این عکس ماهواره‌ای از Planet Labs PBC، پایگاه نظامی پارچین ایران در حومه تهران، ایران را در تاریخ یکشنبه ۲۷ اکتبر ۲۰۲۴ نشان می‌دهد
حمله هوایی اسرائیل به پایگاه‌های نظامی مخفی ایران، که برخی از آن‌ها با برنامه‌های سابق هسته‌ای و موشکی این کشور مرتبط است، نه تنها زیرساخت‌های نظامی ایران را هدف قرار داد، بلکه تنش‌های منطقه‌ای و مسائل حساس دیپلماتیک را نیز تشدید کرد. تصاویر ماهواره‌ای از این حملات که توسط آسوشیتدپرس تحلیل شده‌اند، نشان می‌دهند این حملات دست‌کم به پایگاه پارچین و پایگاه دیگری به نام خجیر آسیب وارد کرده است؛ هر دو پایگاه که در نزدیکی تهران قرار دارند، از دیرباز مورد توجه نهادهای اطلاعاتی به دلیل فعالیت‌های نظامی و موشکی ایران بوده‌اند.
جزئیات حملات هوایی و خسارت‌های وارده
این تصاویر ماهواره‌ای تأیید می‌کنند ساختمان‌های تخریب شده در پایگاه پارچین قرار دارند؛ جایی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) ایران را متهم کرده بود در گذشته آزمایش‌هایی با مواد منفجره انجام داده که می‌توانند منجر به ایجاد یک انفجار هسته‌ای شوند. در حالی که ایران همواره تأکید کرده برنامه هسته‌ای‌اش صلح‌آمیز است، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و سازمان‌های اطلاعاتی غربی باور دارند این کشور تا سال ۲۰۰۳ برنامه فعال تسلیحات هسته‌ای داشته است.
خسارت‌های دیگر در پایگاه خجیر مشاهده می‌شود، که بر اساس باور کارشناسان دارای سیستم تونل‌های زیرزمینی و سایت‌های تولید موشک است. این حملات دقیق بر روی تأسیسات موشکی، با هدف محدود کردن توانایی ایران در تولید موشک‌های بالستیک در حملات بعدی علیه اسرائیل انجام شده است. برخی منابع از این تأسیسات به عنوان قلب اصلی برنامه موشکی ایران یاد می‌کنند.
کشته‌ها و تلفات انسانی
ارتش ایران هنوز به‌صورت رسمی خسارت‌های وارده به پایگاه‌های خجیر و پارچین را تأیید نکرده است. با این حال، این کشور اعلام کرده این حمله منجر به کشته شدن چهار سرباز ایرانی که در سامانه‌های دفاع هوایی کار می‌کردند، شده است. همچنین، ایران از کشته شدن یک غیرنظامی خبر داده اما جزئیات بیشتری ارائه نکرده است.
به گزارش آسوشیتدپرس، در واکنش به این حملات، علی خامنه‌ای، رهبر حکومت ایران، هشدار داده حمله اسرائیل نباید بزرگنمایی شده یا کم‌اهمیت جلوه داده شود. او از فراخوان برای یک حمله تلافی‌جویانه فوری خودداری کرد و در اظهاراتی آرام‌تر از حد معمول، اشاره کرد ایران باید با دقت عمل کند.
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، روز یکشنبه اعلام کرد حملات این کشور «به‌شدت به ایران آسیب رسانده» و این عملیات به تمام اهداف تعیین‌شده خود دست یافته است. این اظهارات نتانیاهو حاکی از این است که اسرائیل به نتایج پیش‌بینی‌شده خود از این حمله رسیده و در پی آن است که توانایی‌های نظامی ایران را در زمینه موشک‌های بالستیک محدود کند.
خسارت به تأسیسات موشکی و هسته‌ای در چندین استان ایران
مشخص نیست اسرائیل چه تعداد سایت را در این حملات هدف قرار داده است، مقامات ایرانی نیز هنوز هیچ تصویری از خسارات وارد شده منتشر نکرده‌اند. با این حال، تصاویر ماهواره‌ای حاکی از تخریب و خسارت گسترده در استان‌های ایلام، خوزستان و تهران هستند. در تصاویر ماهواره‌ای از سایت تولید گاز طبیعی تنگ بیجار در استان ایلام، آثار سوختگی در زمین‌ها مشاهده می‌شود، اما مشخص نیست این آسیب مستقیماً با حمله مرتبط باشد. استان ایلام در مرز غربی ایران و عراق قرار دارد.
در پایگاه پارچین، که تقریباً ۴۰ کیلومتر در جنوب شرقی مرکز تهران قرار دارد، خسارت‌ها قابل مشاهده است. یک ساختمان در این منطقه به‌کلی تخریب شده و ساختمان‌های دیگری نیز آسیب دیده‌اند. این سایت به دلیل قرار داشتن در نزدیکی سد ماملو و فعالیت‌های مشکوک در گذشته، همیشه مورد توجه بازرسان بین‌المللی بوده است.
