمالا به بشار اسد رأی خواهند داد.

سال گذشته چهار نماینده کرد، سه کمونیست و یک عضو حزب حاکم بعث وارد مجلس سوریه شدند. علیرغم این که رسانه های کرد سوریه آنها را نادیده گرفتند، این نمایندگان در رسانه‌های کردی عراق حضور یافتند و مواضع دولت سوریه را بیان کردند.