با پایان تعطیلات سال نو در اروپا، علی باقری کنی، معاون سیاسی وزارت خارجه ایران و مذاکره کننده ارشد این کشور برای ادامه دور هشتم مذاکرات احیای توافق هسته‌ای برجام وارد وین شده است و همزمان سخنگوی وزارت خارجه ایران با تمجید از نقش روسیه و چین، از سه کشور اروپایی بریتانیا، فرانسه و آلمان انتقاد کرده است.
دور هشتم مذاکرات احیای برجام میان ایران و گروه ۱+۴ برگزار می‌شود و ایالات متحده هم که نمایندگان ایران به دستور آیت‌الله علی خامنه‌ای با آن مذاکره نمی‌کنند، غیرمستقیم در گفتوگوها حاضر خواهد بود.
مذاکرات از روز پنجشنبه هفته گذشته به دلیل تعطیلات سال نوی میلادی متوقف شده بود و قرار است از امروز بعدازظهر از سرگرفته شود.
سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت خارجه ایران ساعاتی پیش از از سرگیری مذاکرات وین از نقش چین و روسیه قدردانی کرده و گفته بر خلاف سه کشور اروپایی، “چین و روسیه دچار آلزایمر نیستند و می دانند که این آمریکایی ها بودند که فعالانه تلاش کردند برجام را از بین ببرند”.
دونالد ترامپ رئیس جمهور پیشین ایران در سال ۱۳۹۷ از توافق برجام خارج شد و همه تحریم های اتمی را مجددا علیه ایران به اجرا گذاشت.
ایران می گوید ‘توپ در زمین کشورهای غربی است’
سخنگوی وزارت خارجه ایران درباره وضعیت کنونی مذاکرات گفته است “در چهار حوزه رفع تحریم ها و اجرای تعهدات، تضمین ها، راستی آزمایی و همچنین موضوع هسته ای پیشرفت هایی داشته ایم که در برخی از حوزه ها پیشرفت‌ها کم و در برخی حوزه‌هاپیشرفت ها زیاد بوده است”.
به گفته آقای خطیب زاده “در حوزه اجرای تعهدات از سوی طرف های مقابل پیشرفت ها کمتر بوده است. امروز توپ در زمین غربی هاست که نشان دهند که به وین آمده اند تا در کمترین زمان به یک توافق خوب برسیم”.
هدف از احیای توافق برجام رفع تحریم های هسته ای ایران در برابر توقف برخی از جنبه های برنامه اتمی این کشور است.
این مذاکرات با پیروزی جو بایدن رئیس جمهور دمکرات آمریکا در بهار ۱۴۰۰ آغاز شد اما با پیروزی ابراهیم رئیسی در انتخابات ریاست جمهوری ایران به مدت ۵ ماه متوقف شد.
در حالی که مذاکره کنندگان ایران از پیشرفت در گفتوگوها خبر می دادند، آیت الله خامنه ای در آخرین دیدار با هیات دولت حسن روحانی به تندی از پیش نویس توافقات انتقاد کرد و آن را غیرقابل قبول خواند.
حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه ایران هفته گذشته در شروع دور هشتم مذاکرات وین گفته بود که در دور جدید مذاکرات احیای توافق هسته‌ای برجام “دیگر سند خرداد ۱۴۰۰ را کنار گذاشتیم” که منظور او پیش‌نویس توافقی است که در زمان دولت حسن روحانی به دست آمده بود.
وزیر خارجه ایران گفته بود “امروز سند مشترک و قابل‌قبولی روی میز مذاکره‌کنندگان داریم که آن‌ها را اسناد یکم و پانزدهم دسامبر می‌خوانیم؛ هم در موضوع هسته‌ای و هم تحریم‌ها یعنی دیگر سند ژوئن ۲۰۲۱ (خرداد ۱۴۰۰) را کنار گذاشتیم به سند جدید و مشترکی رسیدیم. از امروز مذاکرات حول آن سند مشترک شروع می شود؛ از جمله موضوعات در دستورکار مذاکرات جاری بحث تصمین و راستی‌آزمایی است”.
ایران می گوید هدف اصلی از احیای برجام فروش نفت و دسترسی به درآمدهای آن است. تحریم های آمریکا باعث شده صادرات نفت ایران از ۱۰۰ میلیارد دلار در سال به کمتر از ۸ میلیارد دلار برسد. دسترسی به همین مقدار پول هم به دلیل تحریم های بانکی به سختی ممکن بوده است.
برخی از مشتریان نفت خام ایران در ازای بدهی خود به این کشور برنج، پشم، چای و دیگر اقلام مصرفی داده اند.
میخائیل اولیانف سفیر روسیه و نماینده این کشور در مذاکرات برجام ابراز امیدوار کرده دور هشتم مذاکرات دور نهایی باشد و طرف ها بتوانند در آن به توافق نهایی دست پیدا کنند.