در خجیر، واقع در ۲۰ کیلومتری تهران، نیز تصاویر ماهواره‌ای نشان‌دهنده تخریب حداقل دو سازه هستند. این پایگاه از دیرباز به عنوان محل تولید و توسعه موشک‌های بالستیک توسط ایران شناخته شده و تونل های پیچیده‌ای در زیر آن قرار دارد.
ارتباط پایگاه پارچین با برنامه سابق تسلیحات هسته‌ای ایران
در پایگاه پارچین، یک ساختمان به نام «تالقان ۲» شناسایی شده که در گذشته محل انجام آزمایشات انفجاری مرتبط با فعالیت‌های هسته‌ای ایران بوده است. موسسه علوم و امنیت بین‌المللی که توسط دیوید آلبرایت، بازرس سابق سازمان ملل، تأسیس شده، تأیید کرده این ساختمان به‌ویژه برای انجام آزمایشات انفجاری با اورانیوم طبیعی طراحی شده است. این آزمایشات، به‌منظور شبیه‌سازی ایجاد یک انفجار هسته‌ای انجام شده و احتمالاً در آنجا از نیم‌کره‌های اورانیوم طبیعی استفاده شده است.
این موسسه در پیامی اشاره کرده «مشخص نیست که آیا ایران در تالقان ۲ از اورانیوم استفاده کرده است یا خیر، اما ممکن است در آنجا به مطالعه فشرده‌سازی نیم‌کره‌های اورانیوم طبیعی پرداخته باشد که توضیحی برای تلاش‌های سریع و مخفیانه ایران برای بازسازی آن پس از درخواست آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در سال ۲۰۱۱ باشد.»
گفته می‌شود این حملات شامل تأسیسات نفتی و سایت‌های غنی‌سازی هسته‌ای ایران نشده است. رافائل گروسی، رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز تأیید کرده که «تأسیسات هسته‌ای ایران تحت تأثیر قرار نگرفته‌اند». وی خواستار احتیاط و خودداری از اقداماتی شده است که می‌تواند امنیت مواد هسته‌ای و رادیواکتیو را به خطر اندازد.
خسارت به تأسیسات برنامه موشکی بالستیک ایران
گزارش‌ها حاکی است ساختمان‌های دیگری در پایگاه‌های خجیر و پارچین که احتمالاً شامل تجهیزاتی برای تولید سوخت جامد مورد نیاز برای موشک‌های بالستیک ایران بوده‌اند نیز تخریب شده‌اند. اسرائیل در بیانیه‌ای پس از حمله اعلام کرد «تأسیسات تولید موشک را که برای ساخت موشک‌های شلیک شده به سمت اسرائیل در سال گذشته استفاده شده بودند، هدف قرار داده است.»
تخریب این سایت‌ها می‌تواند توانایی ایران را برای تولید موشک‌های بالستیک جدید برای جایگزینی ذخایر خود پس از این حملات محدود کند. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران، که بر برنامه موشکی کشور نظارت دارد، از زمان حمله سکوت اختیار کرده است.
تخمین‌ها نشان می‌دهند زرادخانه موشکی ایران شامل بیش از ۳۰۰۰ موشک است که برخی از آن‌ها برد کوتاه دارند و قادر به رسیدن به اسرائیل نیستند. ایران صدها موشک را در مجموعه‌ای از حملات به سوی اسرائیل شلیک کرده است.
هیچ تصویری از قطعات موشکی یا خسارت در محله‌های غیرنظامی منتشر نشده است. آسوشیتدرپرس می نویسد این نشان می‌دهد حملات اسرائیل بسیار دقیق‌تر از حملات موشکی ایران به اسرائیل در ماه‌های آوریل و اکتبر بوده است. اسرائیل در این حملات موشک‌های خود را از هواپیما شلیک کرد.
حمله به تأسیسات صنعتی ایران در نزدیکی تهران
به‌نظر می‌رسد یک کارخانه دیگر در شهر صنعتی شمس‌آباد در جنوب تهران و نزدیک فرودگاه بین‌المللی خمینی، هدف قرار گرفته است. ویدئوهای آنلاین از ساختمان تخریب‌شده با آدرس یک شرکت به نام TIECO مطابقت دارد که به‌عنوان سازنده تجهیزات پیشرفته مورد استفاده در صنایع نفت و گاز ایران فعالیت می‌کند.
مسئولان این شرکت درخواست کردند آسوشیتدپرس ابتدا نامه‌ای به آن‌ها ارسال کند تا به سوالات پاسخ دهند، اما پاسخی به نامه فرستاده‌شده داده نشده است.
اخبار روز