دیلان گوونچ، عضو هیئت مدیریت مد-در، گفت که سیاستهای همسانسازی دولت در مورد زبان کوردی ادامه دارد و گفت: «تا زمانی که زبان و فرهنگ کوردی جایگاهی پیدا کند، مبارزه خواهیم کرد.»
سیاستهای همسانسازی دولت ترکیه بر مردم کورد روز به روز جدیتر میشود. از سال ۲۰۱۶ به بعد، بسیاری از مؤسسات زبانی با احکام حاکمیت قانون بسته شدند. از حوزههای زندگی گرفته تا مجلس، از شبکههای تلویزیونی تا نهادهای رسمی، سیاست فشار بر زبان اجرا میشود.
دیلان گوونچ، عضو هیئت مدیره انجمن پژوهشی فرهنگ و زبان مزوپتامیا (مَد-دَر) سیاستهای همسانسازی دولت در مورد زبان کوردی را با خبرگزاری فرات (ANF) ارزیابی کرد و گفت: «در حال حاضر تعداد افرادی که به زبان مادری خود صحبت میکنند کم است. در اینجا میبینیم که سیاستهای همسانسازی دولت ادامه دارد. در گفتگوهای درون خانواده، در جامعه میبینیم که چقدر صحبت به زبان مادری کم شده است. در سالهای اخیر، دولت سیاستهای فاشیستی را تشدید کرده است. به خصوص بعد از انتصاب قیم ها در شهرداریها خلأ مربوط به زبان کوردی ایجاد شد. چون شهرداریها کارهای چند زبانه و چندفرهنگی انجام میدادند. برای حفظ و حراست از آن فرهنگ، کارهای فرهنگی به آن زبان انجام میدادند. در سالهای اخیر به دلیل سیاستهای همگونسازی در مورد زبان کوردی، علاقه به این زبان در حال کاهش است.»
دولت کوردها را به عنوان یک تهدید میبیند
گوونچ مهمترین مرحله همسانسازی در ترکیه را محدودیت بر زبان کوردی و ممنوعیت آن دانست و گفت: «این کمبود را در بین افرادی که برای یادگیری زبان کوردی به موسسه ما مراجعه میکنند، میبینیم. دولت ترکیه باید در چهارچوب انتظارات مردم در مورد هویت و زبان کوردی، در قوانین و قانون اساسی تغییراتی ایجاد کند. روز به دلیل اینکه صحبت به زبان کوردی در حال کاهش است، سیاستهای همسانسازی نیز افزایش میيابد. از زمان تأسیس جمهوری و لوزان، یک سیستم ایجاد شده است. این سیستم مبتنی بر تخریب هویت و زبان کوردی است. دولت مبتنی بر یک زبان، یک ملت و یک کشور است. آنها میخواهند این سیستم را در قرن دوم ادامه دهند. دولت یک جامعه چند زبانه و چند فرهنگی نمیخواهد و این را تهدیدی علیه خود میداند. دولت ترکیه با احساسات ناسیونالیستی میخواهد بین مردم خصومت ایجاد کند. بنابراین مشکل بزرگی ایجاد میکند. دولت به نهادهایی که در جامعه کار کوردی میکنند فشار میآورد و حمله میکند . دولت سالهاست که نظام مبتنی بر ناسیونالیسم خود را ادامه میدهد و در نتیجه قتلعامهای گستردهای را مرتکب شده است. کشتن زبان در عین حال کشتن جامعه است. هدف آنها این است که جامعه کوردی را بدون هویت رها کرده و آن را نابود کنند. در چنین شرایطی چه باید بکنیم؟ ما ۴۰ میلیون کورد در کوردستان و ترکیه هستیم. مهمتر از همه ما باید به زبان خود صحبت کنیم، زبان خود را یاد بگیریم و مطالبات خود را برای تبدیل شدن زبان کوردی به زبان رسمی مطرح کنیم.»
ما میخواهیم آزادانه به زبان خود صحبت کنیم
گوونچ با یادآوری اینکه موسساتی که برای زبان کوردی کار میکنند همگی تعطیل شدهاند، گفت: «تمام موسسات ما که در زمینه فرهنگ و زبان کار میکنند توسط قیم ها تصرف شده است. موسسات کار چند زبانه و چندفرهنگی انجام میدادند، مردم برای آنکه فرهنگ و زبان خود را بیاموزد و از آن محافظت کند، از مزایای این موسسات بهره میبردند. اما متأسفانه در ۱۰ سال گذشته با سیاستهای قیم ها این موسسات تعطیل شد و کارهایی که در مورد زبان کوردی انجام شد جرمانگاری شد. دوستان ما که این کار را انجام میدادند به بازداشت و زندان تهدید شدند. ۲ میلیون نفر در آمد هستند، آیا این ۲ میلیون نفر باید فقط در یک موسسه زبان خود را یاد بگیرند؟ این یک مشکل کلی است. این درخواست یک درخواست طبیعی است. دولت ابتدا باید این موسسات را باز کند. اگر ما در این مملکت برابر هستیم، حقوق ما کجاست؟ زبان ما حق ماست و میخواهیم آزادانه به زبان خود صحبت کنیم. نهادهای ما برای این کار تلاش میکنند. ما یک سیستم چند زبانه و چند فرهنگی را حفظ میکنیم. ما تا زمانی که زبان و فرهنگ کوردی جایگاهی پیدا کند، تا زمانی که قوانین و قانون اساسی آن را تضمین کند، مبارزه خواهیم کرد.»