منصور یاقوتی، نویسندهای که در زمره ادبیات واقعگرای سوسیالیستی قرار میگیرد، در بسیاری از آثار خود به توصیف فضاهای روستایی و زندگی دهقانان و فرودستان پرداخته است. او تلاش داشت تصویری واقعگرایانه و انتقادی از جامعه روستایی ارائه دهد.
یاقوتی علاوه بر خلق ادبیات کارگری، در زمینههای مختلفی همچون گردآوری افسانهها، پژوهش در ادبیات فولکلور، و شاهنامه کردی نیز فعال بود و آثار ارزشمندی، بهویژه در ادبیات کردی، از خود بهجا گذاشت.
من در جوانی با خواندن رمان چراغی بر فراز مادیانکوه با آثار ادبی وی آشنا شدم. یاقوتی در بین همنسلان من جایگاهی ویژه داشت.
در سالهای سرکوب و اعدام دهه ۶۰، زمانی که در زندان دیزلآباد و بند 64 بودم، در اولین شب ورودم به آن بند، نیمهشب فریادی بلند از چند تخت دورتر، که نشان از تلاش برای نجات از کابوسی وحشتناک داشت، من و دیگر همبندیان را بیدار کرد. انعکاس این فریاد سوله سرد بند ۶۴ را به لرزه درآورد.
وقتی از زندانی کنار دستم پرسیدم این صدا از کجا بود، او پاسخ داد که بیشتر شبها، منصور یاقوتی، که ماهها بهصورت وحشیانه توسط حسن دیزل، نوریان و دیگر شکنجهگران شکنجه شده است، دچار کابوس میشود و این فریادها او بر اثر آن شکنجه ها است. تا زمانی که در آنجا بودم، هر چند وقت یکبار، شبها با فریاد منصور از خواب بیدار میشدیم.
منصور قربانی نظام اسلامی بود؛ او بهخاطر نوشتن داستان زندگی مردم و علاقهاش به طبقه محروم جامعه، این سرنوشت را تجربه کرد.
من و تمام کسانی که در رادیو کوردانه برای فرهنگ برابریطلبی اجتماعی، سیاسی و جنسیتی در تمام عرصهها فعالیت میکنیم، درگذشت این یاقوت گرانبهای ادبیات کارگری و سوسیالیستی را به خانواده، دوستداران او، و جامعه ادبی ایران بخصوص ملت کرد تسلیت میگوییم.
یادش گرامی باد.
مسئول و دبیر سایت رادیو کوردانه
محمدرضا اسکندری
این نویسنده معاصر، روز هشتم دی پس از تحمل مدتها رنج بیماری، در سن ۷۶ سالگی درگذشت.
منصور یاقوتی پنجم دی ماه سال ۱۳۲۷ در روستای کیوهنان شهرستان سنقر استان کرمانشاه متولد شد. او در زمینه داستان کوتاه و داستان بلند فارسی متون درخشانی خلق کرده و یکی از چهرههای شاخص در میان نویسندگان دهه ۴۰ و ۵۰ ایران است. برخی نویسندگان معاصر از منصور یاقوتی به عنوان چخوف ایران یاد میکنند.
آواز کوه، داستانهای آهو دره، قصههای زاگرس، آیین یارسان در اساطیر قوم کرد، حماسه بابک خرمدین، خرچنگ بلندپرواز، دهقانان، چراغی بر فراز مادیان کوه، افسانههایی از دهنشینان کرد، گل خاص، پاجوش، مردان فردا، سالهای پرخاطره، با بچههای ده خودمان، زخم، درخت خشک و باغ پرگل بخشی از آثار این نویسنده کرمانشاهی است