دو روز پس از انتشار جزئیاتی از گزارش محرمانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره فعالیت اتمی جمهوری اسلامی، رافائل گروسی مدیرکل این آژانس اعلام کرد که توافق هسته‌ای پیشین با ایران موسوم به برجام نیاز به «اصلاحات بسیار مهمی» دارد.گروسی روز شنبه به شبکه العربیه گفت که واقعیت‌های مربوط به برنامه هسته‌ای ایران فراتر از برجام رفته است.این اظهارات پس از آن صورت گرفته که عباس عراقچی وزیر خارجه جدید جمهوری اسلامی نیز اعلام کرده که برجام قابل احیا نیست.
او گفته است: «اکنون احیای آن مذاکرات به آسانی گذشته نیست این را باید همه بدانیم که شرایط بین‌المللی عوض شده است.»اما گروسی همچنین در گفت‌وگو با العربیه اضافه کرد: «ما به شفافیت بیشتر ایران در مورد پرونده هسته‌ای نیاز داریم.»و به ۱۷۰ کیلوگرم ذخیره اورانیوم در ایران اشاره کرد و ادامه داد که آژانس از طریق بازرسان خود در ایران به نظارت خود ادامه می‌دهد.مدیرکل نهاد نظارتی سازمان ملل متحد نسبت به دستیابی مخفیانه ایران به سلاح هسته‌ای هشدار داد و تاکید کرد که چنین چیزی جمهوری اسلامی را به یک دولت منزوی در جهان تبدیل می‌کند.گروسی همچنین گفت که مسعود پزشکیان رییس‌جمهور جدید ایران با برگزاری دیدار جدیدی میان مقامات جمهوری اسلامی و آژانس موافقت کرده اما تاریخی را برای آن تعیین نکرده است.
پزشکیان شامگاه شنبه در گفت‌وگو با صداوسیمای جمهوری اسلامی به موضوع پرونده هسته‌ای ایران اشاره‌ای نکرد.اما محمد اسلامی رییس سازمان انرژی اتمی ایران شامگاه شنبه به صداوسیما گفت که سفیر جمهوری اسلامی در آژانس با مدیرکل این نهاد بین‌المللی ملاقات کرده و قرار شده زمان این سفر برنامه‌ریزی شود.او نیز از ارائه یک تاریخ مشخص خودداری کرد.اسلامی درباره بازرسی‌های آژانس نیز گفت: «اگر تشخیص دادیم که بازرسی مانعی ندارد آن را تایید می‌کنیم و اگر تایید نکردیم کسی نمی‌تواند به ما فشار بیاورد که بپذیریم.»این در حالی است که بر اساس آخرین گزارش‌های محرمانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که روز پنج‌شنبه هشت شهریور به رویت خبرگزاری رویترز رسیده است، جمهوری اسلامی همچنان برنامه تولید اورانیوم با غنای بالای خود را که می‌تواند برای ساخت سلاح هسته‌ای به کار گرفته شود، ادامه می‌دهد.
در این گزارش‌ها همچنین آمده است که حکومت ایران، بدون توجه به قطعنامه اخیر شورای حکام، از بهبود روند همکاری‌های خود با آژانس بین‌المللی سرباز زده است.در این گزارش‌ها تاکید شده است که به‌رغم همه نگرانی‌ها، جمهوری اسلامی ذخایر اورانیوم غنی‌سازی‌شده با غلظت بالا را افزایش داده است.کشورهای غربی می‌گویند غنی‌سازی اورانیوم به این غلظت، هیچ توجیه غیرنظامی ندارد.شورای حکام روز ۱۶ خرداد قطعنامه پیشنهادی بریتانیا، فرانسه و آلمان، موسوم به تروئیکا، را درباره برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی با ۲۰ رای موافق، ۱۲ رای ممتنع و دو رای مخالف به تصویب رساند.در این قطعنامه از حکومت ایران خواسته شده تا همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را بهبود بخشد و ممنوعیت ورود «بازرسان مجرب» آژانس را لغو کند.جمهوری اسلامی روز ۲۶ شهریور ۱۴۰۲ مجوز فعالیت گروهی از بازرسان آژانس در ایران را باطل کرد.iranintl
اظهارات اخیر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA)، مبنی بر اینکه توافق هسته‌ای پیشین با ایران موسوم به برجام نیاز به «اصلاحات بسیار مهمی» دارد، نشانه‌ای از تغییرات عمده در روند دیپلماتیک مربوط به برنامه هسته‌ای ایران است. این اظهارات پس از آن بیان شد که جزئیات یک گزارش محرمانه آژانس منتشر شد که نشان می‌داد فعالیت‌های هسته‌ای ایران از محدودیت‌های تعیین شده در برجام فراتر رفته است.
گروسی در مصاحبه با شبکه العربیه تأکید کرد که واقعیت‌های جدید برنامه هسته‌ای ایران فراتر از چارچوب برجام رفته‌اند. این بیانیه از سوی یکی از کلیدی‌ترین نهادهای ناظر بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران حاکی از آن است که جامعه بین‌المللی باید به شکل جدی‌تر و شاید با ابزارها و چارچوب‌های جدید به مسئله هسته‌ای ایران بپردازد.
این در حالی است که عباس عراقچی، وزیر خارجه جدید جمهوری اسلامی، نیز اعلام کرده که برجام قابل احیا نیست. چنین اظهاراتی از سوی عراقچی نشان‌دهنده این است که تهران دیگر به بازگشت به برجام به شکل سابق آن باور ندارد و به دنبال تعریف مجدد یا تغییرات اساسی در توافق هسته‌ای است.
با توجه به این تحولات، به نظر می‌رسد که فضای مذاکرات بین‌المللی حول مسئله هسته‌ای ایران به شدت پیچیده‌تر شده و امکان دستیابی به توافقی جدید یا اصلاح‌شده با چالش‌های فراوانی مواجه است. از یک سو، ایران ممکن است به دنبال تضمین‌های بیشتری از سوی طرف‌های غربی باشد، در حالی که غرب به دنبال محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران و جلوگیری از دستیابی آن به سلاح هسته‌ای است.
به طور کلی، این تحولات نشان‌دهنده افزایش تنش‌ها در مذاکرات و احتمالاً نیاز به تغییرات عمده در راهبردهای دیپلماتیک برای رسیدن به توافقی جدید و پایدار است.