مالک بیگی ، فعال رسانەای کورد مهرانی:
الف- اولین چیزی کە بە اذهان متبادر میشود این است کە این حملە بە مقر احزاب اپوزسیون کورد کە بر ضد جمهوری اسلامی ایران اقدام مسلحانە یا غیرمسلحانە دارند، صورت گرفتە است.
ب-بر ضد پایگاههای آمریکایی و یا شبەپایگاههایی کە مظنون بە جاسوسی بر علیە جمهوری اسلامی ایران و بە سود اسرائیل هستند صورت گرفتە است
و اما واقعیت امر
واقعیت امر این است کە در روانشناسی اجتماعی، تحلیل اخبار و سواد رسانەای گفتە میشود کە مخاطبان اخبار را آنگونە کە خود میخواهند میشنوند نە آنگونە کە بیان میشود و یا مد نظر تورینگر و یا گویندە اخبار است و در این سیکل برگزیدن کلیدواژگان بسیار مهم است چرا کە وجود چندین کلیدواژە میتواند بە بازخورد خبر و مخاطبگیری کنک کند.
کلیدواژگان اعلام خبر
چند مقر آمریکایی و جاسوسی صهیونیستها در اربیل مرکز اقلیم کوردستان بمباران شد.
با اینکە (مقر احزاب کورد و یا تجزیەطلبان کورد) در این خبر کلیدواژەی غایب است اما از آنجایی کخ در اخبار متعدد هموارە از اقلیم کوردستان بە عنوان پناهگاە احزاب کوردی یاد میشدە در اذهان عمومی این موشکباران نیز بخشی از اقدام بر علیە احزاب اپوزسیون کورد ایران محسوب میشود.
در اخبار منابع محلی و بینالمللی و در برخی رسانەهای داخلی عنوان شدە کە منزل (پیشرو مجیدآقا دزەیی) تاجر معروف کورد در اربیل موشکباران شدە و وی و یک تاجر عراقی دیگر و چند غیرنظامی کشتە و زخمی شدەاند دولت عراق برخلاف رویەهای قبلی از ایران بە سازمان ملل شکایت کردە و آمریکا نیز اعلام کردە کە هیچ فرد یا پایگاە آمریکایی در این حملات مورد اصابت قرار نگرفتە است اما منابع ایرانی منزل پیشرو یک یکی از مقرهای جاسوسی اسرائیل در اربیل دانستە و ویرا بە عنوان یک اسرائیلی و جاسوس اسرائیل در اقلیم کوردستان معرفی کردەاند.
نکتە
نکتە حایز اهمیت و البتە مغفول ماندە کلیدواژەی مستتر (نفت) میباشد.
بر اساس اخبار (پیشرو دزەای) تاجر کورد عراقی و صادرکنندە نفت کوردستان بە اسرائیل بودە است.
مناقشە بر سر مناطق نفتخیز و کوردنشین عراق بین (دولت صدام کە کرکوک را تعریب کرد ، دولت فدرال عراق، دولت اقلیم کوردستان، احزاب عراقی، و حتی زیادەخپاهیهای دولت تورکیە کە کرکوک را شهری توکی و تورکمانی میداند) و نیز مناقشە بر سر دیگر مناطق کوردنشین تعریب شدە و البتە نفتخیز در مناطق کورد فەیلی شامل بدرە، جصان، مندلی، کوت، خانەقین از دیرباز وجود داشتە و دارد.
عباوە بر مناقشەبر سر نحوەی استخراج و فروش نفت اربیل و شایعاتی مبنی بر قاچاق و ترانزیت نفت با همکاری پسر اردوغان و حتی داعش و نیز فروش نفت بە اسرائیل از سویی و همچنین سرمایەگذاری برخی از شرکتهای بینالمللی و صادرات نفت اقلیم بەزعم دولت مرکزی و حتی برخی احزاب کوردی اقلیم غیرشفاف بودە و در طول چند دهەی گذشتە و علیرغم قطع بودجە و کمکها و پرداخت حقوق کارکنان دولت در عراق و صدور آرا و احکام متعدد و … تاکنون این موضوع لاینحل ماندە است.
از دیگر سوی بازار دراز کردن انگشت اتهام و صدالبتە بیشترین اتهامات بە دلارهای کوردی بە عنوان یکی از عاملین اخلال ارزی و اقتصادی در ایران ، هموارە داغ بودە است.
حال باید پرسید کە علیرغم اینکە هدف این موشکباران منزل یک تارجر کورد عراقی است کە ظاهرا نفت اقلیم را بە اسرائیل صادر میکردە آیا انتخاب این هدف کە در حقیقت یک هدف اقتصادی بودە نە نظامی عامدانە بودە؟ و آیا هدفهای بعدی در موشکبارانهای احتمالی جمهوری اسلامی در اقلیم و یا عراق و حتی عملیتهای نیابتی بر علیە سایر اشخاص حقیقی و حقوقی تجاری کە متهم بە تجارت با غرب و اسرائیل میباشند خواهد بود؟
این سوال وقتی مهمتر انگاشتە خواهد شد کە با اندک مروری در جنگ حوثیها بر علیە کشتیرانی در دریای سرخ خواهیم دید کە در آنجا نیز کشتیهای تجاری غربی کە متهم بە همکاری با اسرائیل هستند مورد حملە و در معرض تهدید این گروە جهادی شیعی میباشند نە حتی ناوهای هواپیمابری کە یمن و مواضع حوثیها را بمباران کردەاند.
استفادە از کلیدواژەی (جنگ اقتصادی غرب بر علیە ایران) بارها مورد تاکید رهبری و مقامات رسمی جمهوری اسلامی بودە و از سویی دیگر نیز تحریمهای اقتصادی مهمترین سلاح چند دهەای غرب و آمریکا بر علیە ایران و سایر کشورها بودە و ترکیب حملەی نظامی بە اهداف اقتصادی بە صودت نیابتی چ از سوی حوثیها و بە صورت مستقیم با موشکباران منزل پیشرو در اربیل ممکن است سمت و سوی حملات آتی غرب و ایران و گروههای نیابتی آنان در منطقە را تغییر دهد و لازم است کە آمریکا، در کنار دولتهای رسمی، گروههای نیابتی منطقەای و جنگهای نیابتی را با ماهیت واقعی آن در ادبیات رسمی و حتی بودجەای خود بە عنوان گروههای ذینفعان بە رسمیت بشناسد چرا کە این گروهها علیرغم همگرایی در شعار و استراتژیهای کلان و استفادە از یک نام و نشان و کلانروایت، بنابر تجربەی داعش گاە ممکن است خودسرانە عمل کنند و حتی گاە برخلاف مسیر همدیگر نبز عمل نمایند.
نباید از نظر دور داشت کە اسرائیل با شخم زدن زیرساختهای توسعەای در غزە و در پوشش یک جنگ نطامی، ناگفتە اقتصاد غزە را بە قهقرا بردە و البتە ظن وجود بزرگترین میدان گازی در غزە و سودای تسلط کامل بر آن نیز نقل برخی محافل و تحلیلگران سیاسی و اقتصادی شدە است.